قصه، سرمایه اجتماعی آینده‌ساز
نشست بررسی فعالیت هفت‌ساله اپلیکیشن «آیقصه» با تمرکز بر نقش قصه در توسعه فردی و اجتماعی کودکان، با حضور هشت کارشناس در حوزه‌های گوناگون علوم انسانی، فناوری، آموزش، جامعه‌شناسی و نوآوری، به میزبانی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
شرق: نشست بررسی فعالیت هفت‌ساله اپلیکیشن «آیقصه» با تمرکز بر نقش قصه در توسعه فردی و اجتماعی کودکان، با حضور هشت کارشناس در حوزه‌های گوناگون علوم انسانی، فناوری، آموزش، جامعه‌شناسی و نوآوری، به میزبانی دانشکده علوم اجتماعی دانشگاه تهران برگزار شد. این نشست که در تالار ابن‌خلدون برگزار شد، به‌نوعی تجلیل از یک پروژه فرهنگی-اجتماعی در حال رشد بود که به باور شرکت‌کنندگان، می‌تواند به‌عنوان الگوی سرمایه‌گذاری اجتماعی بر نسل آینده مطرح شود.
نوآوری اجتماعی، فراتر از نیت خیر
نخستین سخنران نشست، شوان صدر‌قاضی، پژوهشگر حوزه نوآوری اجتماعی و مدرس دانشگاه سازمان ملل بود که به صورت آنلاین صحبت کرد. او با تأکید بر اینکه نوآوری بیش از آنکه مفهومی فناورانه باشد، پدیده‌ای اجتماعی است، گفت: نوآوری‌های موفق معمولا از دل جامعه می‌جوشند، نه از دل تئوری‌های دانشگاهی. وی با اشاره به تفاوت میان نوآوری تجاری و نوآوری اجتماعی افزود: نوآوری تجاری صرفا به سود و عرضه محصول فکر می‌کند، اما نوآوری اجتماعی باید بتواند به طور واقعی یک مشکل اجتماعی را حل کند. صدر‌قاضی با ارجاع به تجربه‌های شکست‌خورده سازمان‌های مردم‌نهاد در کتاب «فراتر از نیت خیر» تأکید کرد که دغدغه اجتماعی واقعی، بدون فهم جامعه و زبانش ممکن نیست. او «آیقصه» را نمونه‌ای موفق از پیوند دغدغه اجتماعی با ابزارهای نوآورانه دانست.
قصه؛ زبان توسعه کودکانه
پوریا عالمی، بنیان‌گذار «آیقصه»، در سخنان پایانی نشست تأکید کرد: «قصه، زبان کودکانه توسعه انسان امروز است». او با مرور مسیر شکل‌گیری «آیقصه» گفت: از جایی شروع کردم که فکر کردم چرا خوب‌بودن باید اتفاقی باشد؟ چرا داشتن مادربزرگ قصه‌گو و کتابخانه باید شانس باشد؟ باید راهی پیدا می‌کردم تا شانس، به یک امکان عمومی تبدیل شود. عالمی با نگاهی انتقادی به بازار سرگرمی‌سازی وارداتی گفت: بازار محتوای کودک در ایران وارداتی است؛ چون تولیدکننده داخلی فرصت استمرار و تجربه ندارد. او «آیقصه» را تلاشی برای خلق یک بازار جدید تعریف کرد: «اگر چیزی بازار ندارد، یعنی می‌توان بازاری برایش ساخت».
از آموزش تا روان‌شناسی؛ قصه در کانون توسعه ذهن کودک
مریم سلطان‌زاده، مدیر بخش آموزش و نوجوانان یونیسف در ایران، با تأکید بر نقش قصه در رشد ذهنی کودک گفت: اثربخش‌ترین آموزش‌ها در اوان کودکی شکل می‌گیرند؛ همان‌جایی که قصه، بازی و تخیل ستون‌های اصلی یادگیری‌اند. وی نابرابری در دسترسی به فرصت‌های آموزشی را یکی از چالش‌های اصلی دانست و «آیقصه» را الگویی برای کاهش این شکاف معرفی کرد.
شهیندخت خوارزمی، روان‌شناس و نظریه‌پرداز کیفیت زندگی، قصه را راهی برای پرورش کودکانی دانست که در دنیای پرشتاب امروز، نیاز به خلاقیت، انعطاف‌پذیری و عمق دارند. او گفت: جهان امروز از عقلانیت بهره برده، اما از حکمت و اخلاق غافل مانده و قصه می‌تواند پلی برای بازیابی این جنبه‌های فراموش‌شده باشد.
قصه، راهی برای فرار از روایت‌های رسمی
کوشا گرجی‌صفت، جامعه‌شناس، با روایتی شخصی از ناآشنایی‌اش با قصه در کودکی، توضیح داد که چگونه در بزرگ‌سالی و در مواجهه با محدودیت‌های زبان علوم اجتماعی، به قدرت قصه پی برده است. او قصه را ابزاری برای فرار از روایت‌های قالبی تاریخی و نزدیک‌شدن به واقعیت‌های پیچیده دانست: «در قصه، می‌توان تناقض‌های آدم‌ها را دید. می‌توان فهمید کسی ممکن است هم چپ باشد و هم عاشق امام خمینی. قصه، این پیچیدگی را می‌فهمد و منتقل می‌کند».
قصه، زبان اثربخش در آموزش پایه
فاطمه فهیمی، سردبیر مجله «۱۸»، از تجربه قصه‌گویی‌اش در مدرسه ابتدایی گفت. او تفاوت واکنش کودکان دبستانی و دانش‌آموزان بزرگ‌تر به مفاهیم آموزشی و داستان را نشانه اهمیت کار در سنین پایه دانست. فهیمی، «آیقصه» را بستری امن برای ارتباط مداوم با کودک توصیف کرد که می‌تواند در شرایط بحرانی، راه‌حل‌هایی از قبل آماده داشته باشد.
تنوع، رواداری و آینده‌ای رنگی
رضا درمان، فعال حوزه اجتماعی و یکی از حامیان مالی «آیقصه»، با اشاره به کتاب «المر، فیل رنگارنگ» گفت که تأثیر این قصه را در ۴۵سالگی تجربه کرده است. او از اپلیکیشن‌هایی مثل آیقصه که اثربخشی اجتماعی دارند، حمایت کرد و از دیگر نوآوران اجتماعی دعوت کرد برای دریافت حمایت بلاعوض پیش‌قدم شوند.
از ایلان ماسک تا کودک خلاق ایرانی
مجید حسینی‌نژاد، بنیان‌گذار علی‌بابا و فعال اجتماعی، با نگاهی انگیزه‌بخش و پر‌انرژی، قصه را موتور محرکه رؤیا دانست. او از مسیر تحقق رؤیاهای خود گفت و با اشاره به قصه‌های بزرگی مانند داستان ایلان ماسک برای سفر به ماه، تأکید کرد که هر رؤیایی از یک قصه شروع می‌شود.
آینده‌ای با زبان‌های بومی و نه‌فقط ترجمه‌شده
پوریا عالمی در جمع‌بندی نهایی‌اش گفت: «قصه، فقط سرگرمی نیست. قصه، زبان تمدن است. اگر همه بچه‌های جهان فقط به یک زبان قصه گوش کنند، آینده تبدیل به یک قوطی کنسرو می‌شود».
او تأکید کرد اگر بخواهیم آینده‌ای سرشار، متنوع و انسانی بسازیم، باید به زبان‌ها و تخیل‌های متنوع اجازه زیستن بدهیم. وی همچنین با اشاره به ضعف زیرساختی در تولید محتوای کودک در ایران گفت: ما نیاز داریم دموکراسی زبان ایجاد کنیم؛ یعنی بچه‌ها به زبان مادری‌شان قصه بشنوند و راه‌حل‌های یکتای خودشان را برای زندگی خلق کنند.
آخرین اخبار روزنامه را از طریق این لینک پیگیری کنید.
