تاج بر سر مرضیه

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

افسون حضرتی:  وقت آن رسیده که واژه‌ها را بشوییم و از آنها جنسیت‌زدایی کنیم. اگر حماسه‌هایی که زنان خلق کردند، نبود، احتمالا همچنان زنان را با لقب شیرمردان یا «خیلی مردی» تعریف می‌کردند. بازتعریف جنسیت در کلمات همچنان گریبان ادبیات را گرفته، اما اینکه در سال‌های اخیر از پررنگی آن کم شده، جای امیدواری دارد. پای درددل زنان ورزشکار که می‌نشینی، باید خون گریست؛ از نداری‌ها می‌گویند، از کمبود امکانات، از بی‌توجهی که مدیران و مسئولان فدراسیون به بخش زنان دارند، از پاداشی که برابر نیست و نگاهی که از بالا به پایین به این قشر می‌شود. پنجشنبه‌شب یکی دیگر از شب‌هایی بود که با تمام وجود خوشحال شدیم‌ و اندکی بعد با خود اندیشیدیم که آیا این اتفاق فرخنده فوتبال زنان را تکان می‌دهد؟ مرضیه جعفری بهترین مربی سال فوتبال آسیا در بخش زنان شد؛ اتفاقی که برای اولین ‌بار برای فوتبال ایران رخ داد و بیانگر ظرفیت‌های بسیار زنان در ورزش هم بود. سال‌هاست که هرکس به فراخور دل‌مشغولی و نگاهی که به فوتبال زنان دارد، درباره مشکلات و گرفتاری‌های این رشته قلم می‌زند. در کنار به‌به‌‌کردن و تعریف و تمجید، در نهایت قلم‌ها به این سمت چرخیده که این رشته ورزشی مشکلات بنیادی دارد و فدراسیون فوتبال مجبور به پذیرش فوتسال و به‌ویژه فوتبال شده است. هنوز در فضای مجازی کاربران یا کانال‌هایی هستند که صحنه‌هایی از فوتبال زنان را برای تمسخر بازنشر می‌دهند. سؤال این است که آیا می‌دانید فوتبال زنان چند سال فقط از اعلام موجودیت محروم بوده است؟ حتی قبل از انقلاب هم این رشته نتوانست پا بگیرد. تمسخر معدود افراد برای این است که تفکر مردانه‌ای که این رشته را چندین دهه قُرق کرده، سخت می‌پذیرد که زنان فوتبال بازی کنند. این دردی است که باید مثل یک سایه همراه زنان فوتبالیست باشد. فقر امکانات و بی‌محلی مسئولان فدراسیون فوتبال به اندازه کافی استخوان لای زخم است، گاهی هم فضای مجازی با گلچین‌کردن اشتباهات فوتبال زنان، نمک روی زخم است.

اما ما زنان واقعا مخلوقات عجیبی هستیم. مثل سُرب هستیم؛ با هر ضربه چکش، «له» نمی‌شویم، شکل می‌گیریم. خرد نمی‌شویم، ماهیت خود را فراموش نمی‌کنیم، پا پس نمی‌کشیم، سخت‌تر می‌شویم، منعطف می‌شویم و می‌پذیریم. دردها ما را از پا درنمی‌آورد، سخت‌جان می‌شویم، در ناخودآگاه خود‌ قوی‌تر و مبارزتر برای قدم بعدی.

در مراسم اهدای جوایز بهترین‌های فوتبال آسیا، زمانی که جایزه بهترین سرمربی زن قاره به مرضیه جعفری رسید، یادآوری همین ویژگی‌ها بود. او از زیر بار دردها و سختی‌ها، باز هم خود را بیرون کشیده است. مرگ برادر، فرزند، شاگردانش در زلزله، از دست دادن ملیکا در حادثه رانندگی همگی ضرباتی بودند که بر اراده او فرو آمد. او می‌سازد و می‌سوزد، ولی ترجیح می‌دهد مسیری را که انتخاب کرده، بدون هیاهو دنبال کند. گوشی برای شنیدن صدای اعتراض زنان فوتبالیست نیست. آنها ویترینی هستند که فدراسیون فوتبال با افتخارات‌شان «پُز» می‌دهد. همین و بس. وگرنه اگر در مراسم قرعه‌کشی جام ملت‌های آسیا نتوانند شرکت کنند، اهمیتی ندارد. اگر بازی تدارکاتی مناسب نداشته باشند، چه فرقی می‌کند. اگر اردوی خارج از کشور نروند، احتمالا احتیاج نیست. ولی برعکس همه این درخواست‌ها برای فوتبال مردان محق است. برای صادر‌نشدن ویزای آمریکا، فدراسیون‌نشین‌ها کم مانده بود تا آمریکا پیاده بروند و اعتراض کنند. افکار عمومی به بازی‌های ضعیف تیم ملی واکنش نشان می‌دهد، استقلال و پرسپولیس به دنبال دستگاه پول‌چاپ‌کنی می‌گردند که شبانه‌روز تزریق مالی داشته باشند. علیرضا بیرانوند ناراحت است که چرا مردم دوست‌شان ندارند. این‌همه «ادا و اطوار» نوبر است. مرضیه جعفری جایزه‌اش را گرفت، چون مستحق این جایزه بود. چون سال‌ها بدون جار و جنجال و هیاهو، تیم خاتون بم را به مقام قهرمانی کشور رسانده بود. وقتی سرمربی تیم ملی شد، در کنفرانس خبری قبل از اعزام به انتخابی جام ملت‌های آسیا، از مسئولان فدراسیون فوتبال تشکر کرد که امکاناتی را در اختیار تیم قرار دادند. وقتی تیمش به جام ملت‌های آسیا در استرالیا صعود کرد، تأیید کرد که در گروه سختی هستیم و رقبای ما بسیار حرفه‌ای هستند. همه این رفتارها را که با فوتبال مردان مقایسه می‌کنیم، نمی‌دانیم چرا هنوز هیچ استوری اعتراضی از او ندیده‌ایم. چرا به وضع موجود انتقادی ندارد. چرا وقتی بازیکنانش مصدوم می‌شوند، زمین و زمان را به هم نمی‌دوزد و هزاران چرای دیگر. چون او به توانایی‌های خودش مطمئن است. او در این فوتبال پوچ، به دنبال معنا می‌گردد و موفق شده است معنای واقعی فوتبال را پیدا کند. شاید هنوز بسیاری از هواداران این رشته پیگیر فوتبال زنان نباشند، ولی یک دهه آینده این وضع تغییر کرده است. همان‌طور که در مقایسه با یک دهه قبل شرایط دگرگون شده است. طعم خوش بهترین سرمربی سال آسیا گوارای وجودت مرضیه جعفری. تو معمار فوتبال نو در بخش زنان بودی. هیچ سنگی نتوانست راه را ببندد، هیچ چوبی لای چرخ مسیرت را عوض نکرد. اجازه بدهید با این تفکر که فوتبال مردان ویترین ورزش هر کشوری است، مخالفت کنیم. اگر فوتبال مردان ویترین ورزش ماست، ما خواهان تغییر این ویترین با افتخارات هستیم. حتی اگر کوچک باشند و کم، ولی ارزش دست‌یافتن به آنها با عمر کوتاهی که داشته، بسیار ارزشمند است. این جایزه مبارک شما و زنان ایران.

آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.