‌زنده نگه‌داشتن «خاطرات ممنوعه»

در تاریخ چهارم ژوئن ۱۹۸۹، معترضان طرفدار دموکراسی برای تظاهرات مسالمت‌آمیز در میدان تیان‌آن‌من پکن گرد هم آمدند. تظاهرات‌کنندگان به رهبری دانشجویان، حزب کمونیست حاکم بر چین را محکوم کردند و به دنبال آزادی‌های بیشتر برای مردم چین بودند. در پاسخ، حزب کمونیست، ارتش را برای سرکوب اعتراضات فرستاد. چین هرگز آمار را منتشر نکرد، اما حدس زده می‌شود که نیروهای ارتش آزادی‌بخش خلق صدها و شاید هزاران نفر را قتل‌ عام کردند.

«هو یانگ» پنج‌ساله، برای اینکه بخشی از جنبش دموکراسی‌خواهانه ۱۹۸۹ در میدان تیان‌آن‌من باشد که توسط حزب کمونیست چین با استفاده از تانک، تفنگ و خشونت در هم شکست، بسیار کوچک بود، اما این مانع از تلاش او برای زنده نگه‌داشتن خاطره آن نشد.

سال گذشته، درست دو روز قبل از سالگرد قتل ‌عام میدان تیان‌آن‌من، هو یانگ در خارج از ساختمان دولتی محلی در زادگاهش، شهر تاریخی شیان در شمال غربی ایستاد. او پلاکاردی در دست داشت که روی آن نوشته شده بود «۴ ژوئن را فراموش نکنید، به این حکومت پایان دهید». همسر هو در آنجا حضور داشت تا از اعتراضش عکس‌برداری کند. سپس هو تصویر را از طریق یک دوست خارج از چین در توییتر که در چین ممنوع است، منتشر کرد. هو امیدوار بود که صدای دموکراسی‌خواهانه از درون کشور را نمایان کند. صدایی که در میان تحولاتی در سراسر جهان به‌‌طور دردناکی کم‌رنگ شده بود. او نمی‌دانست که این زندگی او را برای همیشه تغییر می‌دهد. فردی در حالی که یک کپی از عکسی که هو در توییتر پست کرده بود در دست داشت از هو پرسید «مرد در عکس شما هستید؟» یک «بله» از سوی هو کافی بود تا آن مردان شروع به جست‌وجو و غارت آپارتمان او کنند. پسر هفت‌ساله هو، نگران از اینکه چه اتفاقی می‌افتد، شروع به گریه کرد. این مردان که هرگز هویت خود را اعلام نکردند، هو را دستبند زده و بازجویی کردند و سپس او را در مکانی که قبلا هتل بوده و اکنون به بازداشتگاه تغییر کاربری داده شده بود، بازداشت کردند. در آنجا، او دائما تهدید و مجبور می‌شد دو سند را امضا کند که در آن به جرم «برهم‌زدن نظم اجتماعی»، «ایجاد اختلال در نظم اجتماعی» و «ایجاد اختلاف و درگیری و مشکل» اعتراف می‌کرد؛ هر دو این اتهامات مبهم معمولا توسط پکن برای خاموش‌کردن مخالفان استفاده می‌شود. حتی پس از آزادی با وثیقه، هو مجبور شد فعالیت‌های خود را به پلیس محلی گزارش دهد. پلیس هشدار داد که اقدام دیگری مانند این می‌تواند او را به جرم جدی‌تر «براندازی قدرت دولتی» متهم کند که حداکثر مجازات آن حبس ابد است. درست یک سال پس از آن یورش، در آستانه سالگرد دیگری در چهارم ژوئن، هو در کالیفرنیا در تبعید از کشور تحت حاکمیت کمونیستی که ایمانش را به آن از دست داده زندگی می‌کند تا ماجرای خود را تعریف کند. او از شب‌های بی‌خوابی و کابوس‌هایی می‌گوید که مأموران پلیس چشمان او را مقابل بچه‌های گریانش می‌پوشانند و با خود می‌برند. مجبور به استفاده از قرص‌های خواب برای گذراندن شب شده است. هو که از رژیم سرخورده شده بود و آینده‌ای برای خود در چین نمی‌دید، به همراه همسر و دو فرزندش سفری ۵۰روزه را آغاز کردند تا از طریق آمریکای لاتین به ایالات متحده فرار کنند. فرار او از چین بی‌شباهت به آن چیزی نبود که بسیاری از معترضان تیان‌آن‌من بیش از ۳۰ سال پیش زمانی که رژیم شروع به تعقیب افرادی کرد که در این جنبش دخیل بودند، از سر گذراندند. او ضمن ابراز خوشبختی از اینکه موفق شده است به خوبی از این وضعیت خارج شود، خاطرنشان می‌کند که با نزدیک‌شدن به سالگرد کشتار میدان تیان‌آن‌من، مقامات چینی تعدادی از مخالفان برجسته را در داخل کشور مورد آزار، تهدید یا بازداشت قرار داده‌اند تا اطمینان حاصل کنند که هیچ اتفاقی برای این مناسبت رخ نخواهد داد. هو به اپک‌تایمز گفت: «حزب کمونیست همیشه می‌خواست این قسمت از تاریخ را پاک کند تا بتواند مردم را فریب دهد. به همین دلیل است که به‌خاطر‌سپردن و یادآوری آن اهمیت بیشتری دارد». به گفته تحلیلگران، قتل‌ عام تیان‌آن‌من در کنار موارد دیگری مانند آزار و شکنجه تمرین معنوی فالون گونگ از موضوعاتی است که توسط رژیم چین به‌شدت سانسور می‌شود.

فالون دافا یا فالون گونگ، تمرینی معنوی و مدیتیشن باستانی برای پاکسازی جسم و ذهن است که از سال ۱۹۹۹ تاکنون توسط حزب کمونیست چین ممنوع شده و طرفداران آن مورد آزار و شکنجه قرار گرفته‌اند. هو می‌گوید: «شما نمی‌توانید در سرزمین اصلی چین در مورد این حادثه چیزی ببینید، حتی یک کلمه».

اما اگر رژیم بخواهد مردم این موضوع را فراموش کنند، جوامعی وجود دارند که تصمیم گرفته‌اند به راه خود ادامه دهند و اجازه ندهند حکومت به هدف خود برسد. در دوم ژوئن، نمایشگاه یادبود چهارم ژوئن در شهر نیویورک افتتاح شد. پس از آنکه موزه‌ای مشابه در هنگ‌کنگ تحت فشار مقامات بسته شد، این موزه در منهتن تنها نمایشگاه دائمی جهان است که به تظاهرات تیان‌آن‌من اختصاص دارد. دیوید یو، مدیر اجرائی نمایشگاه، گفت: «این نمادی از سرپیچی است».

او به اپک‌تایمز گفت: «بسیاری از آمریکایی‌ها بلافاصله مردم چین را با حزب کمونیست مرتبط می‌کنند. اما با برگزاری نمایشگاه یادبود چهارم ژوئن در اینجا، ممکن است در مورد آن بپرسند و متوجه شوند که این درست نیست. اینها مردم چین هستند، اما با تمامیت‌خواهی کمونیستی مخالف‌ هستند. آنها مبارزان آزادی هستند». این نمایشگاه شامل بسیاری از اشیای حفظ‌شده از آن زمان است؛ از‌جمله عکس‌ها، یک پیراهن خونین از یک خبرنگار چینی است که توسط پلیس مسلح مورد ضرب و شتم قرار گرفته در حالی که سعی در گزارش از سرکوب داشت و یک چادر اهدایی از هنگ‌کنگ که محل اقامت روزهای آخر دانشجویان آزادی‌طلب در میدان تیان‌آن‌من بود.