پاسخ وزارت ارتباطات به گزارش «شرق»

وزارت ارتباطات در پاسخ به گزارش «دشواری‌های زندگی آنلاین» جوابیه‌ای صادر کرد که به شرح زیر است:

پیرو گزارش منتشرشده در روزنامه «شرق» مورخ 9 دی ماه 1402، با عنوان «دشواری‌های زندگی آنلاین» پاسخ ذیل جهت تنویر افکار عمومی ارسال می‌گردد:

 در مطلب منتشر‌شده به نظر می‌رسد ابهاماتی در راستای اقدامات وزارت ارتباطات و فناوری اطلاعات برای توسعه کسب‌وکارهای اینترنتی وجود دارد. با توجه به لزوم روشنگری هر‌چه بیشتر برای مردم و اصحاب رسانه، برخی از اهم اقدامات انجام‌شده در این زمینه را به شرح ذیل ارائه می‌کنیم:

- معرفی سکوهای مشمول از طریق انتشار فراخوان و ارزیابی

- ایجاد مرکز تماس، پشتیبانی و اطلاع‌رسانی 1649

- تأمین منابع مالی اعطای وام به کسب‌وکارهای فعال در سکوهای داخلی

- هماهنگی با سازمان امور مالیاتی و ایجاد برخی معافیت‌های مالیاتی بر‌اساس بخش‌نامه شماره آن سازمان

- حمایت‌های فنی، زیرساختی و تجهیزاتی از سکوهای مشمول

- ایجاد امکان استقرار سکوهای مشمول در پارک علم و فناوری و بهره‌مندی از مزایای موجود

 نبود سازوکارهای «الگوریتم جذب مخاطب» در پلتفرم‌های ایرانی، یکی از مواردی است که در این گزارش مطرح شده است. این در حالی است که پلتفرم‌های ایرانی و به‌خصوص پیام‌رسان‌ها مانند هر کسب‌وکار دیگری، روش‌های بازاریابی و جذب مخاطب خاص خود را دارند که بر‌اساس راهبردهای مشخصی، طراحی و پیگیری می‌شوند.

به‌عنوان مثال پیان‌رسان بله، بیشتر بر روی حوزه خدمات متمرکز است یا استراتژی جذب مخاطب روبیکا بر مباحث محتوایی و سرگرمی استوار است. جریان اصلی کاری ایتا نیز در راستای ارائه خدمات پیام‌رسانی و اطلاع‌رسانی قرار دارد.

 نویسنده مطلب این ادعا را مطرح کرده است که «متولیان فضای مجازی کشور اگر واقعا به دنبال جایگزینی پلتفرم‌های ایرانی به جای مدل‌های خارجی هستند، باید سودآوری حاصل از تبلیغات در پلتفرم‌های ایرانی را به حداقل برسانند».

نخستین موضوع مهمی که در حوزه تعرفه تبلیغاتی پیام‌رسان‌ها لازم است به اطلاع افکار عمومی برسد، این است که دولت تاکنون به‌هیچ‌وجه بر تعیین هزینه‌های تبلیغاتی پیام‌رسان‌ها ورود پیدا نکرده است و بازار، تعیین‌کننده تعرفه است. دلیل اتخاذ این موضع‌گیری نیز لزوم ایجاد بازار رقابتی و رشد کیفیت خدمات است. هرچند به‌عنوان متولی، همواره به رصد بازار می‌پردازیم و در صورت بروز رفتارهای ناسالم و غیر‌رقابتی یا ثبت شکایت، رسیدگی و حتی در صورت نیاز به حوزه تعرفه‌گذاری هم ورود پیدا خواهیم کرد.

 چنانچه در این گزارش اشاره شده است، مسئولیت پلتفرم‌ها در دنیا در قبال موضوع محتوا همچنان داغ است و هنوز درباره جوانب مختلف آن در کشورهای مختلف بحث می‌شود که البته ایران نیز از این وضعیت مستثنا نیست.

در کشور ایران نیز پلتفرم‌هایی که بستر تعاملات، انتشار و اشتراک محتوا را فراهم می‌کنند، باید مسئولیت‌هایی را برعهده بگیرند و با تعیین قوانین و مقررات انتشار محتوا و اعلام شرایط به کاربران، ابزارهای نظارت بر محتوا را نیز فراهم کنند. به عبارت دیگر از مدیران پلتفرم‌ها، انتظار می‌رود با ایجاد مکانیسم‌های هوشمند و توجه به گزارش‌های مردمی، امکان پالایش و حذف محتوای ناسالم، غیراخلاقی، کلاهبرداری و مجرمانه را فراهم کنند؛ اقدامی که نظیر آن در بسیاری از کشورها نیز وجود دارد.

 در نهایت اینکه پیام‌رسان‌های داخلی در یک سال گذشته تلاش کرده‌اند تا زیرساخت‌های لازم برای پاسخ‌گویی به نیاز کاربران خود را فراهم کنند؛ به طوری که امروزه، سکوهای ایرانی جایگاه خود را در میان کاربران پیدا کرده‌اند و در حال تجربه روند رو‌ به‌ رشدی هستند. مردم و فعالان فروشگاهی نیز با ایجاد کانال‌های ارتباطی و کسب‌وکاری خود بر بستر این پلتفرم‌ها قادرند از مزایایی نظیر تماس صوتی و تصویری، فضای ابری و خدمات دائمی و مناسبتی استفاده کنند و از سوی دیگر ارائه خدمات پرداخت بر بستر پلتفرم‌های ایرانی، به صورت مشهودی استفاده از آنها را برای مردم و فروشگاه‌ها ساده‌تر کرده است.

 در میان خدماتی که برخی از پیام‌رسان‌ها بر بستر خود ارائه می‌کنند برای ایرانی‌ها، فارسی‌زبانان و مسلمانان ساکن خارج کشور نیز جذاب بوده و همین امر موجب افزایش حضور کاربران خارجی در این پیام‌رسان‌ها شده است که وزارت ارتباطات نیز اعلام کرد از اقدام‌ها و تلاش‌های جوانان نخبه کشور فعال در شرکت‌های دانش‌بنیانی که پیاده‌سازی و توسعه پیام‌رسان‌ها را انجام می‌دهند، در این خصوص حمایت می‌کند؛ اما بدون‌شک سیاست توسعه بازار هر‌یک از پیام‌رسان‌ها براساس اولویت‌های داخلی خود آنها شکل خواهد گرفت و وزارت ارتباطات در این خصوص دخالتی نخواهد کرد.