|

عربستان، میانجیگری قوی برای مذاکرات ایران و آمریکا

روابط دیپلماتیک و سیاسی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در طول ۴۵ سال گذشته دارای فراز و فرود زیادی بوده است؛ گاهی روابط بسیار دوستانه و صمیمی و گاهی به نهایت خصمانه؛ اما مسئله ژئوپلیتیکی، همجواری، نزدیکی دینی، فرهنگی، اجتماعی و بالانس قدرت منطقه‌ای همواره ایجاب می‌کند حداقل یک توافق‌نامه مسالمت‌آمیز نانوشته بین دو کشور برقرار شود، گرچه شخصا به‌عنوان یک دانشجوی روابط بین‌الملل، معتقدم بین ایران و عربستان لازم است توافق‌نامه استراتژیک برقرار شود تا لازمه‌ای باشد که نه‌تنها تنش‌ها را کاهش دهد که حتی در زمان خطرات منطقه‌ای این دو کشور متحد یکدیگر نیز باشند.

عربستان، میانجیگری قوی برای مذاکرات ایران و آمریکا

کیکاوس پورایوبی: روابط دیپلماتیک و سیاسی جمهوری اسلامی ایران و عربستان سعودی در طول ۴۵ سال گذشته دارای فراز و فرود زیادی بوده است؛ گاهی روابط بسیار دوستانه و صمیمی و گاهی به نهایت خصمانه؛ اما مسئله ژئوپلیتیکی، همجواری، نزدیکی دینی، فرهنگی، اجتماعی و بالانس قدرت منطقه‌ای همواره ایجاب می‌کند حداقل یک توافق‌نامه مسالمت‌آمیز نانوشته بین دو کشور برقرار شود، گرچه شخصا به‌عنوان یک دانشجوی روابط بین‌الملل، معتقدم بین ایران و عربستان لازم است توافق‌نامه استراتژیک برقرار شود تا لازمه‌ای باشد که نه‌تنها تنش‌ها را کاهش دهد که حتی در زمان خطرات منطقه‌ای این دو کشور متحد یکدیگر نیز باشند.

 

در بین کشورهای شورای همکاری خلیج فارس، قطعا نقش عربستان سعودی یک سر و گردن از بقیه کشورها برجسته‌تر و پررنگ‌تر است و همچنین عدم پذیرش رژیم اسرائیل و نپیوستن به پیمان صلح ابراهیم رویکرد ملاحظات و قدرت این کشور را بیشتر تثبیت کرده است. تأکیدی که این کشور در به رسمیت شناختن کشور مستقل فلسطین دارد می‌تواند دیپلماسی همسویی را با جمهوری اسلامی ایران پررنگ‌تر کند. ایران با نفوذی که در یمن دارد، می‌تواند صلح بین حوثی‌ها و عربستان ایجاد کند و در قبال این رویکرد مسالمت‌آمیز، امتیازات ویژه‌ای از عربستان دریافت کند.

 

در عین حال فراموش نشود که ایالات متحده آمریکا و شخص ترامپ نسبت به عربستان و ولیعهد جوانش حساب خاصی باز کرده است و اگر بتوان مذاکرات را به طرفی هدایت کرد که نقش عربستان در میانجیگری جدی‌تر شود و عربستان در مذاکرات بین آمریکا و ایران نقش‌آفرینی کند، قطعا این میانجیگری از حساسیت بالایی برخوردار و اتفاق نادری خواهد بود در توسعه روابط استراتژیک دو همسایه قدرتمند که چند درجه از میانجیگری عمان، قطر و امارات برتر است. عربستان سعودی در حالی که در برجام کاملا موضعی خصمانه نسبت به قضیه داشت و توانسته بود بقیه کشورهای عربی را با خود متحد کند، در این دوره از مذاکرات استقبال خوبی از مذاکرات نشان داده و با هرگونه مقابله خصمانه با جمهوری اسلامی ایران مخالفت کرده است.

 

اگر ایران و دیپلماسی آن بتواند پای عربستان را به میان بکشد، امکان بازگشایی در گره‌های کور مذاکرات بیشتر و امکان تحقق و نتیجه‌گیری مثبت آن افزایش پیدا می‌کند. گرچه اصل تصمیم، هدایت و مدیریت رفع بحران جاری با خود جمهوری اسلامی ایران و ایالات متحده آمریکاست، اما کمک به رفع بحران، شرکای منطقه‌ای را می‌تواند به میدان بکشاند. ترامپ راهی منطقه است، چه بهتر اکنون یک مقام ایرانی نیز به عربستان برود تا زمینه مذاکره مستقیم و بی‌واسطه یا با واسطه شتاب بیشتری پیدا کند و گرد زمان بر روی آن پاشیده نشود. این نقش‌آفرینی و کاستن از تنش‌ها را عربستان بهتر از هر کشوری می‌تواند هدایت کند. با آمدن وزیر دفاع و شاهزاده عربستانی به ایران و دیدار با رهبر انقلاب، زمینه برای صلح در منطقه بیشتر از هر زمان دیگری می‌تواند فراهم شود. چندپهلوبودن سیاست خارجی دونالد ترامپ مقوله‌ای نیست که بر کسی پوشیده باشد اما با نفوذ در متحدان نزدیک این انسان دمدمی‌مزاج راه‌حل دیپلماتیک را می‌توان تقویت کرد.