صدای مردان سینمای کلاسیک

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

«ما در شغل‌هایی کار می‌کنیم که ازشون متنفریم، تا بتونیم آشغال‌هایی بخریم که بهشون احتیاج نداریم. بچه‌های وسط تاریخ هستیم. هیچ هدفی و مقصدی نداریم. هیچ جنگ بزرگی نداریم، هیچ رکود شدیدی نداریم، جنگ بزرگ ما جنگ روحیه؛ رکود بزرگ ما زندگی ماست. از بچگی به خورد ما دادن که قراره یه روزی میلیونر، خدای سینما و ستاره راک بشیم ولی ما نمی‌شیم». این بخشی از دیالوگ‌های «تایلر» با بازی برد پیت در فیلم باشگاه مبارزه به کارگردانی دیوید فینچر است. یکی از شخصیت‌های پیچیده و عجیبی که برد پیت با توانایی بی‌نظیرش آن را به تصویر کشید و صدای سعید مظفری آن را درخشان و ماندگار کرد. گویندگی پر از افت و خیز و نوسان مظفری در این اثر، یکی از ویژگی‌های بارز دوبله این فیلم است که در ابتدا با آرامش خاصی شروع می‌شود اما کم‌کم جای خودش را با شرارت و خباثت این شخصیت عوض می‌کند.

سعید مظفری، دوبلور و مدیر دوبلاژ برجسته کشورمان، سه‌شنبه 22 مهر در ۸۳‌سالگی درگذشت. او 19 مرداد سال 1321 در شاهرود متولد شد. آشنایی او با محمدعلی زرندی، دوبلور باسابقه ایرانی، زمینه‌ساز حضورش در عرصه دوبله شد و اولین نقش کوتاهی که صحبت کرد در فیلم معجزه با بازی راجر مور بود. صدای گرم، جوان و در عین حال آرام او خیلی زود جای خود را در میان نسل طلایی دوبله ایران باز کرد. نسلی که با نام‌های دیگری چون منوچهر اسماعیلی، خسرو خسروشاهی، حسین عرفانی، چنگیز جلیلوند و... مرزهای دوبله ایران را جابه‌جا کردند. در میان نقش‌های ماندگار تاریخ سینمای جهان، شاید ماندگارترین دوبله با صدای سعید مظفری برای مخاطبان ایرانی، در قالب چهره کلینت ایستوود در فیلم «خوب، بد، زشت» است. لحن آرام، مکث‌های طولانی و خشونت فروخورده شخصیت، در صدای او حیاتی تازه گرفت.

سال‌ها بعد، مظفری صدای ثابت نقش‌های برد پیت شد؛ از «آقا و خانم اسمیت» تا «سرگذشت عجیب بنجامین باتن»، گستره نقش‌ها و تفاوت شخصیت‌های را نشان می‌داد که او دوبلورشان بود. صدای او همچنین در سریال‌های محبوب تلویزیونی چون «اوشین» (در نقش ریوزو) و «وایکینگ‌ها» نیز شنیده شد.

ویژگی بارز مظفری، وفاداری به حس بازیگر اصلی بود. او در مصاحبه‌ای گفته بود: «کار ما تقلید نیست، ترجمه احساس است». همین باور باعث شد صدایش هیچ‌گاه اغراق‌آمیز یا تحمیلی نباشد. از دیگر وجوه مهم کارنامه‌اش، حضور در مقام مدیر دوبلاژ در ده‌ها پروژه سینمایی بود؛ مسئولیتی که نیازمند شناخت دقیق از هماهنگی میان صدا، تصویر و حس است که او به زیبایی و با تسلط تمام آن را انجام داد. سعید مظفری به نسلی تعلق داشت که دوبله را نه حرفه، بلکه هنر می‌دانست و با عشق به این کار تمام سختی‌هایش را با جان و دل پذیرفتند و به نسلی تبدیل شدند که آن را نسل طلایی دوبله ایران می‌دانیم. آنها بخشی از حافظه شنیداری ما هستند و بی‌تردید صداهای آنها بی‌تکرار و مثال‌زدنی است.

سعید مظفری یکی دیگر از بزرگان هنر دوبله ایران از میان ما رفت، اما صدای جاودانه او با دوبله شخصیت‌های ماندگاری چون صدای کلینت ایستوود در«خوب، بد، زشت»، رایان اُ نیل در«قصه عشق»، الماریاچی در«دسپرادو»، بنجامین در «سرگذشت عجیب بنجامین باتن»، جان اسمیت در «آقا و خانوم اسمیت»، کیائومی در «آشوب»، ویجای در «دیوار»، جیمزباند در «چشم طلایی»، باب هوپر در «همسایه جاسوس»، جوزف کوبر در «بین ستاره‌ای»، نئو در «رستاخیز ماتریکس» و ریوزو در «سال‌های دور از خانه» در ذهن و حافظه تصویری ما باقی است.

 یاد و نامش ماندگار.

آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.