|

به رسمیت شناختن دوکشوری، رنج فلسطینی‌ها را کم نمی‌کند

قیل‌و‌قال پاریسی‌ها در نیویورک

به رسمیت شناختن کشور فلسطین از سوی دو کشور اثرگذار غربی، شمایل یک لحظه تاریخی را نداشت. همه چیز با نوعی شتاب و همراه با سویه‌های منفعت‌طلبانه پیش رفت و در نهایت دوشنبه‌شب امانوئل مکرون پیوستن فرانسه به کشورهایی که کشور فلسطین را به رسمیت می‌شناسند، اعلام کرد.

قیل‌و‌قال پاریسی‌ها در نیویورک
مهسا مژدهی روزنامه‌نگار

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

 به رسمیت شناختن کشور فلسطین از سوی دو کشور اثرگذار غربی، شمایل یک لحظه تاریخی را نداشت. همه چیز با نوعی شتاب و همراه با سویه‌های منفعت‌طلبانه پیش رفت و در نهایت دوشنبه‌شب امانوئل مکرون پیوستن فرانسه به کشورهایی که کشور فلسطین را به رسمیت می‌شناسند، اعلام کرد.

غایبان اصلی

هرچند امانوئل مکرون، رئیس‌جمهور فرانسه، رهبری کشورهای غربی را برای به‌ رسمیت شناختن کشور فلسطین بر ‌عهده گرفته است، اما غیبت آلمان، اسرائیل و آمریکا در جلسه‌ای که دوشنبه برگزار شد، بیش از آنچه‌ انتظارش می‌رفت  به چشم‌ آمد.

هم‌زمان با نشستی که به میزبانی مشترک عربستان و فرانسه برگزار شده بود، در ایالات متحده سخنگوی کاخ سفید اعلام کرد که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور این کشور، با به رسمیت شناختن کشور مستقل فلسطین مخالف است. علاوه بر او، فریدریش مرتس، صدراعظم آلمان، از دیگر افرادی بود که با غیبت معنادار خود نشان داد با فرانسوی‌ها در زمینه فلسطین همراه نیست. برخی از ناظران به‌جد معتقدند آلمانی‌ها کماکان بابت آنچه 

80 سال قبل در کشورشان برای یهودی‌ها اتفاق افتاده است، شرمسارند و به همین دلیل مایل نیستند تا بنیامین نتانیاهو، نخست‌وزیر اسرائیل را به هیچ بهانه‌ای آزرده‌خاطر کنند.

واقعیت آن است که نتانیاهو خود را در محاصره متحدانی می‌بیند که تا مدتی قبل کمترین انتقادی به نسل‌کشی در غزه نداشتند. فرانسه در کنار کشورهایی همچون بریتانیا و کانادا، پیش از این هرگز از پشت به اسرائیلی‌ها خنجر نزده بودند.

چرا ایده کشور مستقل فلسطین محبوبیت پیدا کرده است؟

فلسطینی‌ها می‌گویند بیت‌المقدس شرقی،‌ کرانه باختری و نوار غزه سه نقطه در سرزمین‌های اشغالی به‌ حساب می‌آیند که قرار است با عنوان کشور مستقل فلسطین شناخته شوند. محمود عباس، رئیس تشکیلات فلسطینی که اجازه حضور در نیویورک را برای شرکت در نشست دریافت نکرده بود، در کنفرانس ویدئویی به شماتت حماس پرداخت و گفت این گروه در آینده فلسطین نقشی نخواهند داشت. او که در آستانه 90سالگی قرار دارد، هنوز اعلام نکرده تشکیلاتش دقیقا چه آینده‌ای را برای فلسطین متصورند. از سوی دیگر، کمتر کسی می‌داند که طرح‌ کشورها برای شهرک‌نشینانی که در کرانه باختری زمین‌های فلسطینی‌ها را صاحب شده‌اند، چیست.

با وجود همه نواقص موجود، به رسمیت شناختن کشور مستقل فلسطینی از سوی کشورهای غربی خون تازه‌ای در رگ‌های طرفداران فلسطین به جریان انداخته‌ و امیدها برای عقب‌راندن اسرائیل شدت گرفته است.

متحدان پیشین نتانیاهو همچون مکرون و کی‌یر استارمر، نخست‌وزیر بریتانیا، معتقدند اسرائیل نمی‌تواند تا ابد جنگ در غزه را ادامه دهد. آنها هرچند از نسل‌کشی خواندن آنچه در غزه می‌گذرد ابا دارند، اما ادامه کشتار فلسطینی‌ها را برای آبروی سیاسی خود مفید نمی‌دانند.

اسرائیل مقاومت خواهد کرد

واضح است که نتانیاهو مانند دیگر رهبران اسرائیل که از سال 1994 به این سو زیر بار به رسمیت شناختن فلسطین نرفته‌اند، حاضر نیست به‌سادگی چنین امتیازی را به دشمنانش بدهد.

اسرائیلی‌ها اقدام اروپا برای به رسمیت شناختن فلسطین را پوچ و صرفا پاداشی به تروریسم خوانده‌اند. نتانیاهو به صورت مداوم رهبران اروپایی را تهدید می‌کند که نه‌تنها دست به الحاق کرانه باختری می‌زند، بلکه اقدام دوجانبه خواهد کرد و گفته اجازه تشکیل کشور فلسطین را نخواهد داد. اگر پای مقاومت نتانیاهو علیه به رسمیت شناختن کشور فلسطینی در میان باشد و هم‌زمان او دست به الحاق کرانه باختری بزند، کشورهای عربی رسما مسئله پیمان ابراهیم را به زباله‌دانی خواهند انداخت. صلح کشورهای عربی با اسرائیل طرحی است که دونالد ترامپ، رئیس‌جمهور آمریکا، آن را ارائه داده و بعید است به‌سادگی حاضر باشد همه تلاش‌هایش دود شده و به هوا برود و احتمالا تل‌آویو را بر سر این موضوع تحت فشار قرار خواهد داد.

اقدام غرب نمادین است

هرچند نتانیاهو بسیار خشمگین است و ترامپ علیه تصمیم پاریس موضع‌گیری کرده، اما‌ ‌‌به رسمیت شناختن کشور مستقل فلسطین بیش از آنکه بتواند معادلات را بر روی زمین تغییر دهد، جنبه‌ای نمادین دارد تا دست‌کم در این وانفسا که مردم غزه گروه گروه کشته شده و خانه‌ها، دانشگاه‌ها و بیمارستان‌ها ویران می‌شوند، حق تعیین سرنوشت مردم فلسطین به رسمیت شناخته شود.

مسئله اصلی اما حتی پس از جلسه کم‌شور دوشنبه هنوز باقی است. اسرائیل و ایالات‌ متحده تصمیمی برای تغییر رفتار خود در قبال فلسطینی‌ها ندارند. اروپایی‌ها هرچند می‌توانند با تصمیم آخرشان سروصدا به پا کنند و موفقیت دیپلماتیک خود را جشن بگیرند، ولی در نهایت برای آنکه کشور مستقل فلسطینی تشکیل شود، نمی‌توانند بدون تغییر رفتار تل‌آویو و واشنگتن اقدامی مؤثر داشته باشند.

برخی ناظران مشکلات بسیاری را پیش‌روی به رسمیت شناخته‌شدن کشور فلسطین می‌بینند. یکی از این مشکلات یکپارچه‌نبودن سرزمینی است. سه نقطه‌ای که تشکیلات فلسطینی آن را سرزمین خود می‌دانند، با فاصله جغرافیایی از یکدیگر قرار دارند و تشکیلات نفوذی بر غزه ندارد. از سوی دیگر همین تشکیلات هم در میان فلسطینی‌ها با اقبال کامل روبه‌رو نیست. بسیاری از اعراب معتقدند با استفاده از ظرفیت‌های تشکیلات فلسطینی، امکان تشکیل کشور مستقل فلسطینی به شوخی شباهت دارد.

درست یک روز بعد از آنکه فرانسه کشور فلسطین را به رسمیت شناخت، نتانیاهو به حملات خود در نوار غزه شدت داد. او خود را برای انزوای بیشتر آماده کرده است و می‌گوید اسرائیل باید در سال‌های پیش‌رو از نظر اقتصادی خودکفاتر باشد. از این گفته‌ها می‌توان برداشت کرد که نتانیاهو حتی ممکن است علاوه بر طرح الحاق کرانه باختری، به تصرف کامل شهر غزه هم دست بزند و در پاسخ به انتقادها‌ در لاک دفاعی فرو رود.

در بهترین حالت، اقدام کشورها برای به رسمیت شناختن کشور مستقل فلسطینی، موقعیت فلسطینی‌ها را در برخی از نهادهای بین‌المللی بهبود می‌بخشد؛ اما مهم‌ترین اثر آن بر روی وجدان اروپایی‌ها دیده می‌شود. بعید نیست لندن و پاریس فقط به همین اعلام بسنده کرده و داستان را نیمه رها کنند. همان‌طور که پیش‌تر گفتیم، آنها بدون اینکه دست‌کم ایالات متحده را قانع کنند، نمی‌توانند تأثیری بر روند وقایع در غزه بگذارند. برنده بازی شناسایی فلسطین می‌تواند امانوئل مکرون باشد که در بحبوحه بحران‌های داخلی، رهبری حرکتی دیپلماتیک را به دست گرفت و آن را به انجام رساند. اما در ادامه، بعید است تا روزی که بنیامین نتانیاهو نفس می‌کشد، کشور فلسطین پا بگیرد.

 

آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.