تغییر جبهه آمریکا به سود پوتین

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

آن اپلباوم-نویسنده و مورخ: در ماه آوریل، رئیس‌جمهور آمریکا با انتشار پیام «ولادیمیر، توقف کن!» در شبکه اجتماعی تروث‌سوشال، تلاش کرد روسیه را به توقف حملاتش ترغیب کند؛ اما پوتین بی‌توجه به این درخواست، به حملات گسترده خود در شرق اوکراین ادامه داد. در ماه مِی، رئیس‌جمهور اوکراین خواستار آتش‌بس بدون قید و شرط شد، اما روس‌ها همچنان به بمباران هوایی شهروندان اوکراینی ادامه دادند. ترامپ بارها در جریان کارزار انتخاباتی خود وعده داده می‌تواند جنگ را «در یک روز» پایان دهد؛ اما این وعده‌ها هنوز محقق نشده است. روز پنجشنبه، ترامپ با پوتین گفت‌وگو کرد؛ اما پاسخ روسیه، بارش بی‌سابقه پهپادها و موشک‌ها بود و همچنان هم بخش‌هایی از کی‌یف در آتش می‌سوزد.

تهاجم روسیه به اوکراین نه‌تنها ادامه دارد، بلکه سرعت گرفته است. تقریبا هر شب، ارتش روسیه بخش‌هایی از اوکراین را با حملات هوایی ویران می‌کند؛ از مجتمع‌های مسکونی و کارخانه‌ها گرفته تا زیرساخت‌ها و جان انسان‌ها. هم‌زمان، فرماندهان نظامی اوکراین هشدار داده‌اند ‌روس‌ها برای یک حمله گسترده تابستانی آماده می‌شوند و اکنون ۶۹۵ هزار سرباز روس در خطوط مقدم مستقر هستند. در سوی دیگر میدان نبرد، روس‌ها همچنان متحمل تلفات سنگین می‌شوند؛ ماهانه بین ۳۵ تا ۴۵ هزار کشته و زخمی، در‌حالی‌که میلیاردها دلار تجهیزات روسیه هر هفته توسط پهپادهای اوکراینی نابود می‌شود. اقتصاد روسیه نیز با تورم بالا دست‌و‌پنجه نرم می‌کند و در مسیر رکود قرار گرفته است. با‌این‌حال، پوتین نه به دنبال آتش‌بس است و نه مذاکره. چرا؟ چون معتقد است می‌تواند پیروز شود و اقدامات اخیر آمریکا نیز این باور را تقویت کرده است.

تغییر تدریجی موضع آمریکا

پوتین آنچه را همه می‌بینند، به‌خوبی درک می‌کند؛ آمریکا به آرامی در حال تغییر جبهه است. اگرچه ترامپ گاهی از پوتین انتقاد می‌کند یا نسبت به اوکراینی‌ها ابراز همدردی می‌کند -چنان‌که هفته گذشته به خبرنگار اوکراینی که همسرش در ارتش است، روی خوش نشان داد- اما تصمیمات عملی دولتش مسیر دیگری را نشان می‌دهد. ترامپ همچنین از استقبال و تحسین رهبران اروپایی در نشست ناتو لذت برد؛ نشستی که طی آن تصمیم تاریخی برای افزایش بودجه دفاعی کشورهای عضو اتخاذ شد. با‌این‌حال، مجموعه‌ای از تصمیمات کمتررسانه‌ای‌شده اعضای دولت ترامپ، به‌ویژه منصوبان او، نشان می‌دهد‌ آمریکا به تدریج با روسیه و علیه اوکراین و اروپا همسو می‌شود؛ هم در سخن و هم در عمل.

در همین هفته، در‌حالی‌که شدیدترین بمباران هوایی از آغاز جنگ تاکنون ادامه دارد، دولت ترامپ تأیید کرد‌ محموله بزرگی از سلاح‌ها که قبلا توسط دولت بایدن تأمین مالی شده بود، به اوکراین ارسال نخواهد شد. این تسلیحات که برخی از آنها هم‌اکنون در لهستان هستند، شامل گلوله‌های توپخانه، موشک، راکت و مهم‌تر از همه‌ موشک‌های رهگیر سامانه پدافند هوایی پاتریوت است؛ مهماتی که اوکراینی‌ها برای دفاع از غیرنظامیان در برابر حملات موشکی به‌شدت به آن نیاز دارند. ترامپ پیش‌تر وعده داده بود‌ مهمات بیشتری برای سامانه پاتریوت در اختیار اوکراین خواهد گذاشت؛ اما وعده‌هایش با عملکرد دولتش تطابق ندارد.

در توجیه این تصمیم، سخنگویان پنتاگون گفته‌اند‌ ذخایر تسلیحاتی آمریکا کافی نیست؛ اما این ادعا هم از سوی مقامات سابق دولت بایدن و هم تحلیلگران مستقل زیر سؤال رفته است. صرف‌نظر از صحت این استدلال، روس‌ها این تغییر را نشانه‌ای روشن از پایان حمایت آمریکا از اوکراین تلقی کرده‌اند. سخنگوی کرملین، دیمیتری پسکوف، در این زمینه گفته است: «هرچه سلاح کمتری به اوکراین تحویل داده شود، پایان عملیات ویژه نظامی نزدیک‌تر خواهد شد‌». منظور او از پایان عملیات، شکست اوکراین است.

تضعیف تدریجی تحریم‌ها علیه روسیه

در‌عین‌حال و با کمترین پوشش رسانه‌ای، آمریکا عملا تحریم‌ها علیه روسیه را کاهش داده است. گرچه چنین تصمیمی به‌طور رسمی اعلام نشده، اما اجرای مؤثر تحریم‌ها نیازمند نظارت و به‌روزرسانی مداوم است؛ چرا‌که شرکت‌ها و نهادهای روسی همواره تاکتیک‌ها و تأمین‌کنندگان جدیدی برای دور‌زدن تحریم‌ها پیدا می‌کنند. در دوران بایدن، مقاماتی بودند که این تغییرات را به دقت دنبال و مدام تحریم‌های جدید وضع می‌کردند؛ اما به گزارش نیویورک‌‌تایمز، دولت ترامپ از پیگیری و اعمال تحریم‌های تازه عملا دست کشیده است. در نتیجه، شرکت‌های واسطه به‌راحتی منابع مالی و تجهیزات حساس از‌ جمله تراشه‌های رایانه‌ای و ادوات نظامی را به روسیه می‌رسانند.

علاوه بر میدان نظامی و اقتصادی، آمریکا در عرصه جنگ روایت‌ها نیز رویکرد خود را تغییر داده است. در دوران بایدن، مرکز تعاملات جهانی وزارت خارجه آمریکا به‌طور مستمر عملیات اطلاعاتی و کارزارهای گمراه‌کننده روسیه در جهان را شناسایی و افشا می‌کرد. این مرکز در کشورهای مختلف از‌ جمله آمریکای لاتین، آفریقا و اروپا با افشای وب‌سایت‌ها و کمپین‌های زیر نظر کرملین، نقش مؤثری داشت؛ اما منصوبان ترامپ نه‌تنها این مرکز را منحل کردند، بلکه بدون دلیل و با اتهام‌های بی‌اساس، آن را عامل سانسور محافظه‌کاران آمریکایی معرفی کردند، در‌حالی‌که این مرکز هیچ فعالیتی در داخل آمریکا نداشت.

هم‌زمان با کاهش بودجه آژانس توسعه بین‌المللی آمریکا و دیگر برنامه‌ها، منابع مالی رسانه‌های مستقل و مخالف روسیه نیز به‌شدت کاهش یافته است. برنامه کاهش بودجه رادیو اروپای آزاد -در صورت اجرائی‌شدن- یکی از معدود منابع خارجی اطلاع‌رسانی برای مردم روسیه را نابود خواهد کرد. اگر این روند ادامه یابد، آمریکا دیگر ابزاری برای ارتباط با افکار عمومی روسیه یا مقابله با پروپاگاندای کرملین در اختیار نخواهد داشت.

گسترش پروپاگاندای روسیه در آمریکا

در داخل آمریکا نیز پروپاگاندا و روایت‌های روسیه عمدتا توسط منصوبان ترامپ ترویج می‌شود. استیو ویتکاف، سرمایه‌گذار املاک که با وجود ناآشنایی با تاریخ و سیاست روسیه، مذاکره‌کننده اصلی ترامپ با مسکو شد، بارها دیدگاه‌های غلط و تبلیغات روسی را تکرار کرده است. او ‌مانند پوتین ادعا می‌کند «اوکراین کشوری جعلی است که از کنار هم چیدن مناطق مختلف ساخته شده»‌ و حتی استقلال مناطق اوکراینی را که در ۱۹۹۱ از مسکو جدا شدند، زیر سؤال برده است.

پذیرش این ادعاهای مناقشه‌برانگیز از سوی ویتکاف، عملا به تداوم جنگ پوتین کمک می‌کند. برای حفظ انسجام داخلی روسیه، ایجاد شکاف میان متحدان اوکراین و حتی دلسرد‌کردن خود اوکراینی‌ها، پوتین تلاش می‌کند خواسته‌های اوکراین را غیرواقعی و بی‌ثمر جلوه دهد و اصل جنگ را پنهان کند؛ اینکه خودش آغازگر آن بوده، صدها هزار نفر را کشته و هدفش نابودی یا تسلط کامل بر اوکراین است. ویتکاف با تکرار این روایت‌ها، پوتین را در داخل روسیه، آمریکا و اروپا یاری می‌دهد.

مشوق‌هایی برای ادامه جنگ

در کنار هم قرار‌دادن این تحولات، چیزی فراتر از یک روند است؛ اینها مجموعه‌ای از مشوق‌ها برای پوتین هستند تا به جنگ ادامه دهد. با کاهش تحریم‌ها، کاهش ارسال تسلیحات و تضعیف مقابله با پروپاگاندا، پوتین انگیزه بیشتری می‌یابد تا نه‌تنها اوکراین را شکست دهد، بلکه اروپا را نیز دچار تفرقه کرده، ناتو را تضعیف و نقش جهانی آمریکا را کم‌رنگ کند.

منبع: Atlantic