احتمال خروج امارات از اوپک

به دنبال گزارشی مبنی بر اینکه امارات عربی متحده در حال مذاکره برای خروج از اوپک است، قیمت نفت برنت، شاخص بین‌المللی نفت، در نیویورک تا ۲.۸ درصد کاهش یافت. البته این شاخص بعد از چند ساعت، این میزان کاهش را جبران کرد و مثبت شد. نفت برنت در نهایت به قیمت ۸۵ دلار و ۲۳ سنت در هر بشکه معامله شد که ۰.۵۷ درصد نسبت به روز پنجشنبه بیشتر بود. وال‌استریت ژورنال به نقل از مقامات اماراتی که نامشان فاش نشده در گزارشی نوشت که در بحبوحه شکاف رو به رشد بین عربستان سعودی و امارات عربی متحده، این کشور اکنون در حال بحث درباره خروج از اوپک است. البته وزارت انرژی امارات هنوز اظهارنظری نکرده است. این امر تأثیر قابل توجهی در نفوذ جهانی این کارتل نفتی خواهد داشت و همچنین به امارات عربی متحده اجازه می‌دهد تا برنامه‌های تولید نفت را مطابق با منافع خودش دنبال کند.

ابوظبی مدت‌هاست که می‌خواهد برای درآمد بیشتر، تولید نفت خود را افزایش دهد، اما براساس توافق‌ تولید اوپک‌پلاس به رهبری عربستان سعودی، بزرگ‌ترین تولیدکننده نفت این گروه، از این کار منع شده است. البته این تصمیم، ایده جدیدی نیست. گزارش‌ها حاکی از این است که امارات عربی متحده سال‌هاست که درباره خروج از این ائتلاف نفتی بحث و گفت‌وگو می‌کند. اما وال‌استریت ژورنال به نقل از مقامات اماراتی نوشته که این موضوع اخیرا با افزایش اختلاف با ریاض دوباره احیا شده است. این شکاف خود را در اهداف متفاوت دو کشور در جنگ هشت‌ساله در یمن، رقابت برای سرمایه‌گذاری خارجی نشان داده است. اختلاف بر سر سطح تولید نفت در جولای ۲۰۲۱ به طور موقت توانایی اوپک را برای ارائه برنامه‌هایش برای بازار دچار مشکل کرد و قیمت نفت خام را افزایش داد.

طی این مدت ابوظبی خواستار افزایش «سطح پایه» تولید نفتش بوده است. این سطح حداکثر حجم تولیدی است که اوپک برای امارات در نظر گرفته است. سطح پایه به این دلیل مهم است که اندازه کاهش تولید و سهمیه‌هایی را که باید طبق توافقات به آن عمل شود تعیین می‌کند. بنابراین داشتن سطح پایه بالاتر به امارات متحده عربی اجازه می‌دهد تا سهمیه تولیدش در اوپک بیشتر باشد.

امارات در ابتدا خواستار افزایش سطح پایه تولید خود از ۳.۲ میلیون بشکه به ۳.۸ میلیون بشکه در روز بود. در نهایت طبق توافقی که بین عربستان و این کشور حاصل شد، سطح پایه تولید امارات متحده عربی از آوریل ۲۰۲۲ به ۳.۶۵ میلیون بشکه در روز افزایش پیدا کرد. با اینکه این توافق حاصل شده، اما شکاف میان دو کشور با رقابت اقتصادی و ژئوپلیتیکی همچنان نمایان است. خروج احتمالی امارات عربی متحده از اوپک، این گروه را متزلزل خواهد کرد، به خصوص که در چهار سال گذشته دو کشور دیگر هم از این گروه خارج شده‌اند: قطر در سال ۲۰۱۹ و اکوادور در سال ۲۰۲۰ میلادی.

هم‌زمان با انتشار خبر احتمال خروج امارات متحده عربی از اوپک، رسانه‌ها خبر دادند که امارات و ترکیه در ابوظبی قراردادی را امضا کردند که هدف آن افزایش تجارت بین دو کشور به ۴۰ میلیارد دلار در پنج سال آینده است. رجب طیب اردوغان، رئیس‌جمهوری ترکیه، پیش از شرکت در نشست خبری در ابوظبی، در سخنانی در استانبول گفت که «توافق مشارکت اقتصادی جامع» مناسبات اقتصادی و تجاری میان دو کشور را وارد مرحله جدیدی خواهد کرد. شیخ محمد بن زاید، رئیس امارات متحده عربی در سال ۲۰۲۱ به ترکیه سفر کرد و در جریان این سفر امارات یک صندوق سرمایه‌گذاری ۲۰ میلیارد دلاری ایجاد کرد. پس از این سفر بود که مناسبات سیاسی ترکیه و امارات گرم شد و سال گذشته میلادی امارات مذاکرات با ترکیه بر سر یک توافق دوجانبه تجاری را آغاز کرد. ثانی آل زیودی، وزیر تجارت خارجی امارات متحده عربی، به رویترز گفت: «صندوق ۱۰ میلیارد دلاری سرمایه‌گذاری‌های زیادی را از امارات جذب می‌کند، اما توافق مشارکت اقتصادی جامع درهای فراوانی را باز خواهد کرد چراکه سازوکارهای مناسبی را برای انتخاب پروژه‌ها و سرمایه‌گذاری‌ها فراهم خواهد ساخت». او افزود: «ترکیه پتانسیل عظیمی برای رشد دارد و یکی از بزرگ‌ترین اقتصادهای نوظهوری خواهد بود که در ۲۰ سال آینده بر بازارهای جهانی تسلط خواهند داشت». آل زیودی گفت که بنا بر پیش‌بینی‌ها توافق فوق در سه‌ماهه دوم سال ۲۰۲۳ تصویب و به زودی اجرا خواهد شد. پیش‌بینی می‌شود که «توافق مشارکت جامع اقتصادی» میان ترکیه و امارات بر بخش‌های متنوع راهبردی از جمله کشاورزی، امنیت غذایی، انرژی پاک و همچنین همکاری‌های مستمر در پروژه‌های ساخت‌وساز و املاک و مستغلات تمرکز کند. تجارت دوجانبه بین دو کشور در سال ۲۰۲۲ به حدود ۱۹ میلیارد دلار رسید که به نوشته رویترز نسبت به سال قبل افزایش ۴۰درصدی داشت. ترکیه هم‌اکنون ششمین شریک تجاری امارات متحده عربی برای تجارت غیرنفتی است.