بازگشت به دنیای کارآگاهی

شرق: «ترکه‌مرد» اثر دشیل همت با ترجمه احمد میرعلایی روایت سرنوشت نیک چارلز، کارآگاه بازنشسته‌ای است که هر جا می‌رود مسئله‌ای برایش پیش می‌آید، حتی وقتی به نیویورک می‌رسد و همراه همسرش نورا در ناز و نعمت مشغول خوشگذرانی است. نیک وقتی درمی‌یابد که جولیا، یکی از آشنایان سابقش مرده است، عادات گذشته‌اش را بازمی‌یابد و بنا می‌کند به پرس‌وجو درباره علت مرگ او. همه به دنبال مظنون اصلی‌اند: رئیس و عاشق جولیا که ناپدید شده است، اما نیک چندان مطمئن نیست که او قاتل باشد. ماجراجویی نیک و نورا وقتی آغاز می‌شود که سر‌و‌کله آدم مشکوکی با طپانچه پر در اتاق‌ خواب آنان پیدا می‌شود. نیک و نورا از جذاب‌ترین شخصیت‌های داستانی دشیل همت هستند؛ زوجی متمول و مسحورکننده که ضمن خوشگذرانی به حل معمای قتل نیز می‌پردازند. نیک چندان میلی به بازگشت به دنیای کارآگاهی و جنایت ندارد، اما به‌واسطه‌ روابط گذشته و فشار خانواده‌ عجیب و رازآلود وینانت، ناگزیر وارد این پرونده می‌شود و تلاش می‌کند تا لایه‌های دروغ و فریب را از چهره‌ ماجرا کنار بزند و از درون شبکه‌ای از حسادت‌ها و خیانت‌های زنجیره‌ای واقعیت را کشف کند. نورای کنجکاو نیز که طنز و تیزبینی خاصی دارد، در روند کشفِ ماجرای جنایب همراه با نیک پیش می‌رود. گفت‌وگوهای جالب و تضادهای شخصیتی این دو، بخشی از جذابیت رمان است که فضایی زنده و جذاب به آن بخشیده و چه‌بسا این رابطه دلنشین، رمان «ترکه‌مرد» را از سایر آثار جنایی خشک و عبوس معاصرش متمایز کرده است. «ترکه‌مرد» آمیزه‌ای از باریک‌بینی‌های معمول رمان‌های پلیسی و عشق رمانتیک بی‌پروا است و نیز‌ شرح پرجزئیات معمای قتل بر زمینه‌ کمدی. «ترکه‌مرد» رمان پلیسی درخشانِ دشیل همت، نویسنده‌ برجسته آمریکایی است که بار نخست در سال ۱۹۳۴ منتشر شد. در این اثر‌ که آخرین رمان همت نیز به حساب می‌آید، راز و معما با طنزی اجتماعی درآمیخته است، در عین حال که همت توانسته شخصیت‌هایی با جذابیت بسیار خلق کند. «ترکه‌مرد» گونه تازه‌ای در ژانر داستان پلیسی است که حل معما را در قالب زندگی طبقات مرفه جامعه و گفت‌وگوهای شوخ و هوشمندانه‌ یک زوج خاص رقم می‌زند. دشیل همت با این رمان، سبکی منحصربه‌فرد در ژانر نوآر پدید آورد. در «ترکه‌مرد»، مضامینی مانند جنایت، هویت و مرز باریک میان ظاهر و واقعیت مطرح می‌شود. «ترکه‌مرد» همچنین نقش کارآگاه را در جامعه‌ای بازنمایی می‌کند که در آن، تقریبا همه چیزی برای پنهان‌کردن دارند و انگیزه‌های شخصی، اغلب بر عدالت چیره می‌شوند.

ساموئل دشیل همت در سال 1894 در مریلند به دنیا آمد، او برای کمک به خانواده از ۱۴سالگی شروع به کار کرد و به همین خاطر نتوانست مدرسه را تمام کند. در ۲۱سالگی به استخدام یک آژانس تحقیقاتی درآمد. در جنگ جهانی اول حضور داشت و با وجود بیمارشدنش، در جنگ جهانی دوم نیز شرکت کرد. کار در مؤسسه تحقیقاتی پینکرتون و وقوع حوادثی همچون قتل فرانک لیتل، پایه‌گذار کارگران صنعتی جهان، موجبِ توجه همت به این‌دست موضوعات شد و بعدها فضای خشن آن دوران را بازسازی کرد و داستان «خرمن سرخ» را نوشت. دشیل همت، فعال سیاسی چپ‌گرا و عضو حزب کمونیست آمریکا، در سال ۱۹۵۱ به شش ماه زندان محکوم شد و تمام درآمدش از کتاب‌ها و فیلم‌هایش توسط مدعی‌العموم ضبط شد و به این ترتیب سال‌های آخر عمر دشیل همت در فقر و بیماری گذشت.