گرسنگی‌دادن به کودکان، رویه کدام جنگ؟

شرق: خبر دردناکی است که این روزها کودکان غزه از گرسنگی جان می‌دهند و می‌‌‌میرند. از نوزادی چند‌روزه تا کودکی 10‌ساله همه قربانی‌های معصوم جنگی نابرابر هستند. بدن‌هایی که بعد از ماه‌ها تحمل بی‌غذایی، به پوست و استخوانی نحیف بدل شده‌اند. عکسی که در رسانه‌های مختلف منتشر شده، چهره پسربچه‌ای است با گونه‌های سرخ و پر که بعد از چند ماه پوست تنش با بی‌رحمی به استخوان بدنش چسبیده است. این صحنه‌های عاری از انسانیت، تنها بخشی از داستان‌های جنگ است؛ جنگی که کودک و بزرگسال نمی‌شناسد و همه را با خود می‌بلعد.

مرگ بر  اثر  گرسنگی

‌در روزهای گذشته سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده بود‌ کودکان در شمال غزه به علت گرسنگی جان می‌بازند و بازدید نهاد سازمان ملل متحد از بیمارستان‌های العوده و کمال عدوان در شمال غزه، بیانگر کمبود بحرانی غذا و سوءتغذیه مرگ‌بار کودکان است. شرایط به حدی ‌بحرانی است که یکی از مسئولان رئیس سازمان جهانی بهداشت بعد بازدید از این بیمارستان‌ها، آنها را «یافته‌هایی ترسناک و شوم» اعلام کرده و گفته بود کمبود غذا به مرگ ۱۰ کودک ختم شده و سطوح بسیار بالایی از سوءتغذیه در این دو بیمارستان که ساختمان و تأسیسات آنها هم در جریان حملات ارتش اسرائیل تخریب شده، مشاهده شده است. بعد از آن نیز اعلام شد در بیمارستان کمال عدوان -‌در شمال غزه‌- ۱۵ کودک بر اثر گرسنگی جان باخته‌اند. رسانه‌های فلسطینی نیز از مرگ کودکی دیگر به دلیل گرسنگی در جنوب نوار غزه خبر داده بودند. کمبود مواد غذایی در غزه کم‌کم به نابودی آن رسید و در این مدت با وجود هشدارهای مختلف، اتفاقی برای مردم غیرنظامی آن نیفتاد. حتی رئیس سازمان بهداشت جهانی اعلام کرده بود شرایط نمایانگر سطوح بالای سوءتغذیه و کودکانی است که بر اثر گرسنگی می‌میرند‌ و همچنین بیانگر کمبود جدی سوخت، مواد غذایی و اقلام پزشکی در کنار نابودی ساختمان‌ها و تأسیسات پزشکی و درمانی در شمال غزه است. طبق آمار منتشر‌شده، تخمین زده می‌شود ۳۰۰ هزار نفر اکنون در شمال غزه زندگی می‌کنند. عدم دسترسی به غذا و آب آشامیدنی در شمال غزه یکی از نگرانی‌های جدی نهادهای امدادگر در روزهای اخیر بوده است. این در حالی است که حتی سازمان ملل متحد نیز هشدار داده بود مطابق مشاهدات و گزارش امدادگران این سازمان، «وقوع قحطی در غزه اجتناب‌‌ناپذیر است». این در حالی است که آخرین بازرسی مقام‌های این سازمان به ماه اکتبر سال گذشته باز‌می‌گردد. با وجود هشدارهای مختلف در صفحات رسانه‌های دنیا، اما به نظر کار چندانی از گروه‌های بین‌المللی برنیامده است؛ زیرا پیش از این هم یک مقام ارشد نهادهای امدادگر سازمان ملل متحد گفته بود ۵۷۶ هزار نفر در غزه با سطوح فاجعه‌باری از عدم دسترسی به غذا دست‌به‌گریبان هستند و از هر شش کودک زیر دو سال‌ در این نوار باریک ساحلی، یکی از سوء‌تغذیه جدی رنج می‌برد. یونیسف نیز ‌نسبت به نگرانی از مرگ کودکان غزه به دلیل گرسنگی هشدار داده بود.

گرسنگی‌دادن به غیرنظامیان یک رویه  غیرانسانی در جنگ

از زمان شدت درگیری بین اسرائیل و حماس، بسیاری از فعالان و جوامع بین‌المللی بر اهمیت حفظ امنیت کودکان اشاره کرده‌اند؛ موضوعی که در حقیقت برای هیچ جنگی اهمیت ندارد. اما در این مدت بارها به شرایط دشوار کودکان پرداخته شده و سازمان‌های بین‌المللی هم هشدارهایی داده بودند. در‌واقع آنچه در رسانه‌ها منتشر شده، ممانعت رژیم صهیونیستی از ورود کمک‌های بشردوستانه به نوار غزه است که منجر به سیاست گرسنگی‌دادن به افراد غیرنظامی می‌شود. سازمان جهانی بهداشت اعلام کرد: در جنگ غزه کودکان بهای بیشتری می‌پردازند. ما به یک اقدام بین‌المللی فوری نیاز داریم. آنچه در غزه اتفاق می‌افتد، محک‌زدن وجدان بشریت است. نیروهای رژیم صهیونیستی علاوه بر اعمال سیاست گرسنگی، همچنان غیرنظامیانی را که در انتظار دریافت کمک‌های غذایی هستند، هدف قرار می‌دهند. همچنین سازمان جهانی بهداشت نیز‌ اعلام کرده است با کمبود شدید مواد غذایی به‌ویژه در شمال غزه مواجه هستیم. مدیر سازمان خوار‌و‌بار و کشاورزی ملل متحد (فائو) در امور منطقه نیز گفت: ۸۰ درصد ساکنان غزه در وضعیت فاجعه‌بار قحطی و گرسنگی شدید قرار دارند. ۲۵ درصد از ساکنان شمال و مرکز غزه نیز به دلیل نبود غذا با وضعیتی بسیار وخیم روبه‌رو هستند.

جنگ  کودکان  را  قربانی می‌کند

طبق آمار منتشر‌شده، نیمی از جمعیت 2.3 میلیون نفری غزه را کودکان تشکیل می‌دهند و تعداد کودکان کشته‌شده در این منطقه در سه هفته نخست حملات اسرائیل، از میانگین تعداد کودکان کشته‌شده در کل جهان در سه سال گذشته بیشتر است. البته‌ بر اساس اطلاعاتی که سال 2018 منتشر شد، با بررسی گزارش‌های سالانه مرکز کودکان و درگیری‌های مسلحانه سازمان ملل متحد (CAAC) و مطالعات انجام‌شده در مؤسسه تحقیقات صلح اسلو (PRIO)‌، سختی‌هایی که کودکان در مناطق درگیری با آن دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند، متفاوت است. در این گزارش، به جنایاتی از‌جمله سرقت کودکان، استفاده از آنها به‌عنوان سرباز، خشونت‌های جنسی، قتل و معلول‌کردن کودکان، حمله به مدرسه‌ها و بیمارستان‌ها و محروم‌کردن کودکان از دسترسی به کمک‌های بشردوستانه اشاره شده است. همچنین مشاور ارشد بنیاد «کودکان را نجات دهید» می‌گوید: «در سوریه کودکان در معرض خطر بمباران و بمب‌گذاری‌ها و همچنین حمله به محل سکونتشان قرار دارند. شبیه به این وضعیت در یمن نیز دیده می‌شود، اما در یمن خطر عدم دسترسی به کمک‌های بشردوستانه برای کودکان حادتر است». همچنین بر این اساس در سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۶ میلادی ۷۳هزارو ۲۳ کودک در ۲۵ منطقه درگیری به قتل رسیده یا معلول شده‌اند و بیشترین گزارش‌های تأیید‌شده‌ قتل و معلول‌کردن کودکان نیز مربوط به سال ۲۰۱۴ میلادی بوده است. در 20 سال گذشته ده‌ها هزار دختر و پسر برای کار در گروه‌های مسلح به‌عنوان کودک‌سرباز به کار گرفته شده‌اند که بیشترین میزان به‌ثبت‌رسیده مربوط به نیجریه در سال ۲۰۱۶ میلادی بوده است. در سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۶ میلادی دست‌کم ۱۷هزارو ۵۱۵ گزارش تأیید‌شده از خشونت جنسی علیه دختران و پسران در مناطق درگیری به ثبت رسیده که بیشترین میزان آن در سال ۲۰۰۷ میلادی در جمهوری دموکراتیک کنگو بوده است. آدم‌ربایی کودکان در دوران جنگ نیز به اشکال مختلف دیده شده است؛ از‌جمله برای استفاده از آنها به‌عنوان کودک‌سرباز، کارهای خانگی، استثمار جنسی، ربودن برای فروش آنها‌ یا به نیت انتقام‌گیری. طی سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۶ میلادی دست‌کم 14هزارو 327 گزارش تأیید‌شده از آدم‌ربایی کودکان به ثبت رسیده که بیشترین میزان آن در سال ۲۰۱۵ میلادی در سودان جنوبی بوده است. در سال‌های ۲۰۰۵ تا ۲۰۱۶ میلادی دست‌کم 15هزارو 375 کودک در مدرسه‌ها و بیمارستان‌ها هدف حملات قرار گرفته‌اند که افزایش صددرصدی را در یک دهه گذشته نشان می‌دهد. بیشترین میزان این نوع خشونت نیز در سال ۲۰۱۲ میلادی در سوریه دیده شده است. بر اساس این مطالعات،‌ محدودیت دسترسی به کمک‌های بشردوستانه در مناطق درگیری از سال ۲۰۱۰ میلادی تا‌کنون افزایش یافته است. 

جنگ پایان زندگی است

جنگ همیشه ویران‌کننده است و زندگی‌های بسیاری را از بین می‌برد. طی سال‌های سال شاهد بوده‌ایم که جنگ در هر کشوری، باعث عقب‌رفت چندین‌ساله برای مردمان آن منطقه شده است. حتی کشور شروع‌کننده نیز تا سال‌ها روی خوش نخواهد دید. در این میان، کودکان درد بیشتری را تحمل می‌کنند که تا همیشه همچون کوله‌باری از رنج‌ها باید با خود حمل کنند. عوارض جنگ، نسل‌های بسیاری را درگیر خواهد کرد. در‌واقع جنگ بنیان نسل‌های متوالی را در‌هم می‌ریزد. جنس جنگ‌های برون‌مرزی در هر دوره از تاریخ اشکال مخصوص به خود را داشته و قوانین مختلفی در جوامع بین‌المللی تصویب شده تا کشورها مطیع آن باشند، اما هیچ‌کدام از اینها باعث نشده‌ غیر‌‌نظامی‌ها از آسیب مصون باشند و همیشه جزء قربانی‌های اصلی جنگ بوده‌اند.