548 مرگ ناشی از حوادث کار در یک فصل

شرق: به‌تازگی مرکز آمار ایران «گزارش وضعیت اجتماعی و فرهنگی ایران در پاییز 1402» را منتشر کرده است. این گزارش، موضوعات مختلفی از‌جمله جمعیت، آموزش، سلامت، اشتغال و بی‌کاری، آسیب‌های اجتماعی، زنان و خانواده، فرهنگ، رسانه و فضای مجازی و رفاه و تأمین اجتماعی را در بر می‌گیرد. در اینجا برخی از یافته‌های این پژوهش را مرور می‌کنیم.

روند کاهشی باروری

بر اساس این گزارش، تعداد خانوارها از سال 1396 تا 1401 روندی صعودی داشته است؛ به‌طوری که از 24‌هزار‌و 669 خانوار در سال 1396، به 26‌هزار‌و 800 خانوار در سال 1401 رسیده است. تعداد خانوار شهری در این دوره از 18‌هزار‌و 605 به 20‌هزار‌و 803 خانوار و در نقاط روستایی از شش‌هزار‌و 63 به پنج‌هزار‌و 997 خانوار رسیده است.

تعداد زنان سرپرست خانوار تحت پوشش سازمان بهزیستی کشور و کمیته امداد امام خمینی به ترتیب از 180‌هزار‌و 12 و یک‌میلیون‌و‌156‌هزار‌و 606 نفر در سال 1396 به 277‌هزار‌و 148 و یک‌میلیون‌و‌270‌هزار‌و 195 نفر در سال 1401 رسیده است.

این گزارش گفته است ‌تعداد زنان شهری سرپرست خانوار تحت پوشش سازمان بهزیستی دارای بیمه تأمین اجتماعی، در دوره زمانی 1396 تا 1401 روندی کاهشی داشته است؛ به‌طوری که از ‌53‌هزار‌و 88 نفر در سال 1396، به 43‌هزار‌و 553 نفر در سال 1401 رسیده است. بر اساس یافته‌های این گزارش، شاخص‌های مربوط به باروری زنان نیز در این بازه زمانی کاهشی بوده است. میزان باروری کل به تفکیک ایران و ایرانی به ترتیب از 07/2 و 09/2 در سال 1396 به 74/1 و 65/1 نفر در سال 1400 رسیده است.

این گزارش همچنین می‌گوید تعداد مراکز تخصصی مشاوره ازدواج و خانواده از 66 مرکز در سال 1396 به صد مرکز در سال 1399 رسیده است.

در این گزارش، به تعداد موارد مراجعه و در‌ واقع معاینات جسمانی جهت سقط‌درمانی و تعداد موارد صدور مجوز سقط‌درمانی نیز اشاره شده است. میزان پرونده‌های تشکیل‌شده و همچنین میزان سقط‌های انجام‌شده بر اساس یافته‌های این پژوهش به‌صورت چشمگیری کاهشی بوده است. در سال 1396، 13‌هزار‌و 25 پرونده سقط‌درمانی تشکیل شده و از این تعداد برای 9‌هزار‌و 394 مورد مجوز سقط صادر شده است. اما این رقم در پاییز 1402 به دو‌هزار‌و 675 پرونده رسیده و برای دوهزار‌و 111 مورد مجوز سقط صادر شده است.

نکته دیگری که در این گزارش به آن اشاره شده، نسبت تعداد بیمارستان‌های فعال به هر صد هزار نفر جمعیت در سال 1401 برابر 1.16 واحد بوده است. در همین سال نسبت تعداد تخت فعال بیمارستانی به هر 10 هزار نفر جمعیت، 15.74 واحد و نسبت تعداد داروخانه به هر 10 هزار نفر جمعیت، 1.56 واحد و نسبت تعداد آزمایشگاه‌ها به هر صد هزار نفر، 5.82 واحد بوده است.

نرخ کمتر مشارکت اقتصادی زنان

در بخش دیگری از این گزارش که به موضوع اشتغال و بی‌کاری می‌پردازد، گفته شده که بر اساس نتایج طرح آمارگیری نیروی کار، جمعیت فعال 15‌ساله و بیشتر در‌ سال‌های 1396 تا 1401 با نوسان همراه بوده است؛ موضوعی که در مورد جمعیت شاغل هم مصداق دارد. بر اساس یافته‌های این گزارش، جمعیت شاغل 15‌ساله و بیشتر از 23 هزار و 297 هزار نفر در سال 1396 به 24 هزار و 274 هزار نفر در سال 1398 رسیده است. اما در سال 1399 نسبت به سال 1398 کاهش یافته و به 23 هزار و 263 هزار نفر رسیده است. مجدد در سال 1401 افزایش یافته و به 23 هزار و 716 هزار نفر رسیده است.

این گزارش اعلام کرده است ‌تعداد شاغلان کشور در پاییز 1402 برابر 24 هزار و 776 هزار نفر بوده است که از این تعداد 18 هزار و 950 هزار نفر در مناطق شهری و پنج هزار و 826 هزار نفر در مناطق روستایی شاغل بوده‌اند. همچنین نتایج این گزارش از کمتر‌بودن نرخ مشارکت اقتصادی در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی حکایت دارد. بر اساس یافته‌های این گزارش، بررسی نرخ بی‌کاری جمعیت 15‌ساله و بیشتر فارغ‌التحصیل آموزش عالی نشان می‌دهد‌ 11.4 درصد از جمعیت فارغ‌التحصیل آموزش عالی بی‌کار بوده‌اند. این نرخ در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط روستایی نسبت به نقاط شهری بیشتر بوده است. گفته می‌شود بررسی روند تغییرات این نرخ حاکی از کاهش 1.1 واحد درصدی نسبت به فصل مشابه در سال قبل است. در پاییز 1402 سهم جمعیت بی‌کار فارغ‌التحصیل آموزش عالی از کل بی‌کاران 42.8 درصد بوده است. همچنین، سهم جمعیت شاغل فارغ‌التحصیل آموزش عالی از کل شاغلان 27.5 درصد بوده است. این گزارش گفته است که‌ بررسی نرخ بی‌کاری جمعیت 15‌ساله و بیشتر نشان می‌دهد 7.6 درصد از جمعیت فعال کشور، بی‌کار بوده‌اند. بر اساس این نتایج، نرخ بی‌کاری در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بیشتر بوده است. همچنین بررسی روند تغییرات نرخ بی‌کاری کل کشور نشان می‌دهد‌ این شاخص نسبت به فصل مشابه در سال قبل، 0.6 واحد درصد کاهش داشته است. نرخ بی‌کاری گروه سنی 18-35‌ساله نیز حاکی از آن است که 14.4 درصد از جمعیت فعال 18-35‌ساله بی‌کار بوده‌اند. این شاخص در بین زنان نسبت به مردان و در نقاط شهری نسبت به نقاط روستایی بیشتر بوده و بررسی روند تغییرات نرخ بی‌کاری گروه سنی 18-35‌ساله نشان می‌دهد ‌این شاخص نیز نسبت به فصل مشابه در سال قبل، 0.4 واحد درصد کاهش پیدا کرده است.

بیش از 12 هزار مرگ غیرطبیعی

در بخش دیگری از گزارش وضعیت اجتماعی و فرهنگی ایران در پاییز 1402 که به مقوله آسیب‌های اجتماعی پرداخته است، در پاییز 1402 تعداد مرگ‌و‌میرهای غیرطبیعی 12‌هزار‌و 269 مورد ذکر شده است. از این تعداد چهارهزار‌و 995 مورد ناشی از حوادث رانندگی ترافیکی، 253 مورد ناشی از سلاح سرد، 197 مورد ناشی از غرق‌شدگی، 493 مورد ناشی از سوختگی، 203 مورد ناشی از برق‌گرفتگی، 745 مورد ناشی از سقوط از بلندی، 15 مورد ناشی از فوت ریلی و قطار، 524 مورد ناشی از مسمومیت با سم، 207 مورد ناشی از مسمومیت دارویی، 181 مورد ناشی از مسمومیت با منوکسیدکربن، 206 مورد ناشی از سوء‌مصرف مواد مخدر، 67 مورد ناشی از مواد محرک، 872 مورد ناشی از داروی مخدر، 479 مورد ناشی از مصرف چندگانه و دوهزارو ‌832 مورد ناشی از سایر موارد بوده است.

یافته‌های این گزارش تعداد مرگ‌و‌میرهای ناشی از حوادث کار در پاییز 1402 را 548 مورد دانسته است که نسبت به فصل قبل، 37 مورد کاهش و نسبت به فصل مشابه سال قبل، 25 مورد افزایش یافته است. همچنین در تابستان 1402 تعداد آسیب‌دیدگان شغلی در کارگاه‌های مشمول قانون کار هزار‌و 881 مورد اعلام شده است که از این تعداد، 184 مورد منجر به فوت و هزار‌و 697 مورد منجر به غیرفوت بوده است. همچنین گفته شده‌ در پاییز 1402، معاینات بالینی به علت نزاع جسمانی 145‌هزار‌و 446 مورد و نزاع روانی 331 مورد بوده است که نسبت به فصل مشابه سال قبل به ترتیب دوهزار‌و 468 و 34 مورد افزایش داشته است.

رشد اندک مشترکان اینترنت ثابت

ناگفته نماند ‌در این گزارش، به اینترنت و پهنای باند ثابت و سیار هم پرداخته شده است. بر اساس یافته‌های موجود، در سال‌های 1396 تا 1401 تعداد مشترکین اینترنت پهن‌باند سیار از 53‌میلیون‌و‌244‌هزار‌و 454 مشترک به 105‌میلیون‌و‌180‌هزار‌و 494 مشترک رسیده است؛ این میزان از رشد در حالی است که نرخ اینترنت ثابت تا 34 درصد افزایش یافته و با وجود فیلترینگ، میزان رضایت از کیفیت اینترنت کاهش یافته است.

همچنین اعلام شده در این دوره ضریب نفوذ اینترنت پهن‌باند سیار از 66/62 در سال 1396 به 124.18 در سال 1401 رسیده است. در این گزارش گفته شده در پاییز 1402 تعداد مشترکین اینترنت پهن‌باند سیار به 109‌میلیون‌و‌25‌هزار‌و 482 مشترک و ضریب نفوذ آن به 127.77 رسیده است. نرخ مشترکین اینترنت پهن‌باند ثابت هم از 9‌میلیون‌و‌785‌هزار‌و 541 مشترک در سال 1396 به 11‌میلیون‌و‌54‌هزار‌و 453 مشترک در سال 1401 رسیده است. در این دوره ضریب نفوذ اینترنت پهن‌باند ثابت از  12.24در سال 1396 به 13.05 در سال 1401 اعلام شده و در پاییز‌ 1402، تعداد مشترکین اینترنت پهن‌باند ثابت به 11‌میلیون‌و‌11‌هزار‌و 316 مشترک و ضریب نفوذ آن به 12.90 رسیده است.