هشدار یک اقتصاددان در گفت‌وگو با «شرق»
تندروها باعث خروج سرمایه می‌شوند
براساس آرشیو بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، نرخ فرار سرمایه در یک دهه اخیر بیش از ۱۱ میلیارد دلار در سال بوده است. این مقدار خروج سرمایه در حالی رقم خورده که ایران سال‌ها سابقه تورم بالا، نوسانات نرخ ارز، فساد و تحریم‌های اقتصادی را هم دارد و تمام این موارد بسترساز نااطمینانی و نبود ثبات در اقتصاد کشور شده‌اند. در چنین شرایطی، جنگ به کشور تحمیل شد و نگرانی‌ها را برای اقتصاد نیمه‌جان کشور بیشتر کرد.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
شرق: براساس آرشیو بانک مرکزی جمهوری اسلامی ایران، نرخ فرار سرمایه در یک دهه اخیر بیش از ۱۱ میلیارد دلار در سال بوده است. این مقدار خروج سرمایه در حالی رقم خورده که ایران سال‌ها سابقه تورم بالا، نوسانات نرخ ارز، فساد و تحریم‌های اقتصادی را هم دارد و تمام این موارد بسترساز نااطمینانی و نبود ثبات در اقتصاد کشور شده‌اند. در چنین شرایطی، جنگ به کشور تحمیل شد و نگرانی‌ها را برای اقتصاد نیمه‌جان کشور بیشتر کرد.
در همین زمینه مهدی کرباسیان، کارشناس اقتصاد، به «شرق» توضیح می‌دهد که کلید بازگردادن ثبات به اقتصاد در شرایط فعلی این است که پارادایم‌های حکمرانی تغییر کند. او توضیح می‌دهد: «در جنگ ۱۲روزه، رژیم اسرائیل نشان داد که ما با یک رژیم جنایتکار مواجه هستیم و این جنگ اگرچه طولانی‌مدت نبود، در عین حال خسارات سنگینی به کشور و مردم وارد کرده است. در شرایط کنونی، اصلی‌ترین موضوعی که باید درباره آن بحث شود و بر آن اصرار ورزیم، این است که نباید وضعیت جنگی و بحرانی را بپذیریم. ضروری است انتظار داشته باشیم که وزارت امور خارجه، ریاست محترم جمهوری و شورای عالی امنیت ملی براساس منافع ملی و با هدف حفظ تمامیت ارضی، در مذاکرات پیش‌رو با ایالات متحده، به توافقی دست یابند که منافع جمهوری اسلامی ایران را حفظ کند».
او می‌افزاید: «هرچند من معتقدم اگر مسئولان ما می‌دانستند اسرائیل و ایالات متحده ممکن است دست به اقدام نظامی علیه ایران بزنند، شاید در شیوه گفت‌وگو و سرعت عمل در مذاکرات تعلل نمی‌کردند. امیدوارم این بار با شتاب بیشتری وارد عمل شوند؛ چرا‌که هرچه مذاکرات به درازا بکشد، انتظارات طرف مقابل نیز افزایش خواهد یافت؛ همان‌طور که اکنون متأسفانه طرف اروپایی نیز به تدریج سطح خواسته‌های خود را بالا برده است».
از نگاه کرباسیان پیش از هر چیز، مهم‌ترین نکته این است که بدنه عقلانی حکمرانی جلوی تندروها بایستند و تحت هیچ شرایطی اجازه ندهند سطح تنش‌ها بالاتر رود تا اوضاع کشور به حالت عادی بازگردد.
او تأکید می‌کند: باید بپذیریم که کشور در وضعیت شبه‌جنگی قرار دارد؛ درآمدهای دولت با هزینه‌هایش برابری نمی‌کند، کشور بدهی‌های سنگینی دارد، اوراق قرضه به سررسید رسیده و بهره‌های آن نیز موعد پرداخت‌شان فرارسیده است. دولت در سال‌های اخیر اوراق قرضه گسترده‌ای منتشر کرده و ناگزیر است دوباره هم این کار را بکند. از سوی دیگر، دولت در حال برداشت از منابع صندوق توسعه ملی و ذخایر ارزی برای حل مشکلات جاری کشور است. در چنین شرایطی، تقریبا می‌توان گفت توسعه متوقف شده و عمدتا فقط هزینه‌های جاری تأمین می‌شود.
کرباسیان توضیح می‌دهد: «در چنین شرایطی، ضروری است اولویت با تولید کالاهایی باشد که نیاز اساسی مردم را تأمین می‌کنند؛ به‌ویژه در حوزه سلامت و درمان امسال به واسطه تغییر در سیاست‌گذاری‌های مرتبط با دارو و تجهیزات پزشکی، هزینه‌های درمانی به‌طور قابل توجهی افزایش یافته است. متأسفانه ظرفیت بیمارستان‌ها و مراکز درمانی دولتی نیز پاسخ‌گوی نیاز عمومی نیست. باید از همه ظرفیت‌های موجود برای تأمین خدمات درمانی بهره برد و در عین حال، نیازهای اولیه و اساسی مردم نیز در نظر گرفته شود.
برای مثال اکنون کالابرگی که ارائه شده، مبلغ اندکی دارد و برای بسیاری از خانواده‌ها کفایت نمی‌کند. ضمن آنکه فقط تعداد محدودی از خانوارها را پوشش می‌دهد، در حالی که اکثریت مردم، حتی تا دهک هفتم درآمدی، به این کالا‌برگ‌ها و تأمین کالاهایشان از این طریق نیاز دارند. دولت باید بداند یکی از نقاط قوت ما در جنگ تحمیلی دهه ۱۳۶۰، تأمین حداقل‌های معیشتی مردم از طریق کوپن بود. امروز متأسفانه این سیاست رها شده است. بهعنوان نمونه، قیمت نان که باید ثابت و قابل کنترل باشد، در برخی مناطق از پنج هزار تومان به ۳۰ هزار یا حتی ۵۰ هزار تومان افزایش یافته است. این وضعیت حتی برای طبقات متوسط نیز طاقت‌فرسا‌ست».
از نگاه او دولت باید اکنون توجه ویژه‌ای به تأمین کالاهای اساسی داشته باشد و از مباحث غیرکارشناسی که تحت عنوان کمونیستی‌شدن اقتصاد مطرح می‌شود، پرهیز کند. کرباسیان معتقد است امروز لازم داریم حداقل برای ۶۰ تا ۶۵ میلیون نفر از مردم، کالاهای اساسی با قیمت مناسب تأمین شود تا هم رضایت عمومی افزایش یابد و هم از خروج سرمایه جلوگیری شود.
او اضافه می‌کند: «نکته مثبت این جنگ آن بود که نشان داد مردم شریف ایران همچنان حامی کشورشان هستند. اما برای حفظ این همبستگی، باید از سخنان تحریک‌آمیز برخی افراد بی‌مسئولیت در مطبوعات، رسانه و حتی برخی جلسات صداوسیما جلوگیری شود. متأسفانه در برخی برنامه‌های تلویزیونی شاهد حضور افرادی هستیم که به نام کارشناس، بر طبل جنگ می‌کوبند. حتی بعضی نمایندگان مجلس و مسئولانی که در حوزه امنیت ملی مسئولیتی ندارند، چنین اظهاراتی می‌کنند. در این شرایط، رئیس‌جمهور بهعنوان رئیس شورای عالی امنیت ملی باید ورود و از طرح چنین مباحثی جلوگیری کند؛ چرا‌که این‌گونه سخنان موجب تشنج، نگرانی، خروج سرمایه و اختلال در تجارت کشور خواهد شد».
این کارشناس اقتصاد ادامه می‌دهد: در شرایطی که رهبر انقلاب، دولت و رؤسای قوا از مسیر مذاکره و حل مشکلات حمایت کرده‌اند، نباید افراد بی‌مسئولیت با اظهارات نسنجیده، فضای کشور را متشنج کنند؛ چرا‌که این‌گونه اظهارات تأثیر مستقیمی بر تولید، تجارت، صادرات و سرمایه‌گذاری دارند. لذا دولت باید در این زمینه مداخله کند و با تقویت بنیان‌های مقاومت، توجه به سلامت و معیشت مردم را در اولویت قرار دهد.
آخرین اخبار روزنامه را از طریق این لینک پیگیری کنید.
