نقدی بر ثبت‌نام آزمون استخدامی وزارت نفت
بالاخره بعد از چند سال انتظار، آزمون استخدامی فراگیر از سوی وزارت نفت برای شرکت‌های تابعه برگزار می‌شود. ثبت‌نام این آزمون از ۱۵ اسفند آغاز شده است. با توجه به جایگاه ویژه شرکت‌های تابعه وزارت نفت چه از نظر درآمد و مزایا و چه از جنبه پرستیژی که میان عامه مردم دارد، این آزمون مورد استقبال بسیاری قرار گرفته است.
حمیدرضا اکبرپور*
بالاخره بعد از چند سال انتظار، آزمون استخدامی فراگیر از سوی وزارت نفت برای شرکت‌های تابعه برگزار می‌شود. ثبت‌نام این آزمون از ۱۵ اسفند آغاز شده است. با توجه به جایگاه ویژه شرکت‌های تابعه وزارت نفت چه از نظر درآمد و مزایا و چه از جنبه پرستیژی که میان عامه مردم دارد، این آزمون مورد استقبال بسیاری قرار گرفته است.
اما با مطالعه دفترچه، بندی در آن قید شده که باعث سرخوردگی بسیاری شده است. این بند در قسمت ضوابط تحصیلی به این شرح قید شده است که «داوطلبان استخدام باید با بالاترین مقطع تحصیلی اخذ‌شده، طبق نیازمندی‌های اعلام‌شده در آزمون‌های استخدامی شرکت کنند. بدیهی است در‌صورتی‌که در هریک از مراحل استخدام مشخص شود، فرد دارای مقطع تحصیلی بالاتر با تاریخ اخذ یک روز قبل از برگزاری آزمون بوده، ادامه سایر اقدامات مربوط به جذب متوقف و موضوع استخدام منتفی خواهد شد؛ بنابراین افراد دارای مقطع تحصیلی بالاتر امکان شرکت در آزمون استخدامی در مقطع تحصیلی پایین‌تر را نخواهند داشت».
این بند ظلمی آشکار به دانش‌آموختگان مقاطع تحصیلات تکمیلی است. این ظلم در قدم اول به دانش‌آموختگان کارشناسی ارشد است که امکان شرکت در این آزمون با مدرک کارشناسی را ندارند و بالطبع با توجه به اینکه رشته/محل‌های متقاضی کارشناسی ارشد معمولا کمتر است، در نتیجه عملا شانس کمتری خواهند داشت؛ اما ظلم فاحش به دانش‌آموختگان مقطع دکتری است. این طیف به دلیل داشتن مدرک دکتری و با توجه به بند مطروحه، اصلا اجازه شرکت ندارند. این در حالی است که خروجی مقطع دکتری با توجه به سیاست‌های اعمالی در دهه اخیر، چندین برابر شده، ولی عملا بازار کار بسیار کمتری برای آن تعریف شده است؛ بنابراین با توجه به شرایط دانش‌آموختگان این مقطع، قید این شرط در دفترچه نه منصفانه است؛ چون زحمات این قشر از دانش‌آموختگان را در نظر نگرفته و حتی پایمال کرده است. از سوی دیگر منطقی نیست؛ چون از هر نظر به آن نگریسته شود، افراد با مقطع بالاتر اگر در مقطع پایین‌تر شرکت کنند، به نوعی اجحاف در حق خودشان است و نه در حق سازمانی که قصد به خدمت گرفتن آنان را دارد. همچنین دانش‌آموخته مقطع بالاتر، چون مقطع پیشین را گذرانده، قطعا واجد شرایط علمی پیش‌فرض برای شرکت در آزمون است.
به‌طور قطع این رویکرد باعث سرخوردگی سرمایه‌هایی می‌شود که سرانجامش مهاجرت و تحلیل منابع انسانی کشور است. به نظر می‌رسد اگر وزارت نفت به خاطر تبعات ناشی از اعمال مدرک بالاتر پس از استخدام و احتمالا هزینه‌های ناشی از آن نگران است، نباید صورت مسئله را پاک کند، بلکه باید با تأکید یا تغییر مقررات درون‌سازمانی، از اعمال مدرک بالاتر در خود سازمان‌های تابعه جلوگیری کند، نه اینکه از اساس حق ثبت‌نام مقاطع تحصیلات تکمیلی و به‌ویژه مقطع دکتری را زایل کند؛ چون توان و اراده کافی را برای اعمال‌نکردن مدرک بالاتر ندارد.
* پژوهشگر میهمان پژوهشکده
مطالعات استراتژیک خاورمیانه
