جنگنده‌های اسرائیلی به نزدیکی کاخ جولانی رسیدند
تنش در حاشیه دمشق
کمتر از شش ماه پس از سقوط حکومت بشار اسد، احمد الشرع و یارانش در سوریه با بحران‌های تمام‌نشدنی دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند که ظاهرا هر روز هم به تعداد آنها اضافه می‌شود. حالا در جنوب سوریه یک نقطه جوش تازه‌ای ایجاد شده که پای اسرائیل را بیش از پیش به غائله سوریه باز کرده است.
شرق: کمتر از شش ماه پس از سقوط حکومت بشار اسد، احمد الشرع و یارانش در سوریه با بحران‌های تمام‌نشدنی دست‌و‌پنجه نرم می‌کنند که ظاهرا هر روز هم به تعداد آنها اضافه می‌شود. حالا در جنوب سوریه یک نقطه جوش تازه‌ای ایجاد شده که پای اسرائیل را بیش از پیش به غائله سوریه باز کرده است.
کرنش جولانی راه به جایی نبرد
صبح جمعه ۱۲ اردیبهشت، احمد الشرع با خبری نادر از خواب بیدار شد: جنگنده‌های اسرائیلی که از زمان سقوط حکومت اسد دست به بمباران نواحی گوناگونی در سوریه می‌زدند، پا را از آن هم فراتر گذاشته و نقطه‌ای بسیار نزدیک به کاخ ریاست‌جمهوری سوریه را هدف قرار دادند. این حمله در ساعات پایانی پنجشنبه‌شب و در حمایت از دروزی‌ها اتفاق افتاد. هم‌زمان با چنین اقدامی، نتانیاهو و یسرائیل کاتس، با انتشار پیامی مشترک گفتند مانع از اعزام نیروهای جهادی به جنوب دمشق برای سرکوب دروزی‌های سوریه خواهند شد.
تلاش احمد الشرع برای سرکوب دروزی‌ها از یک سو و حمایت نظامی اسرائیل از آنها از سوی دیگر، سوریه را در معرض وضعیتی دشوار قرار داده است؛ تا جایی که برخی از ناظران معتقدند وضعیت فعلی می‌تواند سوریه را وارد دور تازه‌ای از خشونت‌ها کند.
جغرافیای جدال
دو روز مانده به پایان ماه آوریل، یعنی سه‌شنبه گذشته، یک فایل صوتی مشکوک از روحانی دروزی منتشر شد که در آن به حضرت محمد توهینی صورت گرفته بود. نیروهای احمد الشرع با استناد به این فایل صوتی، به منطقه اشرفیه صحنایا هجوم بردند و درگیری شدیدی در این نقطه جنوبی سوریه ایجاد شد. اشرفیه صحنایا، شهری در سوریه، واقع در استان ریف دمشق و منطقه داریا، حدود ۱۰کیلومتری جنوب دمشق، پایتخت سوریه است. این منطقه در غوطه غربی قرار دارد و نزدیک به شهرهایی مثل صحنایا و داریا‌ست و اتوبان بین‌المللی درعا-دمشق از آن عبور می‌کند. بیشتر ساکنان این ناحیه از دروزها هستند و به کشاورزی زیتون، انگور و محصولات فصلی می‌پردازند. تنها در درگیری اولیه ۹ نفر جان خود را از دست دادند. از سه‌شنبه هفته گذشته تا روز جمعه، تعداد کشته‌شدگان هر دو طرف صد نفر عنوان شده است. این تعداد در حالی اعلام شده که خبرهای ضدونقیضی درباره توافق میان دولت جولانی با دروزی‌ها برای به زمین گذاشتن سلاح‌ها منتشر می‌شود و هم‌زمان با همین خبرها، گروهی از دروزی‌ها جاده‌ها را در اعتراض به هجوم نیروهای دولت الشرع به مناطق محل سکونت خود بسته‌اند.
چرا پای نتانیاهو به ماجرا باز شد؟
از روزی که بشار اسد سوریه را به مقصد مسکو ترک کرد، اسرائیل دست به عملیات‌های پی‌‌در‌پی نظامی علیه این کشور زد. تل‌آویو هدف خود را از حمله به خاک سوریه، جلوگیری از دسترسی گروه‌های افراطی به تسلیحات استراتژیک و تضعیف زیرساخت‌های نظامی باقی‌مانده از حکومت بشار اسد عنوان کرد؛ اتفاقی که از نظر ناظران، تنها کارش نابودی زیرساخت‌های باقی‌مانده نظامی و غیرنظامی در سوریه بوده است. نتانیاهو که سقوط بشار اسد را روزی تاریخی خوانده است، تنها هدف را در عدم دسترسی گروه‌های تندرو به سلاح‌ها نمی‌داند؛ او با حمایت از اقلیت دروزی، فرصت مناسبی برای حضور در سوریه به دست آورده است.
مثلث دفاعی در اسرائیل شامل نتانیاهو، ساعر و کاتس، خود را حامی دروزی‌های سوریه معرفی کرده‌اند و حملات شدید آخر هفته را به پای همین حمایت‌ها نوشته‌اند. دفاع از دروزی‌ها از فروردین امسال به این سو باعث شده جنوب سوریه تحت نفوذ اسرائیل قرار بگیرد. در‌عین‌حال، حمله بامداد روز جمعه به دمشق نشان می‌دهد که تل‌آویو حتی ابایی از شلیک به سوی کاخ ریاست‌جمهوری سوریه هم ندارد.
آنچه می‌تواند باعث نگرانی جولانی شود و حتی در عراق هم واکنش‌هایی را برانگیخته، افزایش میزان جسارت نتانیاهو برای حمله به خاک سوریه است. از سوی دیگر، وجود سلاح در دست گروه‌هایی از دروزی‌های مورد حمایت تل‌آویو، می‌تواند باعث افزایش درگیری‌های داخلی شود که تا امروز به‌شدت خون‌بار بوده‌اند. برای احمد الشرع که از روز نخست حضور در دمشق تلاش داشت چهره‌ای صلح‌طلب از خود بسازد و در دیدار مقامات غربی و عربی از اعمال قدرت در سراسر سوریه و همکاری با گروه‌های قومی و مذهبی حرف زده، وقایع اخیر به معنای یک شکست واقعی به نظر می‌رسد. الشرع در ماه‌های گذشته تلاش کرده میزان سلاح‌هایی را که در دست سوری‌ها و کرد‌های سوریه قرار دارد، کاهش دهد. این خواسته او در مناطق کردنشین تا حدی به نتیجه رسید و دولت و کردها، بدون اینکه به صورت ریشه‌ای به اختلافات خود بپردازند، با یکدیگر به توافق دست پیدا کرده و فعلا سلاح را بر زمین گذاشته‌اند، اما در مورد دروزی‌ها احمد الشرع موفقیتی به دست نیاورده است.
دروزی‌ها چه کسانی هستند؟
تعداد دروزی‌ها در کل خاورمیانه یک تا یک و نیم میلیون نفر تخمین زده می‌شود. از این تعداد، ۷۰۰ هزار نفر از آنها در سوریه و در مناطقی همچون سویدا، اطراف دمشق و قنیطره در نزدیکی بلندی‌های جولان زندگی می‌کنند.
دروزی‌ها شاخه‌ای از اسماعیلیه هستند که از قرن یازدهم در منطقه حضور دارند و عقاید آنها ترکیبی از عناصر اسلامی، نوافلاطونی و عرفانی است.
جامعه دروزی، به‌ویژه در سوریه، جامعه‌ای نسبتا بسته محسوب می‌شود که طی سال‌ها با وجود زبان و سنن مشترک با دیگر سوری‌ها، با آنها ترکیب نشده است. جالب است بدانید که دروزی‌ها بعد از سوریه، در لبنان، اردن و سرزمین‌های اشغالی ساکن‌اند و همین تعداد ۱۴۳ هزار دروزی باعث شده تل‌آویو خود را محق ببیند برای آنچه خود حفاظت از دروزی‌ها می‌نامد، دست به عمل علیه دولت فعلی سوریه بزند.
این گروه قومی در سال‌های حکومت خاندان اسد، به ندرت خود را در تضاد با قدرت می‌دید. با‌این‌حال، با روی کار آمدن اسلام‌گرایان تندرو به رهبری جولانی، آنها ترس بیشتری از آینده احساس کردند.
