اقتصاد انبه‌ای

شاید باعث تعجب باشد که عده‌ای در تهران حاضرند برای یک تور تهرانگردی مبلغ زیادی خرج کنند. در این یک روز اسپا، رستوران، کافه و کتابفروشی می‌روند و 200 دلار می‌دهند. واقعا ۲۰۰ دلار یعنی حدود ۱۱ میلیون و ۲۰۰ هزار تومان. آن هم نه یکی دو نفر حدود 30، 40 نفر!

همین چند روز پیش بود که یکی از مسئولان سابق به استناد آمار اعلام کرد 57 درصد مردم در فقر هستند و دیگری اعلام کرد که مصرف لبنیات طی یک سال 30 درصد کاهش پیدا کرده است. به همین خبرها باید مشکلات بازنشستگان را نیز اضافه کرد. اینکه بیمارانی که درگیر دیابت و تالاسمی هستند، با کمبود دارو روبه‌رو هستند و 180 قلم داروی کمیاب وجود دارد که این فقط بخشی از خبرهایی است که درباره نحوه مدیریت مسئولان اجرائی کنونی ارائه می‌شوند.

حالا اگر این وسط یکی پیدا شود و بگوید «چرا انبه این‌قدر گران شده است؟» حتما با انتقاد بسیاری روبه‌رو می‌شود. کسی که به دنبال «انبه» است لزوما از طرفداران و مشتریان 200 دلاری تور تهرانگردی نیست، می‌تواند یک کارمند باشد با حقوق پایه وزارت کار یعنی هشت میلیون. شاید از نظر مسئولان و بسیاری انبه فقط یک میوه لاکچری باشد. حدود یک ماه پیش انبه کیلویی 90 تا 110 هزار تومان بود، کمی بیشتر از یک کیلو موز یا گیلاس و اندازه یک کیلو گلابی یا سیب سبز و حدودا دو برابر زردآلو و آلو! یعنی هر عدد آن حدود 30 تا 40 هزار تومان در می‌آمد. اما در عرض یک روز، یعنی همان روز که شاتوت به بازار آمد و با قیمت کیلویی 200 هزار تومان در سطل‌های سفید عرضه شد دیگر خبری از انبه نبود. مغازه‌های میوه‌فروشی اعلام کردند که انبه در بازار نیست.

در مغازه‌های مجازی که قیمت انبه دوبرابر شده بود یعنی دویست و خرده‌ای و حتی بیشتر. زمان که بیشتر گذشت میوه‌فروش‌ها در برابر سراغ‌گرفتن هرروزه اعلام کردند انبه‌ها در گمرک گیر کرده‌اند و به محض ترخیص‌شدن می‌خواهند قیمتش را گران کنند. حالا پس از چند هفته دوباره به طور اندک انبه در میوه‌فروشی‌ها پیدا می‌شود. یعنی همین روزها که پسته تازه را با قیمت 450 هزار تومان می‌فروشند می‌شود صبح‌ها در مغازه‌های میوه‌فروشی انبه را خریداری کرد از کیلویی 240 تا 280 هزار تومان و دانه‌ای حدود 110 تا 130 هزار تومان؛ یعنی حدود سه برابر افزایش قیمت. البته قیمت این میوه در استارت‌آپ‌های خرید میوه از 350 به بالاست.

واردات میلیون دلاری

اگر مورد انبه را در نظر بگیریم شاید اولین سؤالی که پیش بیاید این است که مگر انبه‌ها وارداتی هستند؟ مگر در سیستان و بلوچستان و دیگر شهرهای مرزی، انبه کشت نمی‌شود؟ آن‌طورکه متخصصان معتقدند سالانه حدود 43 هزار تن انبه در استان‌های جنوب شرقی ایران تولید می‌شود اما بیشتر این انبه‌ها به رنگ سبز برداشت می‌شوند و برای ترشی استفاده می‌شوند.

طبق گزارش سایت‌های اقتصادی، انبه در حال حاضر یک صنعت چند میلیون دلاری در ایران است. بیش از 20 هزار تن انواع مختلف انبه از کشورهای گرمسیری مانند پاکستان، هند، تایلند و فیلیپین وارد ایران می‌شود.

پارسال تا آبان ماه فقط 45 هزار تن انبه از بازارچه مرزی سیستان و بلوچستان به ارزش 31 میلیون دلار وارد کشور شده که البته درآمد 600 میلیارد تومانی به همراه داشته است. البته جای خوش‌وقتی دارد که مجوز واردات صرفا در اختیار مرزنشینان و پیله‌وران ‌بوده و امکان واردات برای تجار فراهم نیست. سال گذشته 89 درصد واردات از میرجاوه بوده و دو درصد از گمرک مشهد وارد شده است.

امسال هم مسئول بازارچه‌های مرزی در 7 خرداد گفته است: «واردات انبه از روز گذشته توسط پیله‌وران و مرزنشینان آغاز شده که پیش‌بینی می‌شود واردات این محصول به 70 هزار تن برسد و ۷۰۰ میلیارد تومان از این محل برای دولت کسب درآمد خواهد شد. با توجه به حذف سود بازرگانی انبه برای مرزنشینان راسک و سیستان امیدواریم مرزنشینان از این معافیت ایجادشده به نحو مطلوب استفاده کنند». مصرف انبه طی ۱۰ سال گذشته هر روز بیشتر شده است.

یک اتفاق روزمره

شاید برای کمترکسی مهم باشد که انبه گران می‌شود یا کمیاب است یا داخلی است یا وارداتی. انبه میوه‌ای ضروری نیست فقط برای موارد خاص معمولا به سراغش می‌روند شاید چون زمانی از آناناس ارزان‌تر بود. واقعیت این است که «انبه» فقط یک مثال است. یک مثال درباره نحوه مدیریت اجرائی این روزها. مدیریتی که سبب می‌شود پنیر در یک هفته 20 درصد افزایش قیمت داشته باشد و هیچ مسئولی به روی خودش نیاورد.

آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.