گفت‌وگو با سینا مؤمنی، مدیرعامل یکتانت
ایده‌های جدید در بازار تبلیغات آنلاین
سهم تبلیغات آنلاین بزرگ‌تر از تبلیغات آفلاین می‌شود
در دنیای امروز تکنولوژی حرف اول را می‌زند. این را جهانی که هر لحظه مرزهای واقعی و مجازی‌اش به هم می‌پیوندد، بیشتر عیان می‌کند. خلاقیت یکی از راه‌هایی است که به انسان اجازه می‌دهد تکنولوژی را به خدمت خود درآورد. در فضای جهانی وب امروز راه‌های زیادی برای به‌روزرسانی و تغییر سبک زندگی ایجاد شده و از آن دسته تغییرات برای اقناع سلیقه عمومی در شیوه تبلیغات است. بسترهایی که پیش از این و به شکل سنتی با آن روبه‌رو بودیم، حالا به مدل‌های دیجیتالی در فضای وب تبدیل شده است. درواقع آن دیوارها و بیلبوردهای فیزیکی به انواع مختلفی از فضای غیرفیزیکی در نقطه‌هایی که ما روزانه در آن برای دریافت اطلاعات پرسه می‌زنیم، تبدیل شده است.
در دنیای امروز تکنولوژی حرف اول را می‌زند. این را جهانی که هر لحظه مرزهای واقعی و مجازی‌اش به هم می‌پیوندد، بیشتر عیان می‌کند.
خلاقیت یکی از راه‌هایی است که به انسان اجازه می‌دهد تکنولوژی را به خدمت خود درآورد. در فضای جهانی وب امروز راه‌های زیادی برای به‌روزرسانی و تغییر سبک زندگی ایجاد شده و از آن دسته تغییرات برای اقناع سلیقه عمومی در شیوه تبلیغات است. بسترهایی که پیش از این و به شکل سنتی با آن روبه‌رو بودیم، حالا به مدل‌های دیجیتالی در فضای وب تبدیل شده است. درواقع آن دیوارها و بیلبوردهای فیزیکی به انواع مختلفی از فضای غیرفیزیکی در نقطه‌هایی که ما روزانه در آن برای دریافت اطلاعات پرسه می‌زنیم، تبدیل شده است.
در ایران مدل تبلیغات دیجیتال به واسطه شیوع کرونا در دو سال اخیر رشد خیره‌کننده‌ای را تجربه کرده است. در همین فضا، شرکت‌های زیادی رشد کردند و تبلیغات آنلاین حالا بخش بزرگی از سهم تبلیغات کسب‌وکارها را دارد. در حال حاضر 15 تا 20درصد بازار تبلیغات ایران با ارزش مالی بیش از چهار هزار میلیارد تومان به تبلیغات آنلاین اختصاص دارد. حال شرکت‌های زیادی در تلاش هستند تا این تغییرات را وسعت بیشتری بدهند و همگام با تحولات جهان، تفکر سنتی و کلاسیک را به نگرشی مدرن در این حوزه تغییر دهند. از جمله آن مجموعه یکتانت است که این روزها با تیمی جوان در تکاپو برای توسعه بازار تبلیغات آنلاین است.
سینا مؤمنی، مدیرعامل یکتانت یک جوان دهه هفتادی متولد 1372 و ورودی سال ۹۰ دانشگاه صعنتی شریف در رشته عمران است. او از ابتدای ورود به دانشگاه و همزمان با تحصیل وارد بازار کار شد و در بخش‌های گوناگون کسب‌وکار تجربه کسب کرد.
تجربه حضور در بازار کسب‌وکار باعث شد تا درس اقتصاد را به درس‌هایی که در دانشگاه مشغول گذراندن آنها بود، اضافه کند و وارد دانشکده مدیریت و اقتصاد دانشگاه شریف شد. از آنجا ضمن آشنایی با رشته مدیریت و MBA تصمیم به شرکت در کنکور این رشته گرفت و کارشناسی ارشد را به تحصیل در همان دانشکده و رشته MBA گذراند. پس از تحصیل در این رشته و آشنایی بیشتر با حوزه مارکتینگ، وارد شرکت آلونک شد و بعد از مدتی در آلونک به مدیر ارشد بازاریابی تبدیل شد. اکنون او در کنار بیش از ۴۰۰ نفر از دانشجویان و فارغ‌التحصیلان برترین دانشگاه‌های کشور مشغول به فعالیت در مجموعه یکتانت و در نقش مدیرعامل است.
رشد یکتانت حالا وابسته به خوش‌فکری اعضایش است که کار را با لذت‌بردن از زندگی گره زده‌اند. یکتانت هم‌اکنون ماهانه به بیش از ۱۱۰ میلیون کاربر و در بزرگ‌ترین وبسایت‌های ایران از جمله ورزش۳، tgju، نمناک، انتخاب، تجارت نیوز و... تبلیغات نمایش می‌دهد.
جرقه شکل‌گیری یکتانت آذر 95 در ذهن دو جوان مستعد شکل گرفت؛ جایی که علیرضا ناظم‌زاده و پیمان فخاریان با هم شروع به همکاری کردند و تبدیل به مؤسسان یکتانت شدند. تبلیغات یکتانت به صورت هوشمند عمل می‌کند و با تحلیل کلان‌داده‌ها تبلیغات به صورت هدفمند اجرا می‌شود.
در دنیای آنلاین و پشت یک میز مجازی که سینا مؤمنی چندان با آن غریبه نیست، با او یعنی مدیرعامل جوان یکتانت به گفت‌وگو نشستیم تا درباره تحولات دنیای مدرن تبلیغات آنلاین صحبت کنیم. همچنین درباره تأثیرات و قدرت شبکه‌های اجتماعی از او سؤالاتی پرسیدیم.
سینا مؤمنی در ابتدا به عمر پنج‌ساله یکتانت اشاره می‌کند. مسیری که به اعتقاد او امروز باعث شده آنها روی 20 کسب‌وکار و تیم سرمایه‌گذاری کنند و نزدیک به 400 نفر پرسنل در این مجموعه مشغول به کار شود و جمیع این موارد به دو هزار میلیارد تومان ارزش‌گذاری هلدینگ یکتانت منتج شده است.
او می‌گوید: ما قبل از ایجاد یکتانت کسب‌وکاری داشتیم به اسم «چطور» که یک وبسایت محتوایی است. ما برای وبسایت «چطور» قصد داشتیم تبلیغات انجام دهیم و تصمیم گرفتیم که از روش تبلیغات رایج در آن زمان استفاده کنیم و یک بنر را در یکی از وبسایت‌های محتوایی برای مدتی اجاره کردیم و دیدیم به نسبت پولی که می‌دهیم، نتیجه خیلی کمی دریافت می‌کنیم. آمارهای جهانی را بررسی کردیم و دیدیم علت اینکه تبلیغات آنلاین در جهان نتیجه‌بخش است، ولی ما چنین خروجی بدی را دریافت می‌کنیم چیست. شروع به تحقیق روی این موضوع کردیم که در دنیا چه مدل‌هایی برای تبلیغات در وبسایت‌ها وجود دارد، تا سرانجام پس از آشنایی با مدل تبلیغات همسان، آن را برای اولین بار وارد ایران کردیم و به‌تدریج مدل‌های هوشمند تبلیغاتی را اضافه کردیم و توانستیم سهم بازار بزرگ‌تری را به‌دست بیاوریم. بعد از آن سعی کردیم که علاوه بر اجرای مدل‌های تبلیغاتی موجود در جهان با توجه به نیاز بازار ایران روش‌های جدید را برای تبلیغات هدفمندتر در وبسایت‌های فارسی توسعه دهیم.
پیشی‌گرفتن تبلیغات آنلاین از تبلیغات آفلاین
دنیا در حال تحول است، تحولی سریع که مرهون پیشرفت تکنولوژی‌های نوظهور است. این تغییرات بر محتوای تبلیغات و چگونگی بسترهای ارائه آن هم تأثیر گذاشته است. دیوارهای مجازی، شبکه‌های اجتماعی، وبسایت‌های مختلف حالا همه تبدیل به فضایی شده‌اند که بیشترین حجم از مخاطب را جذب می‌کند. سینا مؤمنی معتقد است: هرچه زمان بیشتری سپری می‌شود، کسب‌وکارها از تبلیغات آفلاین به سمت تبلیغات آنلاین حرکت می‌کنند و علت این است که در تبلیغات آنلاین دسترسی بیشتری به دیتا وجود دارد و شما به عنوان کسب‌وکاری که قصد دارید تبلیغات خود را به مخاطب مورد نظرتان برسانید، راحت‌تر مخاطب و گروه موردنظر خود را پیدا می‌کنید. در دنیا گوگل و فیس‌بوک اطلاعات خیلی زیادی از کاربران در اختیار دارند و به‌خوبی می‌دانند که علاقه‌مندی‌های هر فرد چیست و به دنبال چه چیزی می‌گردد و بنابراین می‌تواند تبلیغات متناسب را به هر کاربر نمایش دهد. در این سال‌ها همواره شاهد رشد سهم تبلیغات آنلاین نسبت به تبلیغات آفلاین بوده‌ایم تا جایی که در حال حاضر در دنیا سهم تبلیغات آنلاین از 50 درصد عبور کرده و این اختلاف به‌تدریج بیشتر و بیشتر هم می‌شود. در ایران اما به این شکل نیست و ما در این زمینه از دنیا عقب‌تریم. کل حجم بازار تبلیغات در ایران چیزی حدود 20 هزار میلیارد تومان در سال تخمین زده می‌شود و از این رقم 15 تا 20 درصد به صورت آنلاین است و بخش عمده عقب‌افتادگی ایران از جهان در این زمینه ناشی از این است که ما در ایران به‌راحتی دسترسی به دیتا نداشتیم. یعنی شما به عنوان یک ایرانی از موتور جست‌وجوی گوگل استفاده می‌کنید و این دیتا در گوگل موجود است اما گوگل ایران را تحریم کرده، پس این دیتا قابل دسترسی برای استفاده در ایران نیست. سایت‌های ir نمی‌توانند از این دیتا استفاده کنند درحالی‌که سایت‌هایcom و org می‌توانند چنین دیتایی را در اختیار داشته باشند. در کنار این موضوع شبکه‌های اجتماعی مانند فیس‌بوک و اینستاگرام هم وجود دارند اما اطلاعات در اینستاگرام هم از دسترس کسب‌وکارهای ایرانی خارج است چون در آنجا هم ما تحریم شده‌ایم. در نتیجۀ عدم دسترسی به دیتا، ایجاد بستری برای تبلیغات هدفمند بسیار دشوار می‌شود و این سبب کندشدن حرکت تبلیغات آنلاین در ایران نسبت به دنیا شده است.
شروع تبلیغات هوشمند
تحریم، تحریم و تحریم، اما محدودیت برای ایرانیان دیگر مسئله‌ای ناشناخته نیست و همه ما به‌خوبی می‌دانیم که چطور می‌توانیم از محدودیت نردبان بسازیم و در انزوا نمانیم.
سینا مؤمنی به همین شرایط اشاره می‌کند: در چنین شرایطی ما تلاش کردیم تا روش‌های دیگری برای تبلیغات هدفمند توسعه دهیم. مثلا یکی از روش‌های تبلیغات هدفمند در یکتانت، تبلیغات رفتارمحور است. این نوع از تبلیغات همان‌طور که از اسم آن پیداست بر اساس رفتار کاربران است. درواقع با بررسی توکن‌ها که کدهای رمزگذاری‌شده از کاربران است، می‌توانیم بفهمیم که هر کاربر بیشتر به چه محتواهایی علاقه‌مند است و بر اساس علاقه‌مندی هر توکن را در یک سگمنت قرار دهیم و به این ترتیب طبق علاقه و نیاز افراد به آنها تبلیغات نشان می‌دهیم.
ولی آیا همین محرومیت از اطلاعات گسترده که در دل شبکه‌های اجتماعی قرار دارد موجب می‌شود اطلاعات بازار نیازمندی‌ها چندان واقعی نباشد؟ مدیرعامل یکتانت معتقد است که در حال حاضر بخش بزرگی از تبلیغات آنلاین در ایران و جهان بر بستر شبکه‌های اجتماعی است و درواقع بزرگ‌ترین حجم بازار متعلق به شبکه‌های اجتماعی است که طبیعتا ما به‌واسطه تحریم‌ها دسترسی مستقیمی به آن دیتاها نداریم، اما غیرمستقیم کارهایی انجام دادیم. مثلا ما برای اینستاگرام ربات‌هایی نوشتیم که بررسی می‌کند که می‌تواند بخشی از داده‌ها را استخراج کند، داده‌هایی مثل تعداد بازدید هر پست، الگوریتم انتشار محتواها، زمان بهینه برای انتشار محتوا و... . درکنار اینها بررسی می‌کند که تبلیغات انجام‌شده چه تأثیراتی داشته است. با تجمیع این داده‌ها ما می‌توانیم الگوهای بهینه برای تبلیغات را دریابیم و به هر کسب‌وکار پیشنهادهای متناسبی بدهیم. مثلا با توجه به دیتای موجود می‌توانیم به کسب‌وکاری که در حوزه فروش کتاب است یا کسب‌وکاری در حوزه لوازم بهداشتی، توصیه کنیم که در چه پیج‌هایی و چه زمانی تبلیغ کنند تا بهترین نتیجه را بگیرند و در نهایت نتیجه تبلیغات را به صورت اتوماتیک در اختیارشان قرار دهیم.
تحولات تبلیغات آنلاین با اپیدمی کووید
در همین بازاری که هر لحظه و هر روز رنگی دیگر به خودش می‌گیرد و آنلاین‌شدنِ جریان تأثیرگذاری بیشتر شده است، اپیدمی کووید19 هم اتفاق افتاد و تا مدت‌ها هیچ جایی وجود نداشت که افراد به‌طور فیزیکی به آن مراجعه کنند جز فضای مجازی. اینترنت در این سال‌ها نقش و اهمیت خودش را بیشتر ثابت کرد و بازار تبلیغات آنلاین گویی به‌اندازه 10 سال رشد کرد. سینا مؤمنی به آمار یکتانت اشاره کرد که: از زمان شروع پاندمی، بازار تبلیغات آنلاین رشد زیادی داشته و یکتانت هم از این قائده مستثنا نبوده است. در واقع بازار تبلیغات آنلاین به واسطه کووید سریع‌تر رشد کرد. یعنی کسب‌وکارها اهمیت تبلیغات آنلاین را بیشتر درک کردند و سریع‌تر به این سمت کشیده شدند.
اکنون یکتانت بخش بزرگی از سهم بازار تبلیغات آنلاین ایران را در اختیار دارد. مؤمنی اما این بازار را تقسیم‌بندی‌شده می‌داند: برای مقایسه درست‌تر باید بازار تبلیغات آنلاین را به چند بخش تقسیم کنیم؛ بخش وبسایت‌ها، اپلیکیشن‌ها و شبکه‌های اجتماعی بزرگ‌ترین بخش است و بخش‌هایی مثل تبلیغات ویدئویی، بخش کوچک‌تری از این بازار را تشکیل می‌دهند. ما در حوزه وبسایت‌ها سهم بازارمان چیزی حدود 90 درصد است، در حوزه اپلیکیشن‌ها 30 درصد است و در حوزه شبکه‌های اجتماعی خیلی آمار مشخصی وجود ندارد؛ چراکه هنوز شرکت حقوقی فعال در این حوزه وجود ندارد که بخواهد سهم بازاری را کسب کند. اما می‌توانم بگویم در میان شرکت‌های فعال در حوزه شبکه‌های اجتماعی ما بزرگ‌ترین سهم بازار را داریم.
با این حال بخش عمده این بازار در حال حاضر توسط افراد حقیقی پوشش داده می‌شود، نه حقوقی. این هم به این دلیل است که کسب‌وکارها خودشان به‌طور مستقل با اینفلوئنسرها ارتباط برقرار می‌کنند و تا الان پلتفرمی که بازار را تغییر دهد و همه بخواهند از آن استفاده کنند، ایجاد نشده است. ما در حال حاضر به‌واسطه یکی از زیرمجموعه‌هایمان به اسم جریان، در حال ارائه سرویس‌هایی هستیم که بتوانیم این بازار را به دست بیاوریم.
ما دو سال است که از طریق سرویس جریان وارد بازار شبکه‌های اجتماعی شدیم و امروز بزرگ‌ترین شرکت موجود در بازار شبکه‌های اجتماعی هستیم، اما همچنان تأکید می‌کنم که بازار فعلی در دست افراد حقیقی است. ما با سرویس‌هایی که در حال توسعه آن هستیم، تلاش می‌کنیم سهم بزرگ‌تری از بازار را به دست بیاوریم و به این مسئله خیلی خوش‌بین هستم. امسال سرویس‌هایی که در این حوزه ارائه کردیم خیلی با اقبال عمومی مواجه شد. مثلا سرویسی ارائه کردیم که بر اساس آن شما به آمار هر اینفلوئنسری که در نظر دارید، دسترسی پیدا می‌کنید. می‌توانید بفهمید که نرخ مشارکت با پست‌ها چقدر است، هزینه تبلیغات هر اینفلوئنسر و... . این سرویسی است که تا به امروز توسط هیچ مجموعه‌ای به صورت رایگان و عمومی ارائه نشده است.
سروری اینستاگرام در میان شبکه‌های اجتماعی
اینستاگرام با وجود قابلیت‌های بسیاری که برای کسب‌وکارها ایجاد کرده، فضای امن ارتباط خریدار و فروشنده را هم فراهم کرده است. مدیرعامل یکتانت معتقد است این پلتفرم با اختلاف، بیشترین حجم مخاطب را در ایران در اختیار دارد. او می‌گوید به خاطر همین موضوع، بیشترین نگرانی کسب‌وکارها مسدودشدن اینستاگرام با اجرای طرح صیانت است: این طرح در صورت ایجاد محدودیت برای شبکه‌های اجتماعی خارجی پرمخاطب در ایران، ضربه جدی به بدنه کسب‌وکارهای آنلاین خواهد زد و این آسیب دومینووار ادامه پیدا خواهد کرد و بر سایر کسب‌وکارها هم تأثیر می‌گذارد. یکی دیگر از بزرگ‌ترین اثرات این طرح هم ناامیدی است که به جامعه تزریق می‌شود. ما یکی از دغدغه‌ها و چالش‌های امروزمان این است که جلوی مهاجرت نخبگان را بگیریم چون کشور با وجود این افراد است که جای بهتری خواهد بود و خب اجرای چنین طرح‌هایی می‌تواند انگیزه مهاجرت نخبگان را افزایش دهد.
آخرین اخبار ویژه نامه را از طریق این لینک پیگیری کنید.
