پیام بدون صدای تهران

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

مهدی بازرگان: در‌حالی‌که شاهد افزایش فشارهای غرب به ایران هستیم، تهران به این نتیجه رسیده که انعطاف بی‌وقفه‌اش در برابر خواسته‌های غرب فقط وسیله‌ای برای زیاده‌خواهی بوده است. اکنون، در واپسین روزهای مانده به بازگشت قطع‌نامه‌های شورای امنیت، ایران تغییر پارادایم نظامی-‌امنیتی را به ‌عنوان راهبرد غالب برگزیده است؛ راهبردی که در آن نه‌تنها خواستار قدرت بازدارنده و تهدیدهای متقابل است، بلکه عملا با نمایش توان نظامی و امنیتی پیام‌هایی روشن به رقیبان ارسال می‌کند. مشارکت ایران در رزمایش مشترک «زاپاد ۲۰۲۵» با روسیه و بلاروس در مرزهای شرقی اروپا هفته گذشته و اکنون مشاهده شیء نورانی در آسمان چند استان که حکایت از تست موشکی جدید دارد، هر دو نشان‌دهنده این است که تهران آمادگی دارد که موازنه تهدید را به موازنه وحشت بدل کند. چنین الگوهایی بیشتر حاکی از آن‌ هستند که تهران در پی ارسال یک پیام مناسب در زمانی مناسب است؛ اینکه انعطاف به مرز خود رسیده است.

دیدن نور عجیب و ناشناس در آسمان استان‌هایی مثل گلستان، سمنان، خراسان رضوی، اصفهان و خراسان جنوبی‌ که برخی آن را به آزمایش سامانه‌های موشکی داخلی یا تست میدانی سپاه نسبت داده‌اند، درست در زمانی اتفاق افتاده که غرب بر فعال‌سازی مکانیسم ماشه تأکید دارد. این هم‌گامی و هم‌زمانی بین تحرکات نظامی، رسانه‌ای و فشارهای دیپلماتیک نشان می‌دهد تهران در کنار حفظ خطوط قرمز هسته‌ای، مایل است ظرفیت‌های امنیتی خود را به رخ بکشد تا اهرم فشار در مذاکرات را حفظ کند. این استراتژی جدید ایران، اگرچه می‌تواند با ریسک‌ و تبعات خاص خود همراه باشد، اما در عین حال ممکن است فرصتی برای جلوگیری از منازعه دوباره و ماجراجویی‌های بعدی دشمنان ایجاد کند؛ البته نه از موضع تسلیم، بلکه با وضعیتی تهاجمی‌تر که نشان دهد ایران دیگر امکان زیاده‌کشی و فشار بی‌پایان را نمی‌پذیرد.

دیده‌شدن شیء نورانی و اعلام مقامات

عصر روز پنجشنبه مردم در استان‌های گلستان، سمنان، غرب خراسان رضوی، شمال اصفهان و خراسان جنوبی شاهد نور درخشانی در آسمان بودند که مسئولان محلی آن را آزمایش موشکی داخلی اعلام کردند. به نوشته تسنیم، مهدی آقابراری، معاون سیاسی-امنیتی استانداری سمنان، به‌طور مشخص گفت که منشأ این نور، تست سامانه‌های دفاعی و موشکی داخلی بوده و جای نگرانی برای عموم مردم وجود ندارد. او افزود این اقدامات بخشی از برنامه‌های پیش‌بینی‌شده ارزیابی توان داخلی کشور است و در صورت نیاز، جزئیات بیشتر از سوی مراجع رسمی منتشر خواهد شد.

هم‌زمان، در گزارش جهان‌نیوز آمده است: «تصاویر جدیدی از تست موشکی ایران منتشر شده است. رد خاص موشک در‌ آسمان که به نظر می‌رسد برای اولین‌ بار در جهان دیده می‌شود و به‌نوعی تپنده‌بودن آن باعث شده گمانه‌زنی‌هایی درباره برد و سرعت آن مطرح شود و برخی آن را اولین قاره‌پیمای ایران معرفی کنند. اما آنچه به‌طور قطعی از پیشرفت پیشران‌های ایرانی می‌دانیم، آن است که پس از رونمایی صنایع دفاعی کشور از خرمشهر با پیشران سوخت مایع پیشرفته اروند در سال ۹۵، اخیرا از تکنولوژی پیشران RD-250 نیز رونمایی شد؛ موتور سوخت مایعی که ۸۰ تا ۹۰ تن رانش (چیزی معادل دو برابر رانش شهاب ۳) ایجاد کرده و موتوری بهینه است‌».

آن‌طور که این رسانه می‌گوید، طبق اطلاعات و گمانه‌هایی که منتشر شده است، این پیشران برای موشک‌های قاره‌پیما طراحی شده بود و نمونه مشابه آن در قاره‌پیماهای روسی و چینی دیده شده و اگر‌ روی موشکی دو‌مرحله‌ای اجرا شود، حداقل بردی معادل ۱۰ هزار کیلومتر و با قابلیت حمل چند تن سر جنگی و سرعتی غیرقابل رهگیری خواهد داشت. این تست در حالی صورت گرفت که اخیرا وزیر‌ خارجه آمریکا در اظهارنظری مداخله‌گرانه گفته بود ایران نباید موشک‌های کوتاه‌برد داشته باشد.

پیام‌های پشت صحنه؛ موازنه تهدید در عمل

همان‌طور که اخبار رسمی تأکید می‌کنند، دیدن نور در آسمان استان‌ها فقط یک تست سامانه نظامی بوده است، اما معنای آن فراتر از یک عملیات فنی است. از نگاه تحلیلگران، تهران با این نمایش قصد دارد پیامی روشن ارسال کند: «اگر فشار غربی‌ها و تأکید بر ماشه قابل قبول نباشد، ایران آماده است نشان دهد که نه تسلیم می‌شود و نه امکان فشار بی‌پایان را خواهد پذیرفت‌».‌ این نمایش‌ها‌ همراه با رزمایش‌ها، تمرین‌ها و آزمایش‌هایی است که نشان می‌دهند ایران در حال تقویت توانایی‌هایی است که پیش‌تر شاید کمتر ابراز می‌کرد.

در این چارچوب، برداشت از رسانه‌ها و اظهارات مقامات محلی آن است که تست‌های موشکی و سامانه‌های جدید دفاعی نه صرفا برای نمایش قدرت نظامی، بلکه برای تقویت بازدارندگی و هشدار به طرف مقابل است. وقتی مردم در استان‌های متعددی نور را در آسمان می‌بینند و مسئولان تأکید می‌کنند که برنامه معمولی است، هم‌زمان این واقعیت وجود دارد که غرب نگرانی‌های امنیتی را به‌صراحت مطرح می‌کند و از ایران مطالبه اجرای تعهدات پروتکلی هسته‌ای و توقف فعالیت‌هایی را که ممکن است منجر به فعال‌شدن ماشه شود، دارد.

آمادگی برای ماجرا‌جویی‌های دوباره بی‌بی

از نگاه تهران، شرایط کنونی دیگر صرفا مناقشه‌ای بر سر تعهدات هسته‌ای نیست، بلکه به نقطه‌ای رسیده که امنیت ملی و موازنه قدرت در منطقه را تحت‌ تأثیر قرار می‌دهد. اینجاست که مفهوم «موازنه تهدید» و حتی «موازنه وحشت» دوباره در استراتژی امنیتی ایران برجسته می‌شود؛ به‌ویژه آنکه برخی کارشناسان معتقدند پس از بازگشت احتمالی تحریم‌ها و احیای قطع‌نامه‌های شورای امنیت، سناریوی تجاوز دوباره اسرائیل یا ماجراجویی‌های تازه نتانیاهو دور از ذهن نخواهد بود. چنین احتمالی برای تهران به‌وضوح پیامی دارد که بازگشت به اصل موازنه و ایجاد بازدارندگی فعال دیگر یک انتخاب صرف نیست، بلکه ضرورتی امنیتی است که باید در قالب نمایش قدرت، آزمایش سامانه‌های موشکی و رزمایش‌های مشترک با قدرت‌های بزرگ دنبال شود.

به همین دلیل است که نمایش قدرت موشکی، چه در قالب تست‌های داخلی و چه در رزمایش‌های بین‌المللی مانند زاپاد ۲۰۲۵، بیش از آنکه صرفا اقدامی نظامی باشد، حامل پیام‌های سیاسی و امنیتی است. تهران می‌خواهد نشان دهد که در برابر فشارهای غرب نه‌‌تنها منفعل نخواهد بود، بلکه آماده است با ابزارهای بازدارنده و راهبردهای موازنه‌ساز، معادلات قدرت را به‌گونه‌ای تغییر دهد که طرف مقابل ناگزیر به بازنگری در محاسبات خود شود.

آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.