دعایی؛ نامی برای یکپارچگی و مهربانی

 مراسم نخستین سالگرد ارتحال حجت‌الاسلام سیدمحمود دعایی، رئیس مؤسسه اطلاعات، ظهر روز گذشته در سالن اجتماعات این مؤسسه با حضور سیدمحمد خاتمی، سیدحسن خمینی، محمدجواد ظریف، محمد شریعتمداری و... برگزار شد.

در ابتدای این مراسم پیام تصویری آیت‌الله جوادی‌آملی از مراجع عظام تقلید پخش شد.

ایشان در پیام خود گفت: مرحوم دعایی رضوان‌الله‌علیه از وقتی که طلبه مدرسه خان قم بود، در موضع‌گیری‌ها و نشر پیام‌های انقلابی امام رضوان‌الله‌علیه و در سایر کار‌های بزرگان حوزه، خوب بررسی می‌کرد، نگهداری می‌کرد و به دیگران می‌رساند. اگر حوادث تلخی هم برای او پیش می‌آمد، برای خدا تحمل می‌کرد. وقتی امام به نجف وارد شدند، او نیز به هر طریقی خود را به حضور امام رساندند و در خدمت امام در حوزه علمیه نجف فداکاری می‌کردند. بعد از اینکه انقلاب به ثمر رسید و امام رهبری انقلاب را بر عهده گرفت، مأموریتی در عراق پیدا کردند و سفیر نظام اسلامی ایران در عراق شدند. در مجموع وقتی درباره سیره و سنت مرحوم دعایی فکر می‌کنید می‌بینید تا آنجا که می‌توانست و در حد وسع علمی و عملی او می‌گنجید می‌کوشید که پیرو نظام اسلامی باشد، تابع امام و خیرخواه مردم باشد. تا آنجا که مقدور بود سعی می‌کرد نه بیراهه برود و نه راه کسی را ببندد.

«عقلانیت» نیاز امروز جامعه ایران است

سیدحسن خمینی در این مراسم درباره ویژگی‌های شاخص شخصیتی مرحوم دعایی گفت: او به همه ما یک چیز را خوب یاد داد و آن این است که می‌توان انقلابی بود، اما پرخاشگر نبود. می‌توان با رسانه به جنگ دشمنان رفت، اما دروغ نگفت، تهمت‌پراکنی و غیبت نکرد. آقای دعایی جنگ روانی را بستری برای ترویج دروغ قرار نمی‌داد.

وی تأکید کرد: انقلاب اسلامی یعنی اینکه رکن جامعه مردم هستند و باید برای مردم «عقلانیت» به خرج داد. باید بدانیم آن کاری که انجام می‌دهیم نتیجه‌اش بیشتر از هزینه‌اش باشد و راه دیگری برای رسیدن به این هدف با نتیجه کمتر وجود ندارد. عقلانیت عملی یعنی کار ما فایده‌اش بیش از هزینه‌اش باشد. آن چیزی که امروز بیش از هر چیز جامعه ما به آن نیازمند است. سیدحسن خمینی با بیان اینکه «امروز بیش از هر چیز ما نیازمند عقلانیت هستیم» یادآور شد: جمهوری اسلامی میراث بزرگی است که افرادی امثال آقای دعایی جان خود را در این راه گذاشته‌اند و چه افرادی در این راه به شهادت رسیده‌اند تا این میراث باشکوه به ثمر رسیده است.

امام )ره( در مناصب و مجاری خاص به مرحوم دعایی اعتماد داشت

سیدعباس صالحی، مدیرمسئول روزنامه اطلاعات و نماینده ولی فقیه در مؤسسه اطلاعات نیز طی سخنانی گفت: از ابتدای دهه ۴۰ تا پایان حیات آن مرحوم، عشق و دلدادگی‌اش به امام (ره)، به آرمان، به خط امام و به بیت و به مرقد امام (ره) نمایان است. لحظه به لحظه با امام می‌زیست.

او با اشاره به جایگاه مرحوم دعایی نزد امام راحل افزود: آن مرحوم، وکیل مطلق امام بود. همچنان که در کتاب اجازات امام (ره) - که مؤسسه تنظیم نشر چاپ کردند- اشاره شده است که حدود ۴۳۰ نفر از امام اجازه داشتند که از این تعداد فقط ۱۲ نفر هستند که اجازه مطلق دارند؛ یعنی وکالتشان به‌گونه‌ای است که گویا جای امام در گرفتن و تصرفات اجازه داشتند. مرحوم دعایی در زمره این ۱۲ نفر قرار دارد که - با آن ویژگی‌های امام با احتیاط‌هایی که در امور مالی داشتند، ایشان را به‌عنوان وکیل مطلق خود برای اخذ و تصرف در وجوه شرعی قرار داده بودند- جایگاه خاص ایشان را نشان می‌دهد.

صالحی یادآور شد: همچنین آقای دعایی محرم خانوادگی امام قرار گرفتند. همچنان که از همان سال‌های نخست اینکه مرحوم آقای دعایی یاد می‌کنند که وقتی امام در همان سفر می‌خواستند به ایران بیایند کاغذی را امام به همسرشان نوشتند و بدون اینکه آن را ببندند پاکت در باز را به من دادند. مثال دیگر اینکه وقتی سعد شاکر در ماه‌های آخر حضور امام در عراق می‌آید تنها کسی که در آن جلسه حضور دارد، آقای دعایی است. وقتی سعد شاکر از امام سؤال می‌کند که خط ارتباطی ما با شما ایشان است شما ایشان (مرحوم دعایی) را قبول دارید امام می‌فرمایند بله.

مدیرمسئول روزنامه اطلاعات افزود: امام (ره) در مناصب و مجاری خاص به مرحوم دعایی اعتماد داشت و او را معتمد خود قرار می‌داد که جایگاه ایشان را در افق نگاه امام نشان می‌دهد.

دعایی نشان داد لازمه انقلابی‌بودن دشمن‌انگاری و دورریختن افراد نیست

محمدجواد ظریف هم در سخنانی یاد مرحوم دعایی را گرامی داشت و گفت: از زاویه شغل و حرفه خودم به شخصیت مرحوم دعایی می‌پردازم. ظریف با اشاره به نمادهای قدرت بزرگ جامعه اسلامی به عطوفت و مهربانی پیامبر اسلام اشاره کرد و گفت:

امروز به آیات الهی نگاه می‌کردم، درباره مذاکره و معاهده نگرانی از تخلف وعده به آیات سوره انفال برخوردم، در این سوره به کافران پیمان‌شکن اشاره دارد که مرتب پیمان می‌شکنند و ادامه می‌دهد که اگر همین گروه آمدند برای صلح با آنها صلح کن، آیه بعدی جالب‌تر است که می‌فرماید: اگر همین پیمان‌شکنان خواستند باز پیمان‌شکنی کنند خدا برای تو کافی است.

دعایی مصداق این آیه بود. آنچه به این مردم قدرت داده یکپارچگی مردم است و دعایی در همین مسیر بود، او کسی را حذف نمی‌کرد، بر همه نماز خواند و همه را خوب دید.

او ادامه داد: این رفتار و منش نمونه‌ای در سیاست خارجی ماست، کسی که می‌توانست همه جمهور و همه مردم را زیر پرچم دور هم بودن، جمع کند، او‌ نمونه نترسیدن از افرادی بود که از هر طرف به او‌ اتهام وسط‌باز زدند و او را سازش‌کار نامیدند، در‌حالی‌که سازشگری کجایش بد است. این انقلابی بزرگ که در زمان شاه سخنگوی انقلاب بود هم‌زمان در برابر همه تواضع می‌کرد.

ظریف افزود: در فرمانی که برای آقای صالحی صادر شد تأکید شده بود که «صدای کسانی باشید که در این کشور صدایی ندارند». این خواسته با رفتار دعایی سازگار بود یا افرادی که ادعای انقلابی دارند؟!

ظریف همچنین گفت: بدانیم بزرگ‌ترین عامل بازدارندگی ما در برابر فشار خارجی همین مردم و توان مردمی است که در شرایط سخت خارجی ما را مصون نگاه می‌دارد.

او‌ در ادامه برشمردن صفات برجسته مرحوم دعایی افزود: از دعایی آموختم لازمه انقلابی‌بودن گریزان‌بودن از دیگران‌ نیست، لازمه انقلابی‌بودن دشمن‌انگاری و دورریختن افراد نیست، لازمه انقلابی‌بودن جذب حداکثری است. لازمه انقلابی‌بودن فراخواندن همه به زیر علم این انقلاب است، آن‌وقت می‌توان گفت هیچ‌کس نمی‌تواند بر این مردم فائق شود.او در پایان گفت: جای این خاصیت دعایی این روزها بسیار خالی است، او نماد همراهی، همدلی و پذیرش دیگران بود. امروز برای مقابله با شرایط جهانی چیزی بیش از این نیاز نداریم.

گفتنی است که در مراسم ‌روز گذشته شخصیت‌های سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و رسانه‌ای حجت‌الاسلام سیدمحمدحسن ابوترابی‌فرد امام‌جمعه موقت تهران، ناصر نقویان، قدرت‌الله علیخانی، مجید انصاری، محمدجواد حجتی‌کرمانی، مهدی رحمانیان، علی کمساری، محسن حاجی‌میرزایی، مرتضی الویری، الیاس حضرتی، مصطفی کواکبیان، محمد توسلی، غلامحسین کرباسچی، محمدعلی ابطحی، اسحاق جهانگیری، معصومه ابتکار و مصطفی پورمحمدی حضور داشتند.

محمد مخبر معاون اول رئیس‌جمهور، محمدمهدی اسماعیلی وزیر فرهنگ و ارشاد اسلامی و حسین دهقان دبیر اجرائی شورای توسعه مکران هم در این مراسم شرکت کردند.