مرتضی محصص در گفتوگو با «شرق»:
ایجنتها برای فوتبال تصمیم میگیرند
مرتضی محصص مدرس بینالمللی فوتبال ایران، مانند تعدادی دیگر از نامهای کاربلدی که از فوتبال رانده شدهاند، از دور نظارهگر عجایبی است که در فوتبال ما رقم میخورد. او فوتبال را به خوبی میشناسد و به دلیل تجربههای بینالمللیای که دارد، میداند ضعفهای فوتبال ایران چیست. او یکی از مشکلات اصلی فوتبالمان را دستهایی میداند که در این فوتبال همهکاره هستند. مرتضی محصص در گفتوگو با «شرق» به سؤالهای مختلفی پاسخ داد.


به گزارش گروه رسانهای شرق،
افسون حضرتی: مرتضی محصص مدرس بینالمللی فوتبال ایران، مانند تعدادی دیگر از نامهای کاربلدی که از فوتبال رانده شدهاند، از دور نظارهگر عجایبی است که در فوتبال ما رقم میخورد. او فوتبال را به خوبی میشناسد و به دلیل تجربههای بینالمللیای که دارد، میداند ضعفهای فوتبال ایران چیست. او یکی از مشکلات اصلی فوتبالمان را دستهایی میداند که در این فوتبال همهکاره هستند. مرتضی محصص در گفتوگو با «شرق» به سؤالهای مختلفی پاسخ داد.
هر سال شاهد هستیم که مربیان از تیمی به تیم دیگر نقل مکان میکنند. یعنی اگر پارسال مربی تیم X بودند، امسال سرمربی تیم Y میشوند و جالبتر اینکه در اواسط فصل و شاید حتی هفتههای اولیه به تیم قبلی یا تیم دیگری میپیوندند. یعنی در واقع فوتبال اسیر داستانی به نام «قحطالرجال» است. فوتبال ما تا چه زمانی باید در این چرخه قرار داشته باشد؟
ما دو راه بیشتر نداریم. یا از الگوهای موفق و تأثیرگذار که در دنیای فوتبال هست استفاده کنیم، یا با شرایطی که در کشورمان از نظر اقتصادی وجود دارد که قابل انکار نیست، بسازیم. هنوز تیمهای محبوب کشور ما یک استادیوم اختصاصی 10 هزار نفری ندارند و مجبورند هر سال یک جای جدید تمرین کنند. ما با این مشکلات نمیتوانیم دنبالهرو الگوهای موفق دنیا باشیم. فوتبال بوندسلیگا، لالیگا، لیگ برتر جزیره و سری آ، مربیانی داشتند که بعد از پنج سال شما دیگر اسمی از آنها نمیشنوید؛ چرا، چون کارنامه موفقی نداشتند. ولی در کشور ما شرایط فرق میکند. ما باید ببینیم نفوذ این واسطهها، ایجنتها، دلالها، چقدر تخریبکننده بوده، نه فقط کیفیت فوتبال ما را بلکه «کِردیت» و آبروی فوتبال ما را هم تحت تأثیر قرار داده است. حتی بعضی از مربیان خارجی که در ایران بودند، گاهی اوقات به من زنگ میزنند و با هم صحبت میکنیم. دوست دارند دوباره به فوتبال ایران برگردند. ولی من همیشه درباره همین موضوع برای آنها توضیح میدهم. در این فوتبال ایجنتها هستند که تصمیم میگیرند و هیچ مدیرعاملی هم نهتنها با من بلکه با هیچکدام از مدرسانی که در کلاسهای مربیگری شرکت میکنند، قبل از انتخاب مربی مشورت نمیکنند.
اتفاقا یکی از سؤالهایی که همیشه وجود دارد این است که تیمها بر چه اساس و مبنایی، سرمربی انتخاب میکنند!
این مسئله انتخاب هم در نوع خودش یک تحقیق جامع نیاز دارد. من فکر نمیکنم که یک باشگاه حرفهای بدون مطالعه و بدون داشتن معیار، یک مربی را انتخاب کند. ما مربیان خارجی را براساس کدام معیار انتخاب میکنیم؟ به هر حال مواردی چون کارنامه موفق در بزرگسالان، کارنامه موفق در ردههای سنی پایه، حضور در تیمهای ملی، یا اینکه چقدر میتواند در آینده فوتبال ما تأثیرگذار باشد، باید مورد توجه قرار گیرد. کارلوس کیروش که خیلیها از او بد میگفتند روزی که از فوتبال ما رفت 90 درصد مربیان لیگ نحوه و روش کیروش را بازی میکردند. پس تأثیر خودش را داشت. اینکه آدم خوبی بود یا آدم خوبی نبود بحث دیگری است. من امیدوارم مربی که از خارج میآوریم تأثیرگذار باشد. ما الان یکسری مربیان جوان داریم که در لیگهای پایینتر مثل لیگ 2 یا لیگ یک مربیگری میکنند که آینده فوتبال ما هستند. من هم همین دغدغهها را دارم و امیدوارم همین داستان تکرار مکرراتی که شما اشاره کردید، اصلاح شود و آنقدر در باشگاهها درایت باشد که یک کادرفنی مناسب برای باشگاه تشکیل شود. کادر فنی فقط سرمربی نیست. من در مجله اتلتیک مطلبی درباره نقش مهم دستیاران سرمربی میخواندم. این دستیاران در ایران معمولا دوست صمیمی سرمربی هستند. رفیق شفیق هم هستند که جرئت نهگفتن هم ندارند. مثلا استقلال با سیدورف قرارداد بسته. کلارنس خیلی باسابقه است ولی چقدر میتواند در انتخاب مربی نقش داشته باشد؟ چقدر در انتخاب کادر فنی نقش دارد؟ آیا کلارنس کلاسهای ویژه برای ردههای سنی مربیان پایه میگذارد؟ مربیان خارجیای داشتهایم که از فرانسه و ولز بودند در سپاهان و تراکتور ولی از ایران رفتند و فقط قراردادشان را گرفتند و تأثیری روی فوتبال ما در آینده نگذاشتند. امیدوارم حرفهای من اشتباه باشد. فنرباغچه ترکیه الان از ژوزه مورینیو در ردههای سنی استفاده میکند. از تفکراتش استفاده میکند. من مقصر را مربیانی که بعد از مدتی جای خودشان را به مربی دیگری میدهند نمیدانم. مقصر آنهایی هستند که از این مربیان استفاده میکنند. در کادر فنی تیم فوتبال، نقش آنالیزورها چگونه است؟ نقش مسئولان تغذیه چیست؟ واقعیت مهمی است که کادر پزشکی باشگاهها همه باید از بهترینها باشند. ما این مسائل را فراموش کردهایم و فقط به دنبال این هستیم که یک اسم مطرح و بزرگ از یک باشگاه به یک باشگاه دیگر برود و امیدوار باشیم که آینده درخشانی داشته باشیم. اما در نهایت کیفیت فوتبال ماست که ضرر خواهد کرد.
امسال همانطورکه میدانید سال شلوغی برای فوتبال است که در نهایت هم به جام جهانی ختم میشود. آیا این فشردگی با ساختار فوتبال ما هماهنگ است؟
راه دیگری نداریم. بازیکنانی که در جام جهانی باشگاهها شرکت کردند، فکر کنم دو هفته هم مرخصی نداشتند. من مخالف این فشردگی هستم و به نظرم بیشتر مصدومیت برای بازیکن میآورد. اکثر تیمها خسته هستند. فاصله تیمها چهار گل و پنج گل نیست. شما به بازی پاریسنژرمن و رئالمادرید نگاه نکنید. به راحتی خستگی را در چهره بازیکنان مطرح رئال مادرید میدیدید. من فکر میکنم امسال سال بسیار مهمی است. چون به جام جهانی ختم میشود. دیدم که آقای قلعهنویی از رئیسجمهور درخواست کرده بودند که با تیمهای مطرح دنیا بازی تدارکاتی داشته باشیم. مسلم است که ما با تیمهای مطرح دنیا بازی کنیم باید میلیون دلاری هزینه کنیم. شرایط بسیار سخت است و من قبول دارم. ولی امیدوارم حداقل دو یا سه بازی با تیمهای مطرح دنیا قبل از جام جهانی داشته باشیم. در غیر این صورت ما چطور میتوانیم خودمان را برای بازیهای جام جهانی محک بزنیم.
فشردگی مسابقات در دنیا در واقع یک نوع درآمدزایی برای فیفا و یوفا است که سلامت بازیکنان را تهدید میکند و صدای بسیاری از مربیان و ستارهها را هم درآورده است. مصدومیتهایی که وجود دارد نشاندهنده افراط در برگزاری مسابقاتی است که میتواند خیلی هم ضروری نباشد.
صددرصد با حرف شما موافقم. حتی شکایتهایی از سوی بازیکنان، مدیران و مربیان مطرح دنیا شده ولی من فکر نمیکنم تا زمانی که اینفانتینو با این افکار در رأس فیفا است اتفاق دیگری بیفتد. شاید هم به خاطر مخارج بسیار زیادی که بحث «توسعه» و «پیشرفت» فوتبال دارد و همه کشورهای دنیا از کمکهای فیفا استفاده میکنند، حجم مسابقات زیاد است.
وحید هاشمیان امسال بهعنوان یک مربی و اسم جدید به فوتبال ما اضافه شده. آیا هاشمیان میتواند در پرسپولیس موفق باشد و نتیجه بگیرد؟
هاشمیان در فوتبال آلمان بوده، در تیم ملی هم بازیکن باتجربهای بود و تجربه مربیگری با تیم ملی ما را هم دارد. در ضمن خصوصیات اخلاقی فوقالعادهای دارد. پرسپولیس تیمی است که هوادارانش فقط برد و پیروزی را قبول میکنند که حق هم دارند. با بازیکنانی که به این تیم اضافه میشوند، فکر میکنم از سال گذشته قویتر خواهد شد. وحید کارش سخت است ولی با شناختی که از او دارم و با هم در فدراسیون کار کردهایم، مطمئنم که از عهده این مسئولیت بزرگ بهخوبی برمیآید.
آخرین اخبار روزنامه را از طریق این لینک پیگیری کنید.