با پیروزی «کاترین کورتز»، سنای آمریکا، در کنترل دموکرات‌ها باقی ماند
شکاف در کنگره
پیروزی دوباره کاترین کورتز ماستو در ایالت نوادا، اکثریت دموکرات‌ها را در مجلس سنای ایالات متحده حفظ کرد؛ خبری که جو بایدن، رئیسجمهوری این کشور را که بر اساس آخرین نظرسنجی‌ها محبوبیتش کاهش یافته، آسوده‌‌خاطر کرد.
پیروزی دوباره کاترین کورتز ماستو در ایالت نوادا، اکثریت دموکرات‌ها را در مجلس سنای ایالات متحده حفظ کرد؛ خبری که جو بایدن، رئیسجمهوری این کشور را که بر اساس آخرین نظرسنجی‌ها محبوبیتش کاهش یافته، آسوده‌‌خاطر کرد. کورتز ماستو با اختلافی اندک بر آدام لاکسالت، رقیب جمهوری‌خواه خود و دادستان کل ایالتی سابق که مورد تأیید دونالد ترامپ، رئیسجمهوری سابق آمریکا بود، پیروز شد. با پیروزی ماستو که پس از رأی‌آوردن مجدد مارک کلی، سناتور دموکرات، در اواخر روز جمعه در آریزونا حاصل شد، دموکرات‌ها دست‌کم ۵۰ کرسی سنا را در اختیار خواهند داشت.
با این وجود، ادامه شمارش آرای انتخابات میان‌دوره‌ای کنگره نشان می‌دهد در مجلس نمایندگان «احتمالا» بخت یار جمهوری‌خواهان باشد؛ اگرچه شمارش آرا در ایالت لیبرال کالیفرنیا نیز همچنان ادامه دارد.
بر اساس نتایج اعلام‌شده، تا این مرحله سرنوشت ۴۱۲ کرسی از ۴۳۵ کرسی مجلس نمایندگان و ۹9 کرسی از مجموع ۱۰۰ کرسی مجلس سنا مشخص شده است؛ در سنا، دموکرات‌ها صاحب ۵۰ و جمهوری‌خواهان صاحب ۴9 کرسی شده‌اند و در مجلس نمایندگان، جمهوری‌خواهان با کسب ۲۱۱ کرسی در مقابل دموکرات‌ها با ۲۰۴ کرسی پیشتازند. برای رسیدن به اکثریت در مجلس نمایندگان این کشور، هر حزبی که بتواند ۲۱۸ کرسی را از آن خود کند، پیروز است. برای تعیین «نتیجه قطعی» وضعیت احزاب در مجلس سنای آمریکا، باید تا ماه دسامبر صبر کرد؛ چراکه در ایالت جورجیا هیچ‌کدام از دو نامزد نتوانستند بیش از ۵۰ درصد از آرای ریخته‌شده به صندوق‌ها را برای راهیابی به سنا به دست بیاورند و به این ترتیب رافائل وارناک و هرشل واکر باید بار دیگر در شش دسامبر در دور دوم این رقابت شرکت کنند.
البته هنوز احتمالات دیگری نیز مطرح است؛ اگر رافائل وارناک، سناتور دموکرات، در دور دوم انتخابات جورجیا در روز ششم دسامبر، در برابر هرشل واکر، رقیب جمهوری‌خواه خود پیروز شود، اکثریت برای دموکرات‌ها به صورت ۴۹-۵۱ درخواهد آمد و این به دموکرات‌ها برای تصویب چند لایحه برتری می‌دهد و به جای ۶۰ رأی مورد نیاز برای بیشتر قوانین می‌توانند با یک اکثریت ساده کار خود را پیش ببرند. این اتفاق همچنین تأثیر آرای «نوسانی» که برخی از تصمیم‌های مهم بایدن ازجمله گسترش برخی برنامه‌های اجتماعی را متوقف کرد یا به تأخیر انداخت، کاهش می‌دهد.
در پی انتشار خبر حفظ اکثریت دموکرات‌ها در مجلس سنای آمریکا، چاک شومر، رهبر این حزب در سنا اعلام کرد: «آمریکا نشان داد ما به دموکراسی ایمان داریم و اینکه ریشه‌های دموکراسی در کشورمان بسیار عمیق و محکم است».
تداوم کنترل دموکرات‌ها بر سنا به این معناست که آنها همچنان می‌توانند نامزدهای بایدن برای مناصب کلیدی همچون قضات فدرال را تأیید کنند. همچنین اگر در دو سال پیش‌رو کرسی‌ای در دیوان عالی خالی شود (که اکنون در اختیار اکثریت محافظه‌کار است)، می‌توان انتظار داشت که این بار یک قاضی دارای دیدگاه دموکرات یا نزدیک به این حزب منصوب شود که خبر خوبی بهویژه برای مدافعان حق سقط جنین است. از طرف دیگر، نتیجه قطعی و دقیق رقابت کرسی‌های مجلس نمایندگان آمریکا هنوز مشخص نیست. در برخی از ایالت‌ها ممکن است شمارش آرا چند روز یا بیشتر طول بکشد تا در نهایت مشخص شود کدام حزب در این مجلس با ۴۳۵ کرسی اکثریت را خواهد داشت. نتایج فعلی نشان می‌دهد تاکنون جمهوری‌خواهان برتری دارند، اما هنوز هیچ نتیجه‌ای قطعی نیست. جمهوری‌خواهان متعهد شده‌اند در صورت پیروزی و راهیابی به مجلس، تلاش کنند پیروزی‌های بایدن در مبارزه با تغییرات اقلیمی را به عقب برگردانند. آنها همچنین می‌خواهند یک‌سری تخفیف‌های مالیاتی سال ۲۰۱۷ را دائمی کنند. تحقیق در زمینه فعالیت‌های دولت بایدن و همچنین معاملات تجاری پسر رئیسجمهوری آمریکا با اوکراین و چین هم از دیگر برنامه‌های جمهوری‌خواهانی است که به مجلس نمایندگان راه پیدا می‌کنند. در سوی دیگر، سنای تحت کنترل دموکرات‌ها برای جو بایدن تضمین می‌کند که نامزدهای او به‌منظور احراز ده‌ها کرسی قضاوت فدرال، تأییدیه خواهند گرفت.
دونالد ترامپ، رئیسجمهوری سابق آمریکا، تمام سال بر انتخابات میان‌دوره‌ای ۲۰۲۲ متمرکز بود و از محبوبیت مستمر خود در میان محافظه‌کاران راست‌گرا برای رأی‌آوردن نامزدهای مورد تأییدش در حزب جمهوری‌خواه استفاده کرد. با عملکرد ضعیف جمهوری‌خواهان در انتخابات اخیر، ترامپ به دلیل تقویت نامزدهایی که قادر نبودند نظر رأی‌دهندگان را تأمین کنند، مقصر شناخته می‌شود؛ این در حالی است که برخی می‌گویند او در نظر دارد این هفته خبر سومین نوبت نامزدی خود برای ریاست‌جمهوری آمریکا در سال ۲۰۲۴ را اعلام کند.
چالش‌های بایدن
هنوز نتایج انتخابات میان‌دوره‌ای آمریکا نهایی نشده و با وجود برتری عددی جمهوری‌خواهان در مجلس نمایندگان، سرنوشت نمایندگان سنا نامشخص است و دست‌کم در یک مورد احتمال دارد انتخابات به مرحله دوم در ماه دسامبر کشیده شود. اگر مانند گذشته تعداد کرسی‌های مجلس سنا به صورت برابر (هر حزب ۵۰ کرسی) باشد، همچنان دموکرات‌ها با استفاده از حق رأی کامالا هریس، معاون رئیسجمهوری به‌عنوان رئیس سنا، می‌توانند دستاوردهای محدودی داشته باشند؛ اما برتری جمهوری‌خواهان در مجلس نمایندگان اگر به رقم ۲۱۸ کرسی (نصف به اضافه یک) از مجموع ۴۳۵ کرسی برسد، در آن صورت حزب دموکرات بازوی مهمی در قانون‌گذاری را از دست می‌دهد.
رئیس‌جمهور ایالات متحده به‌عنوان فرمانده کل، اختیارات گسترده‌ای در سیاست خارجی دارد، ولی در نقطه مقابل، کنگره هم اهرم فشار بیشتری در امور داخلی دارد. به همین اعتبار، اگر جمهوری‌خواهان مجلس نمایندگان بخواهند جزئیات و تقویم‌های قانون‌گذاری، ریاست کمیته‌ها و هزینه‌های قدرت را کنترل کنند، شرایط و روابط بین دو حزب دموکرات و جمهوری‌خواه و به تبع آن روابط بین دولت و کنگره پیچیده می‌شود و دموکرات‌ها باید خود را برای یک نزاع متقابل آماده کنند. مجموعه این شرایط، نیمه دوم از دور اول ریاست‌جمهوری جو بایدن را با چالش‌های بی‌شماری مواجه خواهد کرد. هنوز زود است که بتوان شرایط دور دوم انتخابات ریاست‌جمهوری در ۲۰۲۴ را به دقت مشاهده کرد.
این باور وجود دارد که هر‌گونه پیروزی جمهوری‌خواهان در کنگره، خواه در مجلس نمایندگان باشد و خواه در سنا، سیاست خارجی جو بایدن در قبال اوکراین را تحت فشار قرار می‌دهد و تلاش‌های دولت جو بایدن برای دفاع از اوکراین را پیچیده‌تر و مشکل‌تر می‌کند و اگر پیروزی در هر دو مجلس باشد، کارزار بسیار پیچیده‌تری پیش‌رو خواهد بود.
تاکنون تصور می‌شد که اقدام‌های جو بایدن در اوکراین بلامنازع و مورد تأیید همگانی است، ولی در ماه گذشته به نقل از کوین مک‌کارتی، سخنگوی جمهوری‌خواهان کنگره، بیان شد که مجلس نمایندگان تحت رهبری جمهوری‌خواهان حاضر نخواهد بود «چک سفید» برای اوکراین صادر کند. هنوز معلوم نیست این گفته‌ها به دلیل وجود اختلاف در سیاست‌گذاری است یا اینکه جمهوری‌خواهان می‌خواهند صرفا برای ثبت امتیاز حزبشان، بخشی از اعتبار حمایت از اوکراین در برابر تهاجم روسیه را به نام خود ثبت کنند.رهبر جمهوری‌خواهان سنا، میچ مک‌کانل، ماه گذشته با گفتن اینکه ایالات متحده باید حتی تلاش بیشتری برای حمایت از کی‌یف انجام دهد، به‌طور ضمنی مک‌کارتی را سرزنش کرد؛ اما از طرف دیگر چندین سناتور جمهوری‌خواه که از سیاست کمک به اوکراین طرفداری می‌کردند، در پایان این دوره بازنشسته می‌شوند و به همین دلیل ناظران معتقدند امکان اینکه حمایت چند میلیارد دلاری دولت بایدن زیر ذره‌بین کنترل و نظارت جمهوری‌خواهان قرار بگیرد، کم نیست.
با اینکه کنگره در امور داخلی اهرم قوی‌تری دارد و وقتی ساختار قدرت در آن به نفع حزبی تغییر می‌کند که بخشی از دولت نیست، یکی از سناریوهای احتمالی تشدید نظارت‌هاست تا اطمینان حاصل شود که مثلا تسلیحات و کمک‌های ایالات متحده در محدوده تعیین‌شده مورد استفاده قرار می‌گیرد. در این مورد زنگ اخطار در ماه ژوئن به دست دو جمهوری‌خواه به صدا درآمد؛ مایک مک‌کال (نماینده تگزاس) و سناتور جیم ریش (نماینده آیداهو) نوشتند که کمک ایالات متحده به اوکراین «بدون نظارت قوی و مکانیسم‌های پاسخ‌گویی نه مؤثر خواهد بود و نه از نظر سیاسی پایدار» است. در عین حال، هر دو سناتور گفته‌اند به حمایت از کمک به اوکراین ادامه می‌دهند.
افغانستان مورد دیگری از عملکرد سیاست خارجی جو بایدن است که با انتقاد جمهوری‌خواهان همراه است. با اینکه تصمیم به خروج از افغانستان را دونالد ترامپ گرفت و جو بایدن اجرا کرد، اما در صورت قدرت‌گرفتن جمهوری‌خواهان انتظار می‌رود مقام‌های دولت بایدن به جلسات استماع درباره علل و چرایی خروج ایالات متحده از افغانستان در مجلس نمایندگان فراخوانده شوند و بهویژه درباره نحوه عملکرد خود مورد بازخواست قرار بگیرند.
