از بی‌ثباتی روانی تا آرامش به واسطه ورزش

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

این روزها شرایط به دلیل تهاجم رژیم صهیونیستی، چندان عادی نیست. خیلی از ما این روزها خانه‌هایمان را ترک کرده‌ایم؛ دیوارهایی که با آنها خاطره داشتیم و با تکیه‌دادن به آن پناه می‌گرفتیم در دل سختی‌های زندگی. خیابان‌هایمان را پشت سرمان جا گذاشته‌ایم، دوستانمان را، شهرمان را و بدون هیچ پیش‌بینی دقیقی از آنچه فردا در انتظارمان است، روزگار می‎‌گذرانیم.

در این میان، یک چیز هنوز و همیشه همراهمان است؛ بدن ما... بدنی که هنوز زنده است، نفس می‌کشد و سلامتش مهم‌ترین چیزی است که در این شرایط به آن نیاز داریم. وقتی جنگ می‌آید، همه آنچه را دوست داشتیم، نشانه می‌گیرد؛ کشورمان را، شهرمان را، خانه‌مان را، رنگ را، صدا را، روان‌مان را و در نهایت سلامت بدن‌مان را.

این یک راهکار ویژه است

جنگ با تمام خشونت و نابسامانی‌اش تنها به زیرساخت‌ها حمله نمی‌کند، روان و جسم‌مان را هم نشانه می‌گیرد و در تیررس خود قرار می‌دهد؛ پس در این وضعیت مراقبت از سلامت بدن به وسیله ورزش می‌تواند به ابزاری حیاتی بدل شود که ما را اندکی به تعادل روان و جسم نزدیک کند. ورزش در میان اضطراب دائمی و بی‌ثباتی روحی می‌تواند مانند یک مُسکن طبیعی عمل کند. فعالیت بدنی با ترشح اندورفین، اضطراب‌ها را کاهش داده و حس کنترل و آرامش را تقویت می‌کند. تحقیقات نشان داده‌اند که فعالیت‌های بدنی حتی ساده و بدون تجهیزات باعث افزایش سطح اکسی‌توسین در مغز می‌شود؛ هورمونی که احساس اعتماد، تعلق اجتماعی و پیوند بین افراد را تقویت می‌کند که در شرایط بی‌ثباتی ناشی از جنگ حیاتی است.

در فضای بی‌ثباتی زندگی، ورزش نوعی بازگشت به خویشتن است، یادآوری اینکه بدن هنوز زنده است و برای سلامت خود می‌جنگد. این جنگیدن برای حفظ سلامت و روحیه فردی موجب می‌شود شرایط بیرونی نیز بیشتر تحت کنترل ما قرار بگیرد و افکارمان را به سمت پیش‌بینی‌های دلهره‌آور سوق ندهد. از طرفی ورزش در شرایط جنگ و بعضا کوچ اجباری از شهر، شکلی از اعتراض نیز به شمار می‌رود؛ اعتراضی بی‌صدا اما نیرومند به ویرانی، به اجبار و به استرس‌های آنچه نمی‌توان پیش‌بینی کرد. حرکت‌‌دادن بدن به واسطه ورزش نشانه‌ای از این است که تسلیم نمی‌شویم‌ و در مقابل شرایط موجود ایستادگی خود را نشان می‌دهیم.

امکاناتی که دیگر در اختیارمان نیست

دور‌شدن از شهرهای بزرگ اغلب به معنای ترک امکانات ورزشی مدرن، باشگاه‌ها، سالن‌ها و حتی فضای تمرین است. با‌این‌حال زندگی در خارج از شهر با وجود محدودیت‌ها، فرصتی تازه فراهم می‌کند که با طبیعت در ارتباطی مستقیم قرار گرفته و از فضاهای طبیعی بتوانیم برای اقدام به فعالیت‌های ورزشی بهره‌مند شویم. ورزش در طبیعت می‌تواند علاوه بر حفظ سلامت بدن، موجب شود‌ مقاومت روانی و معنوی در وجود ما در برابر امکان فروپاشی فراهم شود. پس در حالی که در مناطق روستایی یا حاشیه شهر ابزارها و تجهیزات معمول در دسترس نباشد، اما پدیده «حرکت» می‌تواند به ابزاری مهم برای ما تبدیل شود. تمریناتی مانند دویدن آرام، پیاده‌روی، یوگا، طناب‌زدن و فعالیت‌های هوازی که به وسیله خاصی نیاز ندارند، در این وضعیت نه‌تنها به سلامت قلب و ریه کمک می‌کند، بلکه بدن را در برابر استرس ناشی از جنگ مقاوم‌تر می‌کند.

فعالیت دیگری که می‌تواند کمک‌کننده باشد، پله‌نوردی یا بالا‌رفتن از شیب‌ها و تپه‌هاست. کوه‌پیمایی سبک در مسیرهای طبیعی و هر فعالیت انفرادی دیگر می‌تواند ضربان قلب شما را افزایش دهد. همچنین برای تقویت عضلات و مقاومت بدن می‌توان اقدام به فعالیت‌هایی نظیر اسکات، لانژ، دراز و نشست، پلانک و حرکات کششی برای آزادسازی تنش‌های موجود در بدن‌ کرد. در این میان، تنفس عمیق به همراه تمرکز روی بدن و آرام‌سازی ذهن نیز بسیار مفید خواهد بود. آنچه مهم است و می‌تواند به استمرار شما در انجام فعالیت‌های ورزشی در شرایط ویژه جنگی کمک کند، زمان‌بندی دقیق و مدت زمان کوتاه است. مراقب باشید‌ حتما پیش از تمرین بدن خود را گرم کنید و پس از پایان تمرین نیز اقدام به سرد‌کردن بدن کنید تا از آسیب‌های عضلانی پیشگیری کرده باشید. مصرف مداوم آب، پیش و پس از ورزش نیز مهم است. همچنین اگر فضای آزاد امن در اختیار نداشتید، می‌توانید در اتاق کوچک یا حیاط‌های شخصی نیز به این فعالیت‌ها بپردازید.

ورزش تیمی در مسیر انسجام انسانی

موضوع دیگری که در این زمینه می‌توان به آن اشاره کرد، این است که در مواقع بحران، انجام فعالیت‌های گروهی ورزشی در سطح ابتدایی می‌تواند همبستگی اجتماعی، اعتماد و ارتباط انسانی را تقویت کند. این مسئله، به‌ویژه در مهمانخانه‌ها یا روستاهای میزبان افراد و خانواده‌های مختلف، در کاهش تعارض‌ها و حفظ نظم روانی جمعی مؤثر است. حتی ورزش انفرادی در حضور دیگران، حس دیده‌شدن و حضور در جامعه را بازسازی می‌کند. یک تمرین گروهی ساده در حیاط خانه‌ای روستایی حتی همبستگی اجتماعی را تقویت می‌کند، دل‌ها را نزدیک‌تر می‌‌کند و به افراد یادآوری می‌کند که در این رنج تنها نیستند. بدن‌های کنار هم‌ که در سکوت یا با لبخند تمرین می‌کنند، حامل پیامی از زندگی‌اند؛ ما هنوز اینجاییم، هنوز حرکت می‌کنیم و هنوز زنده و سرزنده‌ایم.

پس نتیجه می‌گیریم که ورزش در شرایط این‌چنینی و زندگی در خارج از کلان‌شهرها، فراتر از حفظ آمادگی جسمی، نقشی اساسی در سلامت روان، پایداری اجتماعی و مقاومت فردی ایفا می‌کند. طراحی برنامه‌های ساده و کم‌هزینه برای تشویق به فعالیت بدنی، آموزش تمرینات بدون تجهیزات و بهره‌گیری از طبیعت به‌عنوان محیط ورزشی، می‌تواند بخشی از مداخله‌های سلامت عمومی در بحران‌های انسانی باشد. در این میان، نقش سازمان‌های بشردوستانه، نهادهای سلامت روان و حتی رسانه‌ها در ترویج این نوع از مداخلات حیاتی است. با تمام این اوصاف می‌توان گفت اگرچه هیچ‌ چیز نمی‌تواند اندوه جنگ را پاک کند، اما ورزش می‌تواند راهی باشد برای تنفس، برای ادامه و برای یافتن لحظه‌ای رهایی در دل تاریکی.