«شرق» از واکنش چهره‌های سیاسی نسبت به گفته‌های مدیران اجرائی درباره عزم خود برای مبارزه با فساد گزارش می‌دهد
از نتیجه «دبش» چه خبر؟
سید‌ابراهیم رئیسی که روز جمعه در راستای سفرهای استانی خود این بار به ایذه رفته بود، در جمع مردم ایذه طی سخنانی خطاب به استانداران، فرمانداران، مدیران و مجموعه کارکنان دستگاه‌های اجرائی کشور دستور داد: «مبادا بشنوم که روابط ناسالم در سیستم اداری کشور نفوذ کرده و جای روابط سالم را گرفته است».
سید‌ابراهیم رئیسی که روز جمعه در راستای سفرهای استانی خود این بار به ایذه رفته بود، در جمع مردم ایذه طی سخنانی خطاب به استانداران، فرمانداران، مدیران و مجموعه کارکنان دستگاه‌های اجرائی کشور دستور داد: «مبادا بشنوم که روابط ناسالم در سیستم اداری کشور نفوذ کرده و جای روابط سالم را گرفته است». او همچنین متذکر شد: «دستگاه‌های دولتی باید نماد کارآمدی و گره‌گشایی از کار مردم باشد و مبادا بشنوم خدای ناکرده رشوه و فساد در یک مجموعه اداری رخنه کرده است». سخنرانی‌ای که واکنش‌های زیادی را در فضای مجازی و رسانه‌ای کشور به دنبال داشت و باعث شد برخی چهره‌های شناخته‌شده‌ای چون جلال رشیدی‌کوچی نماینده فعلی مجلس، محمد فاضلی جامعه‌شناس، محمدجواد آذری‌جهرمی وزیر ارتباطات دولت دوازدهم و همچنین برخی چهره‌ها و فعالان سیاسی و فضای مجازی، فساد چای دبش که به‌عنوان یکی از بزرگ‌ترین فسادهاست را به او یادآور شوند و خواستار اعلام نتیجه بررسی این فساد به جامعه شدند.
در فساد چای دبش نصفش رئیس قوه قضائیه بودی و نصفش رئیس قوه مجریه!
جلال رشیدی‌کوچی، نماینده مرودشت در مجلس یازدهم در واکنشی تند شخص رئیسی را هدف قرار داد و خطاب به رئیسی در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشت: «آقای رئیسی فساد و رشوه در ادارات رخنه نکرده، جزء لاینفک مراحل اداری برخی‌ها شده است. هم شما خوب می‌دانی هم من، هم مردم. از فساد چای دبش چه خبر؟ نصفش در زمانی که رئیس قوه قضائیه بودید و نصف دیگرش زمانی که رئیس قوه مجریه بودید، اتفاق افتاد. شاه‌دزد‌ها را بگیرید نوچه‌ها غلاف می‌کنند».
آقای رئیسی فساد چای دبش بغل گوش شما رخ داد
محمد فاضلی، جامعه‌شناس نیز در توییتی در «شبکه ایکس» با خطاب قراردادن رئیسی نوشت: «آقای رئیسی چای دبش بیخ گوش شما رخ داد. ۳۶ هزار نفر کارزار گزارش دقیق تخلف چای را امضا کرده‌اند. شما که این‌قدر حساسید، دستور دهید این گزارش تدوین شود. مردم ایذه هم خوشحال‌تر می‌شوند. این سخنرانی شما هم باورپذیرتر می‌شود. آقای رئیسی در جمع مردم ایذه درخصوص رخنه رشوه و فساد هشدار داده بودند، گفتم شاید به دادن گزارش دقیق تخلف چای هم علاقه‌مند باشند».
کنایه آذری‌جهرمی: در مورد میزان حرمت فساد چای دبش نظری ندارید؟!
محمدجواد آذری‌جهرمی، وزیر ارتباطات دولت دوازدهم هم نسبت به جریمه سه میلیون تومانی بی‌حجابی که از سوی یکی از نمایندگان تندرو مجلس مطرح شده بود واکنش نشان داد و آن را با بی‌توجهی نمایندگان و مسئولان دولتی نسبت به فساد بزرگ و بی‌سابقه چای دبش مقایسه کرد.
جعفرزاده ایمن‌آبادی: آقای اژه‌ای؛ چرا به فساد نهاده‌های کشاورزی و چای دبش ورود نمی‌کنید؟
علاوه بر کنایه چهره‌های شناخته‌شده فوق به رئیسی که نسبت به مواجهه با فساد اداری تذکر داده بود، غلامعلی جعفرزاده‌ایمن‌آبادی، نماینده پیشین مجلس اما از رئیس قوه قضائیه درخواست بررسی و اطلاع‌رسانی درباره فساد چای دبش را مطرح کرد.
جعفرزاده‌ایمن‌آبادی، نماینده مجلس دهم خطاب به رئیس قوه قضائیه در شبکه اجتماعی «ایکس» نوشت: «جناب آقای اژه‌ای برگزاری جلسه دادگاه اتهامات فرزندان معاون اول قوه قضائیه به‌صورت علنی، نشان از سلامت، شجاعت و روحیه عدالت‌محوری شماست. چرا فساد نهاده‌های کشاورزی و فساد چای دبش دولت رئیسی را ورود نمی‌کنید؟ و اگر اقداماتی انجام داده‌اید، چرا به مردم اطلاع‌رسانی نمی‌شود؟».
فساد چای دبش، یک فساد بی‌سابقه
شاید بد نباشد که به‌صورت کوتاه و کلی بیان کنیم که فساد چای دبش چه بود که تا این حد واکنش‌های شدیدی را به دنبال داشته است؟ فساد چای دبش نام یک پرونده فساد اقتصادی است که در دولت دوازدهم و سیزدهم رخ داده است. رقم این اختلاس حدود ۳٫۴ میلیارد دلار (نزدیک به ۱۴۰ هزار میلیارد تومان در زمان انجام فساد) است که به نوعی شاید یک فساد بی‌سابقه محسوب شود. اما اهمیت ماجرا که باعث شد چهره‌های شناخته‌شده سیاسی نسبت به آن واکنش نشان دهند، بحث‌های مرتبط با فسادستیزی است که از سوی برخی مدیران اجرائی مطرح می‌شود. در همین رابطه رئیس‌جمهوری در سخنان روز جمعه خود در ایذه نیز همچنان بر آن تأکید کرد. در‌حالی‌که بعد از گذشت چند ماه هنوز از سرنوشت این پرونده فساد بزرگ خبری نیست. در‌حالی‌که 19 دی، سیداحسان خاندوزی در نشستی با حضور اعضای جبهه ایران اسلامی فساد چای دبش را تأیید کرده و گفته بود: «حتما فساد اتفاق افتاده و کسی دنبال لاپوشانی این مسئله نیست. به محض اطلاع از وقوع فساد در بخش مربوطه واکنش و برخورد صورت گرفته است. پرونده به قوه قضائیه ارجاع شده و ان‌شاءالله قوه قضائیه رأی محکم و قطعی صادر خواهد کرد». وزیر اقتصاد دولت رئیسی همچنین با اشاره به موضوع فساد شرکت چای دبش گفت: «در این دولت کسی نمی‌گوید «آقای فلانی خط قرمز ما است با او برخورد نکنید». جامعه بداند دولت این‌بار بنا نیست خاکروبه‌ها را زیر فرش‌ها پنهان کند، نمی‌خواهد روی فساد‌ها سرپوش بگذارد و قرار نیست عده‌ای در حاشیه امن باشند. شرکت چای دبش هم بابت ارزی که برای واردات دریافت کرده بود، پولش را پرداخته و اموال مردم جایی نرفته است».
فساد چای دبش چقدر بود؟؟
نخستین بار به‌صورت رسمی، سازمان بازرسی کل کشور ۱۱ آذر ۱۴۰۲ این اختلاس را تأیید کرد. گفته می‌شود، گروه کشت و صنعت دبش بین سال‌های 1398 تا 1402، نزدیک به 3.4 میلیارد دلار ارز برای واردات چای و ماشین‌آلات دریافت کرده است که این میزان ارز، برای تأمین نیاز یک‌ساله ایران به چای کافی بوده است. 80 درصد این ارز در دولت سیزدهم به شرکت چای دبش اختصاص داده شده است. البته بخشی از این فساد نیز به دولت قبل برمی‌گردد. هرچند که محسنی‌اژه‌ای در سخنرانی روز ۱۶ آذر ۱۴۰۲ گفت که دولت هنوز هیچ مدیر دولتی متخلفی را درباره این پرونده به قوه قضائیه معرفی نکرده است. اما سؤال افکار عمومی این است که آیا تاکنون مدیری مرتبط با فساد و اختلاس چای دبش به دستگاه قضا معرفی شده و پرونده قضائی در‌این‌باره در جریان رسیدگی است یا خیر؟
فساد چای دبش
یکی از تلخ‌ترین بخش‌های این پرونده که فراتر از فساد مالی آن است و مستقیما اقدامی ضد سلامت عمومی است در دولت قبل نیز رخ داده است. ماجرا از این قرار است که در سال 1399 نیروی انتظامی به یک تریلی متعلق به این شرکت مشکوک می‌شود. بعد از آزمایش چای موجود در این تریلی، مشخص می‌شود که این محصول مربوط به 20 سال قبل بوده است و به دلیل فاسدشدن، دارای سم خطرناک آفلاتوکسین است که می‌تواند نکروز بافتی، سیروز، سرطان کبد و سرطان معده ایجاد کند. اما متأسفانه حتی بعد از این ماجرا نیز ارز میلیاردی تخصیصی به شرکت چای دبش ادامه داشته است. علاوه بر آن اخیرا رئیس سازمان تعزیرات ابعاد دیگری از پرونده را افشا کرده که نشان می‌دهد آنها چای‌های فاسد را که نه‌تنها مصرف انسانی و حیوانی نداشته و حتی به عنوان کود گیاهی هم کاربرد نداشته، به دوبی می‌بردند، رنگ و اسانس می‌زدند و به‌عنوان چای خارجی به کشور وارد می‌کردند. بنابراین افکار عمومی به طور جدی خواستار معرفی و محاکمه ذی‌نفعان این فساد مالی هستند.
