تأخیر در راهاندازی یک سازمان و فرصتی که میسوزد
ایران برای دستیابی به تولید ناخالص داخلی (ppp) برابر هزارو 690 میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴ (بانک جهانی) کل انواع انرژی که در اقتصادش برای دستیابی به این عدد به کار گرفته است (عرضه انرژی) بیش از 11 میلیون بشکه معادل نفت خام بوده است.
محمد چگینی
ایران برای دستیابی به تولید ناخالص داخلی (ppp) برابر هزارو 690 میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴ (بانک جهانی) کل انواع انرژی که در اقتصادش برای دستیابی به این عدد به کار گرفته است (عرضه انرژی) بیش از 11 میلیون بشکه معادل نفت خام بوده است.
ترکیه برای دستیابی به تولید ناخالص داخلی (ppp) برابر سههزارو 760 میلیارد دلار در سال ۲۰۲۴ (بانک جهانی) کل انواع انرژی که در اقتصادش به کار گرفته است، حدود 3.4 میلیون بشکه معادل نفت خام در روز بوده است. به عبارت دیگر، ایران با بیش از سه برابر عرضه انرژی اولیه به اقتصادش در مقایسه با ترکیه کمتر از نصف تولید ناخالص داخلی ترکیه را محقق کرده است. اگر ایران مانند ترکیه عمل میکرد، برای این GDP نباید بیشتر از 1.53 میلیون بشکه در روز انواع انرژی در اقتصادش به کار میبرد.
ایران: برای هر هزار دلار تولید ناخالص داخلی (ppp) برابر 2.37 بشکه معادل نفت خام در سال در اقتصادش به کار گرفته است.
ترکیه: برای هر هزار دلار تولید ناخالص داخلی (ppp) برابر 0.33 بشکه معادل نفت خام در سال در اقتصادش به کار گرفته است.
بهوضوح بهرهوری پایین انرژی در ایران و پتانسیل عظیم بهینهسازی و صرفهجویی انرژی مشاهده میشود. با توجه به مدل ترکیه، پتانسیل صرفهجویی در اقتصاد ایران بیش از هفت میلیون بشکه معادل نفت خام در روز است که میتواند تمام مشکلات اقتصادی کشور را برطرف کند.
هر روز تأخیر رئیسجمهور در راهاندازی سازمان بهینهسازی و مدیریت راهبردی انرژی با اختیارات کامل و اجرائیکردن اقدامات لازم در افزایش بهرهوری انرژی، از دست دادن هفت میلیون بشکه معادل نفت خام در روز است (اگر متناسب با ترکیه در نظر بگیریم، ۹.5 میلیون بشکه پتانسیل بهینهسازی وجود دارد). این انرژی در روی زمین و در دسترس است، بدون نیاز به استخراج از دل زمین و چالشهای آن. اگر حتی دو میلیون بشکه از پتانسیل صرفهجویی فوق کم کنیم و پنج میلیون بشکه در روز را به قیمت هر بشکه ۳۰ دلار در نظر بگیریم، درآمد سالانه آن بیش از ۵۴ میلیارد دلار در سال خواهد بود (متناسب با GDP ترکیه این عدد به ۸۲ میلیارد دلار میرسد). ثروت هست، ولی به حکمرانی صحیح در ساختارها و فرایندها نیاز دارد؛ زیرا اجرائیشدن بهنگام و پایدارسازی راهحلها موکول به اصلاح آن است. فاعتبروا یا اولی الابصار، والسلام.
آخرین مقالات منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.