رمضان در جهان – مراکش
زمانی برای شنیدن صدای زُوَکا
اگر در مراکش به سر می‌برید و صدای آژیر تند و تیزی را می‌شنوید، نترسید. نیازی به فرار و پناه‌گرفتن در پناه‌گاه هم نیست. این صدا، صدای فرا‌رسیدن ماه رمضان و افطار است؛ صدای زوکاست. پیچیدن صدای زوکا هنگام افطار در خیابان‌های رباط رسمی قدیمی است. اگر صدای زوکا هفت بار تکرار شود، بدانید فردا روز اول ماه رمضان است و اگر یک بار آن را می‌شنوید، زمان افطار است. مراکشیها هنگام افطار رسمی دیگر هم دارند؛ آنها مثل ترک‌ها یک توپ هم شلیک می‌کنند و منتظر شنیدن صدای مؤذن می‌مانند.
سحر طلوعی:اگر در مراکش به سر می‌برید و صدای آژیر تند و تیزی را می‌شنوید، نترسید. نیازی به فرار و پناه‌گرفتن در پناه‌گاه هم نیست. این صدا، صدای فرا‌رسیدن ماه رمضان و افطار است؛ صدای زوکاست. پیچیدن صدای زوکا هنگام افطار در خیابان‌های رباط رسمی قدیمی است. اگر صدای زوکا هفت بار تکرار شود، بدانید فردا روز اول ماه رمضان است و اگر یک بار آن را می‌شنوید، زمان افطار است. مراکشیها هنگام افطار رسمی دیگر هم دارند؛ آنها مثل ترک‌ها یک توپ هم شلیک می‌کنند و منتظر شنیدن صدای مؤذن می‌مانند.
اما آداب و رسوم رمضان به همین‌ها محدود نمی‌شود. زنان مراکشی 10 روز مانده به آغاز ماه رمضان راهی بازار می‌شوند و همه آن مواد غذایی و لوازمی را که برای تهیه خوراک و دسر خاص ماه رمضان نیاز است، می‌خرند و سپس خانه‌تکانی می‌کنند. تهیه پودر بادام، شکر و عسل مهم‌ترین مواد غذایی اولیه برای تهیه انواع شیرینی‌های بادامی است که مراکشیها در سفره افطارشان دارند. شیرینی‌‌هایی مثل زَمیطَه، کَبَه، بِریوات، مِهِنچا و گوش‌فیل. اغلب این شیرینی‌ها به‌جز گوش‌فیل خمیرهای کنجدی و بادامی هستند که به شکل‌های گل، لوزی، کلوچه‌ای و... در‌می‌آیند و با دارچین، عسل و شکر مزه‌دار می‌شوند و می‌روند روی میز افطار. مراکشیها این دسرها را با چای نعنا می‌نوشند.
زنان و مردان مراکشی پیش از آغاز ماه رمضان یک کار دیگر هم می‌کنند؛ در‌آوردن لباس‌های نو و خاص ماه رمضان از کمد. مردان اغلب در ماه رمضان جِلاباس می‌پوشند و زنان کفتان. جلاباس پیراهن‌های بلند تک‌رنگ و ساده است و کفتان هم پیراهن‌های رنگارنگ شاد و اغلب گلدوزی‌شده. کفتان را به تن زنان افغان هم دیده‌ایم. یکی، دو ساعت مانده به افطار، زنان و مردان مراکشی هر کجا که باشند، خودشان را به خانه می‌رسانند. سفره افطار باید با همکاری همه اعضای خانواده آماده شود و کاری زنانه نیست. این ویژگی مراکشیها برخلاف سنت تهیه افطار در افغانستان و دیگر کشورهای مسلمان است.
در کنار انواع دسرها و شیرینی‌های بادامی که ذکرشان رفت، خرما و شیر هم از آن دست مواد غذایی خاص مراکشیها برای ماه رمضان است. در واقع مراکشیها روزه‌شان را با خرما و استکانی شیر باز می‌کنند. تخم‌مرغ آب‌پز و سوپ گوجه که به آن حریره می‌گویند هم در سفره افطار این مردم دیده می‌شود.
سنت دیگر مراکشیها برای ماه رمضان، سنت «مِرِتبَه» است. مرتبه یک صندلی است که برای کودکان تدارک دیده می‌شود تا آنها روی آن بنشینند و با گرفتن لقب شاه و ملکه برای روزه‌داری تشویق شوند و آداب آن را یاد بگیرند و به وقتش روزه بگیرند. در واقع مراکشیها هنگام افطار و سحر کودکان‌شان را روی این صندلی‌ها می‌نشانند تا آنها آداب روزه‌داری را آموزش ببینند.
برگزاری نماز تراویح برای مراکشیها سنتی دیرینه است. اغلب مردان مراکشی این سنت را در مساجد به جا می‌آورند. گه‌گاه زنان هم همراه آنان برای برگزاری این نماز به مسجد می‌روند؛ اما زنان بیشتر ترجیح می‌دهند در خانه بمانند و اعمال معنوی را در خانه انجام دهند. مثل سنت شب قدر یا شب بیست‌و‌هفتم ماه رمضان که مردان آداب این شب را در مساجد به جا می‌آورند و زنان در خانه قرآن می‌خوانند و... .
