|

روایتی از نشست میان رئیس‌جمهور با احزاب

گفت‌وگو در سایه اختلاف

نشست رئیس‌جمهور با دبیران‌ کل احزاب و جمعی از فعالان و نخبگان سیاسی، اگرچه با هدف «تقویت انسجام ملی» و «کاهش تنش‌های سیاسی» برگزار شد، اما آنچه در عمل رخ داد، مجموعه‌ای از گفت‌وگوهای صریح، انتقادهای بی‌پرده و نگرانی‌های جدی درباره معیشت مردم، ترکیب کابینه و مسیر سیاست‌گذاری دولت چهاردهم بود.

گفت‌وگو در سایه اختلاف

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

شرق: نشست رئیس‌جمهور با دبیران‌ کل احزاب و جمعی از فعالان و نخبگان سیاسی، اگرچه با هدف «تقویت انسجام ملی» و «کاهش تنش‌های سیاسی» برگزار شد، اما آنچه در عمل رخ داد، مجموعه‌ای از گفت‌وگوهای صریح، انتقادهای بی‌پرده و نگرانی‌های جدی درباره معیشت مردم، ترکیب کابینه و مسیر سیاست‌گذاری دولت چهاردهم بود. این جلسه که دومین دیدار رئیس‌جمهور با احزاب از آغاز به کار دولت به شمار می‌رود، بیش از آنکه یک مراسم نمادین باشد، به صحنه‌ای برای بازتاب شکاف‌ها، مطالبه‌گری‌ها و نیز تلاش برای حفظ حداقلی از وفاق سیاسی تبدیل شد.

فعالان سیاسی و سران احزاب، با وجود اختلاف‌نظرهای گاهی بنیادین با رئیس‌جمهور درباره اولویت‌ها و راهکارهای اداره کشور، در یک نقطه اشتراک نظر داشتند که گفت‌وگو، هرچند پرتنش، بهتر از انباشت اختلاف در فضای رسانه‌ای و عمومی است. از نگاه آنان، برگزاری چنین نشست‌هایی می‌تواند هم زاویه دید دولت را به واقعیات جامعه نزدیک‌تر کند و هم از شدت تنش‌های سیاسی بکاهد؛ تنش‌هایی که در ماه‌های اخیر، هم‌زمان با فشارهای اقتصادی و فضای سنگین تبلیغاتی علیه ایران، پررنگ‌تر شده است. ‌‌در میان اظهارنظرهای مطرح‌شده، مواضع اسماعیل گرامی‌مقدم، قائم‌مقام حزب اعتماد ملی، بیش از دیگران رنگ‌و‌بوی هشدار داشت.

او در گفت‌وگو با ایرنا در ارزیابی خود از مفهوم «وفاق» تأکید کرد که وفاق به معنای تعامل رئیس‌جمهور با نهادهای بالادستی و هم‌تراز، از‌جمله سران دیگر قواست، نه واگذار‌کردن کابینه به جناح مقابل. به گفته او، چنین واگذاری‌ای از اساس مردود است و اگر این روند ادامه پیدا کند، رئیس‌جمهور بزرگ‌ترین پشتوانه مردمی خود، یعنی اصلاح‌طلبان را از دست خواهد داد. گرامى‌مقدم با اشاره به اظهارات رئیس‌جمهور مبنی بر نداشتن چشمداشت به ریاست‌جمهوری آینده، این رویکرد را «ظلم آشکار» به حامیان انتخاباتی او توصیف کرد. از نظر او، جریان‌هایی که در انتخابات از مسعود پزشکیان حمایت کردند، سهمی روشن در پیروزی او دارند و نادیده‌گرفتن این سهم، می‌تواند به تضعیف پایگاه اجتماعی دولت منجر شود. با این حال، همین چهره اصلاح‌طلب کلیت نشست را مثبت ارزیابی کرد و آن را گامی رو به جلو در فضای سیاسی کشور دانست. دلیل این ارزیابی، دعوت رئیس‌جمهور از نمایندگان نحله‌های فکری هر دو جریان ریشه‌دار سیاسی، اصولگرا و اصلاح‌طلب‌ عنوان شد؛ اقدامی که به گفته او، صرف‌نظر از محتوای سخنان مطرح‌شده، به افزایش فضای گفت‌وگو و تعامل کمک می‌کند. ‌‌از نگاه گرامی‌مقدم، اهمیت این جلسات در شرایط کنونی دوچندان است. او به «تهاجم‌های تبلیغی گسترده» علیه جمهوری اسلامی ایران و نیز مشکلات معیشتی مردم اشاره کرد و گفت بیان دیدگاه‌های مختلف در چنین نشست‌هایی می‌تواند به رئیس‌جمهور در اتخاذ تصمیمات درست و کلان، به‌ویژه در حوزه معیشت و افزایش قدرت خرید مردم، کمک کند. به باور او، این جلسات اگر استمرار یابد، می‌تواند کشور را به سمت نوعی وفاق و آشتی ملی سوق دهد؛ وفاقی که نه از مسیر حذف اختلاف، بلکه از راه مدیریت و گفت‌وگوی شفاف شکل می‌گیرد.

محمدعلی ابطحی، فعال سیاسی اصلاح‌طلب، با انتشار روایتی در شبکه اجتماعی ایکس، تصویری نزدیک‌تر از فضای جلسه ارائه داد؛ روایتی که نشان می‌داد جلسه، با وجود چارچوب رسمی‌اش، خالی از تنش و اعتراض نبوده است. به گفته ابطحی، افراد زیادی صحبت کردند و حجم اعتراض‌ها بالا بود. او با به‌کارگیری استعاره «لانگ‌شات» و «کلوزآپ» تلاش کرد توضیح دهد که علاقه کلی به رئیس‌جمهور، مانع از نقد جزئی برخی تصمیم‌ها و اتفاقات نمی‌شود. ابطحی همچنین به فاصله‌گرفتن نسل جدید از سیاست‌مداران اشاره کرد و گفت نباید تصور کرد نسل تازه، سیاست‌ورزان فعلی را می‌شناسد یا منتظر نظر آنهاست؛ نکته‌ای که به‌ نوعی هشدار درباره کاهش سرمایه اجتماعی سیاست رسمی تلقی می‌شود. او در بخش دیگری از روایتش به طرح موضوع فیلترینگ اشاره کرد؛ موضوعی که به گفته او، با لبخند رئیس‌جمهور همراه شد اما همچنان یکی از مطالبات جدی بخشی از حاضران بود. بحث سیاست خارجی و تحریم‌ها نیز از‌جمله محورهای چالش‌برانگیز جلسه بود. به روایت ابطحی، در این بخش میان رئیس‌جمهور و برخی اصلاح‌طلبان تندتر، تنش‌هایی شکل گرفت. پزشکیان در پاسخ به مطالبه رفع تحریم‌ها، بر تجربه مذاکره و در‌عین‌حال بر غیرقابل‌ قبول بودن برخی خواسته‌های آمریکا، از‌جمله محدودیت توان موشکی، تأکید کرد و گفت نمی‌تواند بپذیرد ملت ایران در برابر اسرائیلِ مجهز، بی‌دفاع بماند. ابطحی در پایان، از ضعف رسانه‌ای رئیس‌جمهور گلایه کرد و خواستار آن شد که دفاعیات و توضیحات او به گوش مردم برسد. ‌‌در سوی دیگر، حبیب‌الله بوربور، دبیرکل جمعیت وفاداران انقلاب اسلامی، روایت خود را بیشتر بر سازوکار جلسه و مواضع فراکسیون‌ها متمرکز کرد.

او نیز در گفت‌وگو با ایرنا به دلیل تمایل گسترده حاضران برای بیان دیدگاه‌ها، در نهایت مقرر شد از هر سه فراکسیون سیاسی، شش نفر سخن بگویند تا امکان طرح نظرات برای همه طیف‌ها فراهم شود. بوربور تأکید کرد که فراکسیون اصولگرایان، بر‌اساس فرمایشات مقام معظم رهبری، بر ضرورت حمایت از دولت تأکید داشته و از مواضع دولت پزشکیان پشتیبانی کرده است؛ چرا‌که موفقیت دولت، به‌ منزله موفقیت نظام تلقی می‌شود. با این حال، او به نگرانی‌های جدی اقتصادی اشاره کرد و گفت افزایش قیمت دلار، کالاها و نارضایتی عمومی از وضع موجود، از محورهای اصلی مطرح‌شده در جلسه بوده است. به گفته رئیس فراکسیون اصولگرایان خانه احزاب، بر‌اساس آمارهای موجود، سفره مردم در مقایسه با سال گذشته حدود 50 درصد کوچک‌تر شده و همین مسئله باعث شده برخی حاضران از رئیس‌جمهور بخواهند تغییراتی در ترکیب کابینه اعمال کند. او افزود که در تقسیم کاری اولیه، قرار بوده اصولگرایان درباره مسائل اقتصادی، اصلاح‌طلبان درباره مسائل سیاسی و اعتدالیون درباره معضلات اجتماعی سخن بگویند، اما به دلیل کثرت درخواست‌ها، این تقسیم‌بندی به‌ طور کامل اجرا نشد.

‌علی مطهری، نایب‌رئیس مجلس دهم، نیز در ارزیابی خود از این نشست، بر نقش آن در کاهش تنش‌های سیاسی تأکید کرد. از نگاه او، چنین جلساتی علاوه بر نزدیک‌‌کردن راه‌حل‌ها، به افزایش آگاهی رئیس‌جمهور از نیازهای واقعی جامعه کمک می‌کند؛ چرا‌که شرکت‌کنندگان در این نشست‌ها، در ارتباط مستقیم با اقشار مختلف مردم هستند. مطهری با اشاره به اینکه ممکن است همه پیشنهادها و پاسخ‌ها مورد پذیرش قرار نگیرد، گفت نفس گفت‌وگو اهمیت دارد، زیرا باعث می‌شود تنش‌ها به‌جای رسانه‌ها، در جلسات مطرح شود. او همچنین مهم‌ترین دغدغه مطرح‌شده در جلسه را معیشت مردم و تورم دانست و تأکید کرد فعالان سیاسی در این زمینه به رئیس‌جمهور «اعلام خطر» کرده‌اند. به باور او، برای آنکه این نشست‌ها تأثیر ملموس‌تری بر زندگی مردم داشته باشد، نمایندگان احزاب باید از انتقاد صرف و کلی‌گویی فاصله بگیرند و راه‌حل‌های عملی ارائه کنند. در مقابل، رئیس‌جمهور نیز باید به همه نظرات توجه کند و در صورت مخالفت، همان‌جا پاسخ دهد تا گفت‌وگو دچار اختلال نشود.

‌آنچه از مجموع این روایت‌ها برمی‌آید، تصویری دوگانه از وضعیت کنونی سیاست در ایران است؛ از یک سو، تلاشی برای حفظ گفت‌وگو و جلوگیری از تشدید شکاف‌ها و از سوی دیگر، انبوهی از دغدغه‌ها و نارضایتی‌ها، به‌ویژه در حوزه اقتصاد و معیشت. نشست رئیس‌جمهور با احزاب، بیش از آنکه پایان اختلاف‌ها باشد، نشانه‌ای از تلاش برای مدیریت آنهاست؛ تلاشی که موفقیتش، به تداوم گفت‌وگو، شفافیت در تصمیم‌گیری و پاسخ‌گویی عملی دولت گره خورده است.

 

آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.