«سینماحقیقت» انعکاس صدای متفاوت است

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

نشست رسانه‌ای نوزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم ‌مستند ایران، «سینماحقیقت»، با حضور اصحاب رسانه برگزار شد. محمد حمیدی‌مقدم، دبیر نوزدهمین جشنواره سینماحقیقت در ابتدا با تبریک فرا رسیدن میلاد حضرت فاطمه زهرا‌(س) و روز دانشجو، به استقبال این مناسبت‌ها در برنامه‌های جشنواره اشاره کرد. دبیر جشنواره با اشاره به انتشار زودهنگام اسامی فیلم‌های بخش‌های مختلف قبل از نشست خبری، این اقدام را نمادی از «شفافیت و مواجهه با همه آنچه ممکن است در فرایند جشنواره رخ دهد» خواند.

او مهم‌ترین نکته آماری این دوره را رشد حدود ۳۰ تا ۳۵درصدی تولید مستند در کشور نسبت به سال گذشته اعلام کرد و افزود: این رشد به‌ویژه در بخش فیلم‌های کوتاه مشهود است که نشان‌دهنده «پویایی و زندگی در حوزه سینمای مستند» است. حمیدی‌مقدم اعلام کرد از 734 اثر رسیده، در نهایت تعداد فیلم‌های انتخاب‌شده در بخش‌های مسابقه ملی به این شرح است: 25 فیلم کوتاه، 23 فیلم بلند، 20 فیلم نیمه‌بلند، 24 فیلم در بخش جایزه شهید آوینی و 17 فیلم در بخش جدید دانشجویی. دبیر جشنواره از ایجاد دو بخش جدید در این دوره خبر داد و گفت: ابتدا بخش دانشجویی است که با تمرکز بر کارهای نو و کنکاش‌های جدید فیلم‌سازان زیر ۳۰ سال و تا مقطع کارشناسی ارشد، ‌ حدود ۳۰ تا ۴۰ اثر به آن ارسال شد. او ابراز کرد: بخش دوم «عکس متوالی» یا «عکس داستانی» است که با هدف ایجاد پیوند بین عکاسی و سینمای مستند و پرکردن خلأ پژوهشی-‌تصویری در برخی موضوعات برقرار شده است. این بخش با همکاری خانه هنرمندان و همراه با ورک‌شاپ و کلاس‌های تخصصی برگزار می‌شود و میزبان ۱۹7 عکس خواهد بود. حمیدی‌مقدم در ادامه گفت: انتخاب نهایی فیلم‌های مسابقه حاصل مشورت با حدود ۲۰ تا ۲۲ کارشناس و مشاور از صنوف سینمای مستند ایران است.

او همچنین بر دو محور تخصصی جشنواره تأکید کرد: در این دوره تداوم توجه به «مستند انیمیشن» به عنوان قالبی مهم در تولیدات مرکز گسترش و سینمای آینده و پرداختن به «واقعیت افزوده» و «واقعیت گسترده» با برگزاری جلسات کارشناسی با حضور کارشناسان خارجی برای بررسی قابلیت‌های این فناوری‌ها در مستندسازی داریم. دبیر جشنواره اعلام کرد همچون سال گذشته، بخش ویژه‌ای با موضوع مقاومت فلسطین و غزه با مسابقه جداگانه در بخش بین‌الملل برنامه‌ریزی شده است. او همچنین در پاسخ به برخی نقدها درباره پوشش رسانه‌ای عملیات اخیر (‌جنگ ۱۲روزه‌)، از حضور ۳۱ فیلم در بخش ترکیب تمدن ایران با موضوع این رویداد خبر داد و تأکید کرد مستندسازان ایرانی با امکانات موجود، به‌خوبی به ثبت این وقایع پرداخته‌اند. جشنواره بستری فراهم می‌کند تا حتی آثاری که در این حوزه به بخش مسابقه راه نیافته‌اند نیز به نمایش درآیند.

در ادامه نشست خبری نوزدهمین جشنواره بین‌المللی فیلم مستند ایران «سینماحقیقت»، حمیدی‌مقدم، دبیر جشنواره، به پرسش‌های خبرنگاران پاسخ داد. او در پاسخ به پرسشی درباره «جایزه مردمی» تأکید کرد همچون سال گذشته، این بخش با همکاری انجمن تهیه‌کنندگان صنفی مستند و از طریق سامانه آنلاین «هاشور» به عنوان دقیق‌ترین شیوه رأی‌گیری برگزار خواهد شد و مبلغ جایزه نیز افزایش یافته است.

درباره اکران آنلاین، دبیر جشنواره با اشاره به اینکه «سینماحقیقت» خود مبدع جشنواره آنلاین بود، گفت: این بحث پیچیده‌ای است. او افزود: با وجود تمایل برخی فیلم‌سازان به نبود نمایش آنلاین، با هماهنگی یک یا دو پلتفرم مشخص (غیر از هاشور)، تعداد محدودی از فیلم‌ها در روزهای آینده به صورت آنلاین ارائه خواهند شد. او خاطرنشان کرد: رویه جهانی به سمت محدودکردن دسترسی آنلاین فقط برای خریداران، مدیران جشنواره‌ها و شبکه‌های تلویزیونی است و «سینماحقیقت» نیز با توجه به شرایط، تصمیم نهایی را خواهد گرفت.

حمیدی‌مقدم در پاسخ به پرسش دیگری درباره حضور فیلم‌های سیاسی‌ گفت:‌ ما امسال چندین فیلم سیاسی داریم که در بخشی ویژه یا بخش‌های مسابقه به نمایش در‌خواهد آمد. او ابراز امیدواری کرد جشنواره نوزدهم بتواند «میزبان واقعی همه صداهای مختلف باشد» و فضایی مبتنی بر «صبر و متانت» برای دیدن «نگاه‌های مختلف» فراهم کند. دبیر جشنواره با بیان اینکه این هفتمین سال دبیری او است، به چالش‌های بخش بین‌الملل اشاره کرد و گفت حاضر است پس از جشنواره به صورت مشروح درباره «فضای ناجوانمردانه‌ای که برای ما در حوزه بین‌الملل که توسط برخی هم‌وطنان در حوزه فرهنگ شکل گرفته است» گفت‌وگو کند. او موفقیت‌های اخیر دیپلماسی فرهنگی ایران مانند میزبانی ۲۰۰ میهمان بین‌المللی در جشنواره جهانی فیلم فجر را نمونه دانست و گفت: جشنواره «سینماحقیقت» حتی در شدیدترین بحران‌ها «واقعی» بوده است.

حمیدی‌مقدم اعلام کرد با وجود فضاسازی‌های منفی، امسال شاهد «اشتیاق» میهمانان خارجی برای سفر به ایران هستیم. او اضافه کرد: امسال نوید این را می‌دهیم که وارد دوره تحولی دیگری شده‌ایم. امسال ما شاهد این هستیم که میهمانان ما اشتیاق دارند به ایران سفر کنند.

دبیر جشنواره بر تنوع جغرافیایی میهمانان و فیلم‌های بخش بین‌الملل تأکید کرد و گفت: سعی شده است تمرکز فقط روی کشورهای اروپایی نباشد و از کشورهایی مانند هند، برزیل، ترکیه، روسیه، چین و ایتالیا نیز فیلم‌هایی حضور دارند. هدف، ایجاد «رفت و آمد فرهنگی» با کشورهای همسو، مشترک‌المنافع و همسایه است. او تعداد فیلم‌های بخش بین‌الملل را حدود ۷۰ اثر اعلام کرد.

حمیدی‌مقدم از نمایش دو فیلم ویژه در بخش فیلم‌های ویژه بین‌الملل خبر داد و گفت: آخرین اثر مستند دیوید اتنبرو با هماهنگی و رعایت کپی‌رایت به نمایش درخواهد آمد. همچنین فیلم پرتره‌ای از انیو موریکونه ساخته جوزپه تورناتوره نمایش داده خواهد شد که برای حضور فیلم‌ساز آن در جشنواره و برگزاری مسترکلاس، مکاتباتی انجام شده است، اما احتمالا تورناتوره موفق به حضور در جشنواره نشود. او ابراز امیدواری کرد با وجود نمایش بیش از ۲۰۰ فیلم در جشنواره و چالش‌های سالن‌های نمایش، مخاطبان بتوانند از این رویداد متنوع بهره‌مند شوند. او در پاسخ به پرسشی درباره معیار دعوت از میهمانان خارجی، بر اولویت «جایگاه و وزن» افراد بر «تعداد» تأکید کرد و گفت: متأسفانه در بیشتر جشنواره‌ها تعداد مد‌نظر قرار می‌گیرد. او به عنوان مثال از دعوت نوه رابرت فلاهرتی (مستندساز اسطوره‌ای) که قرار است ورک‌شاپی برگزار کند، نام برد.

حمیدی‌مقدم همچنین به حضور نداشتن برخی چهره‌های برجسته مانند «جان کروزی» به دلیل تداخل برنامه‌ها اشاره کرد و افزود این مسئله در دولت‌های مختلف و به دلایل گوناگون رخ داده است. حمیدی‌مقدم در پاسخ به پرسش اصلی درباره ادغام مدیریت مرکز گسترش با دبیری جشنواره و انتقادات مربوط به اعمال سلیقه دبیر جشنواره، ابتدا با ذکر مثالی از حذف فیلم‌های ایرانی در یک جشنواره خارجی به دلیل «نگاه شخصی» مدیر آن، گفت چنین مسائلی در همه جای دنیا ممکن است رخ دهد. او سپس به‌طور شفاف به نبودن فیلم‌های سیاسی پرچالش در جشنواره پرداخت و علت را نه محدودیت، بلکه کمبود تولید چنین آثاری در «بدنه سینمای مستند» ایران دانست. او گفت: اتفاقا می‌خواهم نقل بکنم که بدنه سینمای مستند ما مقداری از حوزه پرسش و جست‌وجو در بدنه قشر متوسط ایران بازمانده است. شاید راهش را هنوز نمی‌داند. ما خیلی مواجه بودیم که فیلم‌ها شاید یک ذره محافظه‌کارانه از برخی مسائل گذشتند. حمیدی‌مقدم افزود: هیئت‌های مشاوره مشتاق انتخاب فیلم‌های جسورانه بودند اما اثر مورد نظر پرسشگر که احتمالا نگاه انتقادی داشته باشد، از نظر «زیبایی‌شناسی و ساختار» به سطح کیفی لازم برای رقابت در بخش مسابقه نرسیده است. با این حال، او از تلاش برای نمایش برخی از این فیلم‌ها در بخش‌های ویژه غیررقابتی خبر داد.

آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.