اعلام بهای ساخت خانه‌های طرح نهضت ملی مسکن
قیمت مسکن حمایتی 3 برابر شد
حدود 1.5 سال پیش ابراهیم رئیسی، رو به دوربین‌های تلویزیون ایران اعلام کرد که در دو سال اول دولت او دو میلیون مسکن به نیازمندان تحویل داده می‌شود. ادعایی که پیش از او محمود احمدی‌نژاد با پرونده جنجالی مسکن مهر مطرح کرده بود؛ اما اکنون چیزی به پایان دو سال اول دولت رئیسی باقی نمانده و تازه مسکن حمایتی قیمت‌گذاری شده است؛ قیمتی که البته حدود سه برابر رقم اولیه‌ای است که دولت برای مسکن حمایتی اعلام کرده بود.
شرق؛ حدود 1.5 سال پیش ابراهیم رئیسی، رو به دوربین‌های تلویزیون ایران اعلام کرد که در دو سال اول دولت او دو میلیون مسکن به نیازمندان تحویل داده می‌شود. ادعایی که پیش از او محمود احمدی‌نژاد با پرونده جنجالی مسکن مهر مطرح کرده بود؛ اما اکنون چیزی به پایان دو سال اول دولت رئیسی باقی نمانده و تازه مسکن حمایتی قیمت‌گذاری شده است؛ قیمتی که البته حدود سه برابر رقم اولیه‌ای است که دولت برای مسکن حمایتی اعلام کرده بود.
قیمت مسکن حمایتی چند؟
سرانجام قیمت هر مترمربع مسکن حمایتی اعلام شد. احمد دنیامالی، عضو شورای عالی مسکن در این زمینه به ایلنا توضیح داده است که قیمت هر مترمربع مسکن حمایتی به‌طور میانگین هشت میلیون تومان در نظر گرفته شده است.
او در ادامه تأکید کرده است که «در واقع هشت میلیون تومان برای هر مترمربع، قیمت میانگین و متوسط بوده و طبیعتا در روستاها قیمت ساخت کمتر و در کلان‌شهرها قیمت کمی بالاتر خواهد بود».
این رقم در شرایطی اعلام می‌شود که دولت در ابتدای تحویل‌گرفتن ساختمان پاستور، قیمت ساخت هر مترمربع مسکن حمایتی را دومیلیونو ۷۰۰ هزار تومان اعلام کرد اما در زمستان سال گذشته توضیح داد که بهای ساخت هر مترمربع واحدهای مسکونی نهضت ملی مسکن چهارمیلیون‌و ۷۰۰ هزار تومان است اما همان زمان پیمانکاران اعلام کردند که قیمت ساخت مسکن حمایتی متری هفت‌میلیون‌و ۱۰۰ هزار تومان تمام می‌شود و در توضیح این ماجرا فرشید پورحاجت، دبیر کانون انبوه‌سازان، به ایسنا گفته بود قیمت مصالح ساختمانی جهش خیره‌کننده داشته و محال است قیمت ساخت هر مترمربع مسکن حمایتی کمتر از متری هفت میلیون تومان تمام شود.
هفت‌خان زمین مسکن حمایتی
البته گرفتاری‌های نهضت ملی مسکن به قیت خلاصه نمی‌شود و مشخص نیست زمین برای ساخت چه تعداد مسکن آماده شده است؟ دنیامالی، عضو شورای عالی مسکن، درباره آخرین پیشرفت فیزیکی پروژه نهضت ملی مسکن گفته بود: براساس آخرین گزارش‌ها برای یک‌میلیون‌و 400 هزار واحد، اراضی تأمین و آماده شده و ساخت تعدادی واحد هم شروع شده است. بخشی دیگر هم در مرحله تملک هستند اما در مجموع عقب‌ماندگی در اجرای پروژه نهضت ملی مسکن وجود دارد. او ادامه داد: در برخی از مناطق مانند استان هرمزگان پیشرفت فیزیکی پروژه نهضت ملی مسکن قابل قبول است و تمام اراضی مورد نیاز برای برنامه چهارساله در این استان تأمین شده و دلیل سرعت اجرای پروژه در هرمزگان انجام اقدامات مشترک بین دستگاهی بوده است.
این در حالی است که عددی که برای زمین تأمین‌شده مسکن حمایتی اعلام می‌شود بسیار متناقض است. براساس داده‌های پایگاه اطلاع‌رسانی وزارت راه و شهرسازی، دولت ساخت حدود دومیلیونو ۸۰۰ هزار زمین واحد مسکونی تأمین کرده است اما احمد دنیامالی، عضو شورای عالی مسکن میزان زمین تأمین‌شده برای مسکن حمایتی را عددی حدود نصف این رقم یعنی یک‌میلیون‌و 400 هزار واحد دانسته است.
بانک‌ها تسهیلات نمی‌دهند
گرفتاری‌های مسکن حمایتی به همین‌جا خلاصه نمی‌شود و خبرهای دیگری حاکی از رویگردانی بانک‌ها از پرداخت تسهیلات مسکن حمایتی بوده است. بر اساس قانون جهش تولید مسکن، بانک‌ها باید ۳۶۰ هزار میلیارد تومان در سال برای ساخت مسکن حمایتی اختصاص دهند. فارس نوشته است که این قانون ۱۶ آبان سال گذشته در قالب نامه‌ای خطاب به مدیرعامل‌های بانک‌های کشور ابلاغ شده و سهمیه هر بانک از این تسهیلات و جزئیات پرداخت وام‌ها برای بانک‌ها توضیح داده شده است.
بر مبنای جزئیات این نامه، سقف فردی تسهیلات موضوع قانون جهش تولید مسکن در تهران ۴۵۰ میلیون تومان، شهرهای بالای یک میلیون نفر جمعیت ۴۰۰ میلیون تومان، مراکز استان ۳۵۰ میلیون تومان، سایر شهرهای کشور ۳۰۰ میلیون تومان و در روستا ۲۵۰ میلیون تومان تعیین شده است.
این رسانه می‌نویسد با وجود گذشت زمان زیاد از تاریخ ابلاغ این نامه و بر اساس آمار رسیده از یک نهاد نظارتی، ۲۲ بانک از ۲۷ بانک عامل هیچ تسهیلاتی را به ساخت مسکن در قالب نهضت ملی پرداخت نکرده‌اند و نظام بانکی در مجموع تا این لحظه تنها ۱۳.۵ هزار میلیارد تومان تسهیلات به بخش ساخت مسکن داده که بخش عمده این تسهیلات نیز از سوی بانک عامل مسکن پرداخت شده است. بنا بر این گزارش، نظام بانکی در شش ماه اول سال فقط هفت هزار میلیارد تومان تسهیلات معادل ۱.۹ درصد از تعهد قانونی خود را به نهضت ملی مسکن پرداخت کرده است. ملی، ملت، تجارت و پارسیان بانک‌هایی هستند که فارس از آنها نام برده و نوشته است این چهار بانک در مجموع ۹.۷ هزار میلیارد تومان تسهیلات ساخت مسکن پرداخت کرده‌اند، درحالی‌که متعهد به پرداخت ۱۱۹هزارو ۶۲۵ میلیارد تومان تسهیلات بوده‌اند و بانک مسکن هم ۱۳.۵ هزار میلیارد تومان تسهیلات ساخت مسکن پرداخته، درحالی‌که مطابق قانون مکلف به پرداخت ۶۳ هزار میلیارد تومان تسهیلات ساخت مسکن است.
با این حال دنیامالی، عضو کمیسیون عمران مجلس با بیان اینکه شورای عالی مسکن و کمیسیون عمران در تلاش هستند که تعهدات بانک در بحث 360 هزار میلیارد تومان تسهیلات به بخش مسکن به اجرا برسد، افزود: طبق بررسی‌های انجام‌شده از سوی کمیسیون عمران مجلس تاکنون بانک مسکن به 30 درصد تعهدات خود در ارائه تسهیلات عمل کرده و تلاش مجلس بر این است که سایر بانک‌ها هم به تکالیف خود در بخش مسکن عمل کنند. پیش از این حمیدرضا سهرابی، معاون مسکن شهری بنیاد مسکن هم گفته بود که آورده حداقل متقاضیان در طرح نهضت ملی مسکن حداقل ۳۰۰ تا ۳۵۰ میلیون تومان بوده که ۴۵۰ میلیون تومان هم تسهیلات است. به گفته معاون مسکن شهری بنیاد مسکن برای ساخت یک واحد ۱۰۰ متری با مشاعات باید متقاضیان بدون وام بین ۳۰۰ تا ۳۵۰ میلیون تومان هزینه کنند و با تسهیلات ۴۵۰ میلیون تومانی نهضت ملی مسکن یک واحد حداقل بین ۷۰۰ تا ۷۵۰ میلیون تومان خواهد شد.
مسکن مستضعفان گران است!
در نهایت اینکه قیمت بالای مسکن حمایتی از نظر متقاضیان مهم‌ترین گرفتاری آنها برای خرید خانه‌های دولتی است. به همین دلیل بسیاری از متقاضیان طرح نهضت ملی مسکن می‌گویند به دلیل نداشتن تمکن مالی کافی ناچار شده‌اند از طرح مسکن ملی انصراف دهند.
چندی پیش محمدرضا رضایی‌کوچی، رئیس کمیسیون عمران مجلس گفته بود که دولت فقط پول ساخت پنج، شش متر مسکن را از مردم جمع کرده است و ایرج رهبر، نایب‌رئیس انجمن صنفی انبوه‌سازان تهران، به «شرق» توضیح داده بود که قیمت‌های پیشنهادی دولت به پیمانکاران و تعاونی‌ها عملا به معنی زیان‌دهی سازنده است و آنها برای ساخت مسکن حمایتی پا جلو نگذاشته‌اند. از آن سو دولت سال گذشته پیشنهاد کرد که چینی‌ها در ازای تهاتر نفت، وارد پروژه‌های ساخت مسکن شوند که دبیر انجمن کانون سراسری انبوه‌سازان اعلام کرد که چینی‌ها دست رد به سینه رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی ایران زده‌اند. سال گذشته اعضای کمیسیون عمران و وزارت راه و شهرسازی از گفت‌وگوهایی با چینی‌ها خبر دادند که در ازای تهاتر نفت برای ساخت مسکن حمایتی با دولت سیزدهم همکاری کنند اما امسال فرهاد پورحاجت، دبیر انجمن کانون سراسری انبوه‌سازان، در گفت‌وگویی که با اعتمادآنلاین داشت، خبر داد که طرح تهاتر نفتی یک طرح نمایشی بود و سرانجامی نداشت. او توضیح داد که بحت تهاتر نفتی برای ساخت مسکن یک بار توسط رستم قاسمی، وزیر راه و شهرسازی مطرح شد، اما با استقبال طرف چینی مواجه نشد. در این طرح قرار بود هزینه ساخت مسکن برای ۵۰ هزار واحد مسکونی از طریق تهاتر نفتی تأمین شود که به نتیجه نرسید، حتی درصورتی‌که این شیوه از ساخت اجرا می‌شد، باز هم این تعداد واحد در مقابل یک میلیون واحد رقم بسیار ناچیزی بوده است. به گفته او، بازه قیمت ساخت هر متر مسکن در سال ۸۸ بین ۳۰۰ تا ۳۵۰ دلار بود که حتی شرکت‌های چینی هم با این رقم‌ها از ساخت مسکن استقبال نکردند.
