از شانگهای تا ارومچی

اخبار اعتراضات کم‌سابقه‌ای که چند روز است از شهرهای مختلف چین به گوش می‌رسد، با وجود «دستور سرکوب» از مقامات رده‌بالای حزب کمونیست ادامه دارد. مردم چین در بسیاری از شهرهای پرجمعیت‌ترین کشور دنیا، خسته از محدودیت‌های کرونایی و سیاست «کووید صفر» پکن خواستار برچیده‌شدن قرنطینه‌ها و محدودیت‌هایی هستند که از دیدگاه آنها زندگی‌کردن را برایشان دشوار کرده است. محدودیت‌هایی که در آستانه سال سوم قرار دارد و بهانه‌ای شده برای بروز خشم سرکوب‌شده در این کشور. سرآغاز اعتراضات و تظاهرات‌های مرتبط با کووید در‌واقع به اوایل سال جاری میلادی برمی‌گردند و زاییده تحولات چند روز و هفته اخیر نیست. خبرگزاری فرانسه با انتشار گزارشی به بررسی اعتراضات در شهرهای مختلف چین پرداخته است.

صداهای اعتراضی ساکنان شانگهای

در ماه آوریل یک ویدئوکلیپ شش‌دقیقه‌ای از وضعیت روحی ساکنان این کلان‌شهر به‌سرعت در شبکه‌های اجتماعی داخلی چین پخش شد و مورد استقبال قرار گرفت. البته این ویدئو به دستور سانسورچی‌های رژیم پکن به‌سرعت حذف شد. شاهدان عینی در این ویدئو از مصائب و مشکلات قرنطینه‌های سنگین گفته بودند. البته برای فرار از سانسور این ویدئو به اشکال متفاوتی ادیت شده بود و موجی از اعتراضات را در فضای مجازی به‌دنبال داشت که از ماجرای مرگ پزشکی که خبر شیوع کرونا در ووهان را در سال ۲۰۲۰ رسانه‌ای کرده بود به این سو سابقه نداشت.

اعتراضات دانشجویی

در ماه می، صدها دانشجوی یکی از دانشکده‌های عالی پکن علیه تدابیر سختگیرانه کرونایی و محدودکننده آزادی‌های رفت‌وآمد پرسنل دانشگاه و دانشجویان، دست به اعتراض زدند. پس از این تظاهرات کم‌سابقه بود که مسئولان پذیرفتند برخی محدودیت‌ها را لغو کنند. خوابگاه‌ها و مجموعه‌های دانشگاهی در سراسر چین تقریبا در کل زمان همه‌گیری تعطیل بودند.

اعتراض علیه بانک‌های استان هنان

از ماه می‌ تا جولای، صدها دارنده حساب بانکی در هنان در مرکز این استان مرکزی یعنی شهر ژنگژو دست به اعتراض زدند. اعتراضات زمانی آغاز شد که در چندین شعبه به‌ویژه در روستا‌ها دسترسی مردم به سپرده‌هاشان مسدود شد. همچنین صدها نفر گفتند که کارت سلامتشان بدون هیچ توضیحی بعد از ورود به ژنگژو قرمز شده و همین امر آنها را از سفر و بازگشت به محل اصلی زندگی‌شان بازداشته است. آنها مقامات دولتی را متهم کردند که با دستکاری در سیستم به‌طور عمدی مانع سفرکردن آنها شده‌اند.

اعتراضات در تبت

در ماه اکتبر در لهاسا، پایتخت تبت و شهر معنوی بودائیان نیز صدها نفر با سازماندهی اعتراضات به قرنطینه در این منطقه که بیش از سه ماه به طول انجامیده بود، اعتراض کردند. به گواه شاهدان عینی چند‌صد نفر، عمدتا از کارگران مهاجر قوم هان در کوچه و خیابان برای دریافت مجوز بازگشت به خانه و کاشانه خود سرگردان بوده‌اند. این اعتراضات در منطقه‌ای نزدیک به کاخ «پوتالا» که زمانی اقامتگاه سنتی دالایی لاما، رهبر معنوی در تبعید تبت بود، برگزار شد.

پلی در پایتخت

بلافاصله اندکی پیش از شروع کنگره حزب کمونیست چین، تظاهراتی روی یکی از پل‌های پکن با دو شعار اصلی شکل گرفت: «نه به تست کووید؛ من می‌خواهم کار و زندگی کنم... نه به انقلاب فرهنگی، من اصلاحات می‌خواهم... و نه به قرنطینه، من آزادی می‌خواهم» یکی از این دو محور اصلی بود و نوشته دوم هم از شهروندان می‌خواست که دست به اعتصاب بزنند و «دیکتاتور خائن یعنی شی جین پینگ را از کشورشان بیرون کنند».

فریاد کانتون

در ماه نوامبر، دست‌کم در دو مورد مردم در کانتون واقع در جنوب چین با نیروهای ضد‌شورش درگیر شدند. اعتراضات پس از آن در این منطقه نزدیک هنگ‌کنگ تشدید شد که با بالارفتن موارد ابتلا به کووید، سیاست‌های محدودکننده‌تری در دستور کار قرار گرفت. ویدئوهای منتشرشده در شبکه‌های اجتماعی نشان می‌دهد که معترضان با پاره‌کردن نوارهای مشخص‌کننده منطقه تردد اشیائی را به سمت نیروهای امنیتی پرتاب کردند و شعار «نه به تست کووید» سر می‌دادند.

درگیری در فاکس کان؛ خط تولید آیفون

درگیری در بزرگ‌ترین کارخانه تولید آیفون در دنیا یکی از خبرهایی بود که به سرعت در صدر اخبار رسانه‌های بین‌المللی قرار گرفت. این خط تولید که در شهر ژنگژو در مرکز چین واقع شده از ماه اکتبر قرنطیه شد. صدها نفر از پرسنل این غول کارخانه‌ای تایوان در اعتراض به شرایط کاری و دستمزدهایشان دست به تظاهرات زدند و درگیری‌های خشونت‌باری بین آنها و نیروهای پلیس رخ داد. بعد از آن بود که مدیران فاکس کان با پاداشی معادل هزارو ۴۰۰ دلار به کارکنان با هدف فروکش‌کردن اعتراض‌ها موافقت کردند.

قیام ارومچی

صدها نفر عصر جمعه گذشته به خیابان‌های ارومچی، مرکز سین‌کیانگ آمدند و خواستار پایان‌دادن به اقدامات محدودکننده‌ای شدند که سه ماه است این منطقه را تحت تأثیر قرار داده است. تصاویر تأییدشده توسط خبرگزاری فرانسه صدها نفر را نشان می‌دهد که در خارج از مقر مقامات شهری تجمع کرده‌اند و شعار می‌دهند: «تدابیر محدودکننده را بردارید!».

این اعتراضات پس از آن شعله‌ور شده که 10 نفر در آتش‌سوزی ساختمانی یک روز قبل از آن کشته شده بودند. کاربران در فضای مجازی می‌گویند اقدامات محدودکننده کرونایی باعث شد ساکنان نتوانند به موقع خانه‌های خود را ترک کنند و دسترسی به کمک را به تأخیر بیفتد.

از آن زمان موجی از اعتراضات و جنبش‌هایی با هدف آگاه‌کردن افکار عمومی در سراسر کشور، در شهرهای بزرگی مانند شانگهای یا دانشگاه‌های چین به راه افتاده است و این در حالی است که به نظر می‌رسد رهبران عالی‌رتبه حزب کمونیست مصمم هستند جریان‌های اعتراضی را «سرکوب» کنند.