شاید این بار فرق کند
چند نکته درباره افتخارآفرینی بزرگ تیم نجوم ایران
تیم نجوم و اخترفیزیک ایران برای دومین بار برنده مدال طلا و رتبه اول دنیا شد. اتفاقی که تا به حال برای هیچ کشوری رخ نداده است و دانش‌آموزان ایرانی چنین افتخاری را آفریده‌اند.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
تیم نجوم و اخترفیزیک ایران برای دومین بار برنده مدال طلا و رتبه اول دنیا شد. اتفاقی که تا به حال برای هیچ کشوری رخ نداده است و دانش‌آموزان ایرانی چنین افتخاری را آفریده‌اند. حتما شما هم این فیلمی را که از بهت و حیرت پسران جوان برنده المپیاد نجوم در شبکه‌های اجتماعی منتشر شده است، دیده‌اید. پسرانی که باورشان نمی‌شود طلا گرفته‌اند و اول شده‌اند. مدام می‌پرسند واقعیت دارد؟ صحنه‌ای که به‌راحتی اشک شوق‌مان را سرازیر می‌کند و می‌گوییم چه خوب که برنده شدند، چه خوب که مدال گرفتند، چه خوب که با وجود جنگ و دوری از خانواده توانستند بهترین‌ها را رقم بزنند.
وقتی فوتبالیست‌ها همه پول‌ها را درو می‌کنند
تیم نجوم یک سال تمام با حضور استادانی برجسته که دارای سابقه شرکت در المپیاد هستند، آموزش می‌بینند. امسال هم که جنگ رخ داد، دانش‌آموزان کشورمان با دانش‌آموزان ۶۳ کشور دیگر رقابت کردند. آن‌هم ۱۰ روز و در قرنطینه. در تمام مدت بدون تلفن همراه یا تماس با مربی یا خانواده هستند، فقط در دو روز آخر به صورت محدود می‌توانند با خانواده خود تماس بگیرند. در این 10 روز با تفاوت زبان، تنوع فرهنگی، تغییر آب‌وهوا و غذا، انواع آزمون‌های تئوری و عملی و رصد را پشت سر می‌گذارند. چه عالی که مزد زحمت یک‌ساله‌شان را گرفتند. هرچند شاید مدت زیادی در ایران نمانند و به‌زودی چمدان مهاجرت را ببندند و بروند. وقتی دنیا برایشان فرش قرمز پهن کرده، چرا باید بمانند؟ بمانند که با حقوق‌های اندک و اینترنت بی‌سرعت و... زندگی حداقلی داشته باشند؟
اگر یک ذره فوتبالی باشید، حتما رقم قراردادها را دیده‌اید. دیگر کار از میلیارد گذشته و به میلیون دلار رسیده است. آن از بیرانوند یا قرارداد ۸۰، ۹۰ میلیاردی که در این نقل‌و‌انتقالات مدام مطرح شده است. پرسش اینجاست که چرا برای این دانش‌آموزان و معلمان و مربیان‌شان این رقم‌ها و جایزه‌ها در نظر گرفته نمی‌شود؟ چرا برای آن کسی که می‌دود، بیشتر از کسی که می‌داند و عالم است، دست‌و‌دلبازی می‌شود. کاش این بار فرق کند. کاش تیم اجرائی کشور که پس از انقلاب شاید برای اولین بار است این‌همه تحصیل‌کرده کنار هم جمع شده‌اند، رفتاری متفاوت در پیش بگیرند. شاید!
شادی همراه با نگرانی
افشین امیرشاهی، از روزنامه‌نگاران شناخته‌‌شده است. او در یادداشت خود در امتداد، نکته مهمی را یادآوری کرده است. او نوشته است: این شادی بزرگ، نگرانی‌هایی هم به همراه دارد؛ اینکه در آینده‌ای نه‌چندان دور بگوییم این موفقیت مبارک ناسا یا دانشگاه‌های معتبر جهان شده باشد؛ چون همواره شاهد موج مهاجرت نخبگان کشورمان بوده و هستیم. متأسفانه درباره این موفقیت بزرگ، کم‌توجهی رسانه‌ای شده است. بسیاری از تیم‌های دانش‌آموزی در کشورهای دیگر با حمایت نهادهای معتبر علمی مانند دانشگاه کمبریج یا مؤسسه انرژی اتمی هند هدایت می‌شوند.
در ایران باشگاه دانش‌پژوهان جوان مسئولیت این تیم‌ها را بر عهده دارد. با وجود این محدودیت‌ها، ایران توانسته از نظر تیمی و هماهنگی، حتی بر رقبای قدرتمندی مانند آمریکا، انگلستان، هند و لهستان برتری پیدا کند. مسئله مهم مربوط به نقش مهم مربیان و استادان این دانش‌آموزان است. این افراد با ساعات خواب اندک، تلاش شبانه‌روزی و فداکاری شخصی، دانش‌آموزان را به سطح جهانی رسانده‌اند؛ بنابراین باید پاداشی درخور توجه دریافت کنند. آنها یک سال برای این دانش‌آموزان به شکل شبانه‌روزی زحمت کشیدند. پس چرا نباید مثل یک مربی در سطح تیم‌های ملی و باشگاهی قرارداد ببندند و رقم میلیاردی بگیرند؟ فقط پول میلیاردی باید به جیب فوتبالیست‌ها یا مدیران دولتی برود؟ متأسفانه پاداش مالی و تقدیر شایسته‌ای از این مربیان نشده است. دانش‌آموزان منتخب نیز یک سال کامل در آموزش‌های سنگین و تخصصی شامل مکانیک، ترمودینامیک، آمار، تحلیل داده و نجوم دانشگاهی شرکت کردند. اردوهای رصدی در مناطق تاریک و دور از آلودگی نوری برگزار شد تا تجربه عملی و واقعی آسمان شب را بیاموزند. این تلاش‌ها نشان می‌دهد که موفقیت‌شان تنها نتیجه استعداد نیست، بلکه محصول پشتکار، نظم و آموزش حرفه‌ای است.
نیاز به سرمایه‌گذاری و حمایت
بنابراین لازم است که سرمایه‌گذاری گسترده و هدفمند در حوزه نجوم و اخترفیزیک انجام شود. دولتمردان ما می‌توانند به‌جای اختصاص مبالغ کلان و بی‌حساب به مؤسسات فرهنگی و مذهبی متعدد که اغلب بازده مشخصی ندارند، بودجه‌های عمومی را در مسیرهای مؤثر و ارزشمند صرف کنند. یکی از این مسیرها، حمایت از رشته‌های رو به رشد و آینده‌دار نجوم و اخترفیزیک است؛ جایی که سرمایه‌گذاری امروز می‌تواند منجر به افتخارات علمی، ملی و بین‌المللی فردا شود. درباره دانش‌آموزان افتخارآفرین نیز باید از همین امروز حمایت‌های مادی و معنوی گسترده صورت گیرد. آنها نباید دغدغه‌هایی مثل سربازی، مشکلات مالی یا فرصت‌های شغلی و تحقیقاتی داشته باشند. چرا یک نخبه فوتبالیست از همان ابتدا تأمین مالی می‌شود، اما یک نخبه علمی نه؟
در غیر این صورت، خیلی زود شاهد مهاجرت نخبگان علمی خواهیم بود؛ چون در مؤسسات معتبر جهانی برایشان از هم‌اکنون فرش قرمز پهن کرده‌اند. دانش‌آموزانی که امروز با افتخار مدال جهانی به خانه می‌آورند، باید بتوانند در دانشگاه‌های معتبر داخلی مانند تهران، شریف، زنجان، شیراز، تبریز، فردوسی و شهید بهشتی به انتخاب خود ادامه تحصیل دهند، بدون هیچ دغدغه مالی تا بتوانند تمرکز خودشان را صرف یادگیری، تحقیق و پیشرفت علمی کنند. همین حالا باید حمایت‌های مادی و معنوی، سرمایه‌گذاری هدفمند و فرصت‌های تحصیلی و پژوهشی فراهم شود، وگرنه این نخبگان به جای ساختن آینده علمی ایران، جذب دیگر کشورها می‌شوند و افتخارشان نصیب دیگران خواهد شد. فرش قرمز واقعی باید برای ستاره‌های علمی ایران پهن شود تا این سرمایه‌های ارزشمند، افتخار فردای کشور باقی بمانند.
آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.
