از معاون اول رئیس‌جمهور تا سخنگوی دولت و پدر فناوری اطلاعات ایران از رفع فیلترینگ خبر دادند
ارسال پالس به نت آزاد از کاسپین، تبریز و اصفهان
معاون‌اول رئیس‌جمهور و سخنگوی دولت اخیرا در سخنرانی‌هایی جداگانه از تصمیم نظام برای رفع گام‌به‌گام فیلترینگ اینترنت خبر دادند که نویدبخش تحولی مهم در فضای مجازی کشور است؛ اخباری که بعد از نشست سران سه قوه مخابره شد، ولی نه از تهران، بله از تبریز، اصفهان و انزلی. در سوی دیگر اصرار اپراتورها برای افزایش 75درصدی! شاید پاراگراف پایانی و تکمیلی این اخبار باشد.
محمد بندرعباسی: معاون‌اول رئیس‌جمهور و سخنگوی دولت اخیرا در سخنرانی‌هایی جداگانه از تصمیم نظام برای رفع گام‌به‌گام فیلترینگ اینترنت خبر دادند که نویدبخش تحولی مهم در فضای مجازی کشور است؛ اخباری که بعد از نشست سران سه قوه مخابره شد، ولی نه از تهران، بله از تبریز، اصفهان و انزلی. در سوی دیگر اصرار اپراتورها برای افزایش 75درصدی! شاید پاراگراف پایانی و تکمیلی این اخبار باشد.
فیلترینگ باید با تدبیر و به‌صورت مرحله‌ای برداشته شود
محمدرضا عارف در نشست هم‌اندیشی منتخبان استان آذربایجان شرقی و در شهر تبریز تأکید کرد که نظام تصمیم‌گیری کشور به این نتیجه رسیده که فیلترینگ باید با تدبیر و به‌صورت مرحله‌ای برداشته شود تا این تصمیم پایدار و برگشت‌ناپذیر باشد. وی افزود که در زمینه رفع فیلترینگ، نظام تصمیم‌سازی و تصمیم‌گیری کشور به این نتیجه یعنی رفع فیلترینگ رسیده است و به دنبال آن بودیم که با تدبیر انجام شود که البته معتقد به تسلط و اشراف اطلاعاتی برای امنیت ملی هستیم، اما رفع فیلتر خواسته‌ای بود که دکتر پزشکیان در مبارزات انتخاباتی به مردم قول دادند و امروز به‌صورت گام‌به‌گام در حال اجرا‌شدن است و می‌خواهیم به‌گونه‌ای عمل شود که تصمیمات اتخاذ‌شده بار دیگر به وضعیت سابق خود باز‌نگردد.
انشاءالله شاهد رفع برخی از محدودیت‌ها خواهیم بود
همچنین سخنگوی دولت در انزلی اعلام کرد که با همکاری مسئولان، رفع برخی محدودیت‌ها در فضای مجازی به‌زودی محقق خواهد شد. فاطمه مهاجرانی در بندر کاسپین طی نشست با اصحاب رسانه گفت: نکته‌ای را که معاون‌اول اخیرا ذکر کردند که تصمیم‌سازان و تصمیم‌گیران به این نتیجه رسیدند که مسدودسازی یا همان فیلترینگ باید برداشته بشود، ما را به این سمت سوق می‌دهد که انشاءالله با توجه به همکاری خوبی که وجود دارد، شاهد رفع برخی از محدودیت‌ها خواهیم بود.
جزئیات و روند رفع فیلترینگ در ایران
بر‌اساس مصوبه ۳۲بندی شورای عالی فضای مجازی، برنامه‌ای شامل ۱۰ سیاست و ۳۰ گام اجرائی برای رفع فیلترینگ تدوین شده است که اجرای کامل آن حدود ۱۴ ماه طول خواهد کشید. شرط اصلی رفع فیلتر برای هر پلتفرم، پذیرش این ۱۰ سیاست از سوی آنهاست. تاکنون واتس‌اپ و گوگل‌پلی رفع فیلتر شده‌اند، اما پلتفرم‌های پرکاربردی مانند یوتیوب، تلگرام و ایکس هنوز فیلتر هستند و انتظار می‌رود با اجرای این مصوبه، دسترسی به آنها بدون محدودیت فراهم شود.
هیچ کشوری نمی‌تواند به‌طور کامل بر فضای مجازی حکمرانی کند
محمد سرفراز، عضو شورای عالی فضای مجازی، درباره حکمرانی در فضای مجازی گفته است: دولت باید ابتدا شبکه ملی اطلاعات را کامل و امنیت سایبری را تضمین کند تا بتواند فضای مجازی را بهتر مدیریت کند. او تأکید کرده که هیچ کشوری نمی‌تواند به‌طور کامل بر فضای مجازی حکمرانی کند و باید رویکردهای هوشمندانه و علمی برای مدیریت آن اتخاذ شود.
تأثیرات فیلترینگ و ضرورت رفع آن
فیلترینگ گسترده اینترنت علاوه بر تحمیل هزینه‌های اضافی به کاربران، سرعت اینترنت و کیفیت استفاده از پلتفرم‌ها را کاهش داده است. این محدودیت‌ها باعث شده‌اند بسیاری از کاربران ایرانی برای دسترسی به خدمات و اطلاعات جهانی با مشکلات جدی مواجه شوند.
پدر فناوری اطلاعات ایران: فیلترینگ، راه‌حلی ناکارآمد و محدودکننده
پروفسور علی‌اکبر جلالی، پدر فناوری اطلاعات ایران، در همایش تخصصی آینده اصفهان، فیلترینگ را راه‌حلی ناکارآمد و محدودکننده دانست و تأکید کرد که این سیاست‌ها توسعه علمی، فرهنگی و اقتصادی کشور را مختل می‌کند. او پیشنهاد داد به‌جای فیلترینگ باید به آموزش سواد رسانه‌ای و استفاده از فناوری‌های هوشمند برای پالایش محتوا توجه شود تا هم امنیت فضای مجازی حفظ شود و هم آزادی دسترسی به اطلاعات تضمین شود.
آمار و دیدگاه‌ها درباره فیلترینگ در شهرها و میان مردم
مطالعات و نظرسنجی‌ها نشان می‌دهد درصد درخور توجهی از مردم، به‌ویژه در کلان‌شهرهایی مانند تهران، مخالف فیلترینگ شبکه‌های اجتماعی محبوبی همچون تلگرام و اینستاگرام هستند و این روند را مخل کسب‌و‌کار در فضای مجازی می‌دانند. به نظر می‌رسد این مخالفت‌ها و درخواست‌ها برای رفع فیلترینگ، در کنار وعده‌های انتخاباتی مسئولان از‌جمله دکتر پزشکیان، موجب شده موضوع رفع فیلترینگ به یکی از اولویت‌های دولت تبدیل شود.
چالش‌های اقتصادی و تعرفه اینترنت
در کنار بحث رفع فیلترینگ، اپراتورهای اصلی تلفن همراه کشور یعنی ایرانسل، همراه اول و رایتل اعلام کرده‌اند به دلیل فشارهای اقتصادی و افزایش هزینه‌ها، تعرفه اینترنت همراه را تا ۷۵ درصد افزایش خواهند داد. این تصمیم بر‌اساس مصوبات قانونی و در چارچوب مجاز تعرفه‌ها اتخاذ شده و ناشی از افزایش نرخ ارز، تورم و تحریم‌هاست. این افزایش تعرفه‌ها می‌تواند بر دسترسی مردم به اینترنت و استفاده از پلتفرم‌های آنلاین تأثیرگذار باشد و اهمیت رفع فیلترینگ و بهبود زیرساخت‌های اینترنتی را دوچندان می‌کند.
تحقق وعده انتخاباتی رئیس‌جمهور به شرط تدبیر و حفظ امنیت ملی
با توجه به تأکید معاون‌اول رئیس‌جمهور و سخنگوی دولت بر رفع گام‌به‌گام فیلترینگ و مصوبه‌های شورای عالی فضای مجازی، انتظار می‌رود در ماه‌های آینده شاهد تغییرات درخور توجهی در دسترسی به پلتفرم‌های مهم جهانی باشیم. این اقدام می‌تواند به رونق اقتصادی، تسهیل تجارت با جهان، رشد کسب‌وکارهای آنلاین و جذب سرمایه‌گذاری کمک کرده و همچنین دسترسی دانشجویان و پژوهشگران به منابع علمی و آموزشی را آسان‌تر کند. در نهایت، رفع فیلترینگ به‌عنوان یکی از وعده‌های مهم دولت، می‌تواند گامی مؤثر در جهت توسعه پایدار فضای مجازی و فناوری اطلاعات در ایران باشد؛ به شرط آنکه با تدبیر و حفظ امنیت ملی همراه باشد و به‌صورت هوشمندانه و مرحله‌ای اجرا شود. این رویکرد می‌تواند فضای نوآوری و خلاقیت را در جامعه گسترش دهد و ایران را در مسیر پیشرفت علمی و اقتصادی قرار دهد.
