|

‌لزوم استقبال از موافقت‌نامه دفاعی عربستان و پاکستان

نظر به شرایط بین‌المللی، شرایط منطقه‌ای، بحران‌های پرفشار و فزاینده امنیتی و اقتصادی پیش‌روی ایران و نیز از زاویه سیاست خارجی عربستان، مزایای موافقت‌نامه دفاعی پاکستان و عربستان از مضرات آن برای جمهوری اسلامی ایران بسیار بیشتر است. چرا؟

‌لزوم استقبال از موافقت‌نامه دفاعی عربستان و پاکستان
سید محمد حسینی سفیر سابق جمهوری اسلامی ایران در عربستان سعودی

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

نظر به شرایط بین‌المللی، شرایط منطقه‌ای، بحران‌های پرفشار و فزاینده امنیتی و اقتصادی پیش‌روی ایران و نیز از زاویه سیاست خارجی عربستان، مزایای موافقت‌نامه دفاعی پاکستان و عربستان از مضرات آن برای جمهوری اسلامی ایران بسیار بیشتر است. چرا؟

1. از منظر سیاست بین‌الملل، ثبات در خاورمیانه خواست مستقیم آمریکا، روسیه، اروپا و چین است. تمام استراتژیست‌های آمریکایی در سال‌های اخیر تأکید کرده‌اند که آمریکا باید تمرکز اصلی خود را بر چین، ‌روسیه و اروپا متمرکز کند؛ پس باید اشتغال خود را در خاورمیانه کم کند و با خاورمیانه‌ای باثبات،‌ وارد رقابت با چین و روسیه شود. بر این اساس، موافقت‌نامه دفاعی پاکستان و عربستان به واسطه ثباتی که به همراه دارد، مورد حمایت قدرت‌های بزرگ غرب و شرق خواهد بود.  

2. از منظر سیاست منطقه‌ای نیز این موافقت‌نامه ثبات‌زا‌ست. تقریبا اجماع نخبگی وجود دارد که توازن قدرت در خاورمیانه پس از هفتم اکتبر به سود اسرائیل و علیه ایران، عربستان و ترکیه تغییر کرده است. اکنون ترکیه و عربستان نیز از سلطه‌طلبی اسرائیل دچار هراس شده‌اند. بر این اساس، موافقت‌نامه دفاعی پاکستان و عربستان می‌تواند تا حدودی توازن قدرت را علیه اسرائیل تغییر دهد. 

3. هرچه پیمان و موافقت‌نامه‌های دفاعی-‌امنیتی میان کشورهای منطقه افزایش یابد، وابستگی امنیتی این کشورها به قدرت‌های مداخله‌گر کاهش می‌یابد و نظم منطقه‌گرایی درون‌زاد تقویت می‌شود. این موافقت‌نامه می‌تواند هسته مرکزی برای تشکیل ناتوی خاورمیانه در آینده باشد. 

4. فعال‌شدن پاکستان در خاورمیانه، اهرم‌های کنشگری این کشور در برابر هند را افزایش می‌دهد و بر این اساس این موافقت‌نامه می‌تواند برای معادلات امنیتی شبه‌قاره نیز ثبات‌آفرین باشد؛ زیرا هرچه بازیگران بیشتری در تعارض هند و پاکستان فعال شوند، امکان تقابل نظامی آنها محدودتر می‌شود. 

5. از منظر سیاست خارجی عربستان نیز این موافقت‌نامه در راستای تنوع‌بخشی سیاست خارجی عربستان و نگاه به شرق و کاهش وابستگی امنیتی ریاض به آمریکاست. عربستان در این موافقت‌نامه الگوی «تبادل امنیت با اقتصاد» را دنبال می‌کند. به پاکستان امتیاز اقتصادی، کمک‌های اقتصادی و پذیرش نیروهای بیشتر از پاکستان را می‌دهد و در ازای آن چتر هسته‌ای پاکستان را بر سر خود می‌گستراند. 

6. عربستان با این پیمان می‌خواهد قدرت چانه‌زنی خود را در برابر اسرائیل (در صورت پیوستن احتمالی به توافق ابراهیم)، ترکیه و ایران افزایش دهد. 

7. حمله اسرائیل به قطر و بی‌عملی آمریکا یکی از بزرگ‌ترین مواهب برای جمهوری اسلامی ایران بود و جایگاه ایران را نزد کشورهای عربی تقویت و جایگاه آمریکا را نزد آنان دچار فرسایش و بی‌اعتمادی کرد. انگیزه کشورهای منطقه از‌جمله عربستان برای انعقاد چنین موافقت‌نامه‌های امنیتی را نباید لزوما مقابله با ایران تفسیر کنیم.

8. پس از عربستان احتمالا سایر کشورهای شورای همکاری خلیج فارس نیز از این الگو استفاده می‌کنند؛ حالا ممکن است به این موافقت‌نامه بپیوندند یا اینکه وارد پیمان امنیتی با کشور دیگر شوند (برای مثال احتمال انعقاد موافقت‌نامه مشابهی میان امارات با هند را نمی‌توان از نظر دور داشت و ایضا سایر کشورهای حاشیه خلیج فارس).

9. شاید تنها خطری که از این موافقت‌نامه متوجه ایران شود، در زمان جنگ احتمالی آینده اسرائیل و آمریکا با ایران است که در آن شرایط، ایران برای حمله به پایگاه‌های آمریکایی در عربستان با مشکلاتی مواجه خواهد شد. 

10. ایران نباید از ناحیه پاکستان احساس خطر کند. الزامات ژئوپلیتیک، جبریت‌های جغرافیایی پیوند استراتژیک ایران و پاکستان، جمعیت شیعه و سنی دوستدار جمهوری اسلامی ایران و پیوندهای فرهنگی همواره در جهت بهبود روابط ایران و پاکستان عمل کرده‌اند و در آینده نیز عمل خواهند کرد. نتیجه اینکه ایران باید از این موافقت‌نامه ابتدا به‌طور اعلامی استقبال کند و تکثیر این نوع از پیمان‌های امنیتی را در جهت ثبات منطقه و تقویت منطقه‌گرایی درون‌زاد بداند و در صورتی که امکانی برای کشورمان در پیوستن به چنین پیمانی فراهم شد، موافقت خود را اعلام کند.ر

 

آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.