ادعاهای تأسیسات هسته‌ای سمنان
آخرین تقلاهای مخالفان در آستانه دور جدید مذاکرات
در فاصله یک روز تا دور چهارم مذاکرات غیرمستقیم ایران و ایالات متحده که قرار بود در رم برگزار شود اما به دلایل لجستیکی به تعویق افتاد، ادعاهای جدیدی درباره یک تأسیسات هسته‌ای مخفی در سمنان مطرح شده است.
در فاصله یک روز تا دور چهارم مذاکرات غیرمستقیم ایران و ایالات متحده که قرار بود در رم برگزار شود اما به دلایل لجستیکی به تعویق افتاد، ادعاهای جدیدی درباره یک تأسیسات هسته‌ای مخفی در سمنان مطرح شده است. این ادعاها که توسط فاکس‌نیوز و با استناد به تصاویر ماهواره‌ای گروهک منافقین منتشر شده، به نظر می‌رسد تلاشی هماهنگ از سوی مخالفان توافق هسته‌ای برای تضعیف دیپلماسی جاری باشد.
عباس عراقچی، وزیر امور خارجه ایران، این گزارش‌ها را نشانه «کمال استیصال» بنیامین نتانیاهو توصیف کرده و آنها را بخشی از کارزار «اطلاعات ترسناک» برای اخلال در مذاکرات خوانده است. ادعای فاکس‌نیوز درباره تأسیسات هسته‌ای مخفی در سمنان که با نام رمز «سایت رنگین‌کمان» و با استناد به تصاویر ماهواره‌ای گروهک منافقین مطرح شده، به سرعت از سوی تهران رد شد.
نمایندگی ایران در سازمان ملل این گزارش را «ساختگی» و روشی معمول از سوی گروهک منافقین برای جلب توجه سرویس‌های غربی و رسانه‌ها دانست. عراقچی نیز در پستی در ایکس این اقدام را به نتانیاهو نسبت داد و نوشت: «استخدام یک فرقه منحرف توسط نتانیاهو تنها نشانه استیصال اوست». این واکنش‌ها نشان‌دهنده آگاهی تهران از تلاش‌های هماهنگ برای تضعیف مذاکرات هسته‌ای است.
زمان‌بندی این ادعاها درست در آستانه دور چهارم مذاکرات تصادفی به نظر نمی‌رسد. به گزارش واشنگتن‌پست، مذاکرات اخیر در عمان و رم پیشرفت‌های چشمگیری داشته و هر دو طرف، از جمله عباس عراقچی و استیو ویتکاف، نماینده آمریکا، آن را «جدی و حرفه‌ای» توصیف کرده‌اند. اما مخالفان توافق، به‌ویژه نتانیاهو که به گفته رویترز از شروع مذاکرات غافلگیر شده، به دنبال اخلال در این روند هستند. انتشار گزارش‌های ساختگی درباره تأسیسات هسته‌ای، مشابه ادعاهای قبلی درباره سایت‌های دیگر، بخشی از استراتژی قدیمی برای ایجاد بی‌اعتمادی و توقف دیپلماسی است.
ایران با حفظ شفافیت در همکاری با آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، این کارزار را خنثی کرده و نشان داده برنامه هسته‌ای‌اش صرفا صلح‌آمیز است. گروهک منافقین سابقه طولانی در انتشار ادعاهای بی‌اساس علیه برنامه هسته‌ای ایران دارد، از جمله موضوع «ابعاد احتمالی نظامی» (PMD). در دهه ۲۰۰۰، این گروهک نیز در کنار سایر بازیگران منطقه‌ای و فرامنطقه‌ای با ارائه اطلاعات جعلی به آژانس بین‌المللی انرژی اتمی، مدعی فعالیت‌های تسلیحاتی ایران شد. گزارش آژانس در دسامبر ۲۰۱۵ این ادعاها را بی‌اعتبار دانست و تأیید کرد هیچ شواهدی از فعالیت‌های نظامی هسته‌ای ایران پس از ۲۰۰۹ وجود ندارد (آژانس، ۲ دسامبر ۲۰۱۵). با این حال، منافقین، با حمایت نتانیاهو، بارها این موضوع را برای فشار بر تهران احیا کردند. ادعای سمنان نیز بخشی از همین الگو است، با هدف بازگرداندن اتهامات PMD به مذاکرات. به باور ناظران، این اطلاعات جعلی اغلب توسط سرویس‌های غربی رد شده، اما برای موج‌سازی رسانه‌ای استفاده می‌شود. دیپلماسی ایران با ترکیبی از قاطعیت و انعطاف، توانسته فضای مذاکرات را مثبت نگه دارد.
تماس تلفنی روز جمعه رافائل گروسی، مدیرکل آژانس بین‌المللی انرژی اتمی با عراقچی نشان‌دهنده همکاری نزدیک ایران با این نهاد و گامی ضروری برای خنثی‌کردن آخرین تقلاهای مخالفان توافق است. گروسی در این گفت‌وگو بر ادامه نظارت بر برنامه صلح‌آمیز هسته‌ای ایران تأکید کرد که پاسخی محترمانه به ادعاهای بی‌اساس درباره سمنان بود. این همکاری که با بازرسی‌های منظم آژانس همراه بوده، اعتبار ادعاهای گروهک منافقین را زیر سؤال برده و نشان‌دهنده تعهد تهران به شفافیت است.
اظهارات دونالد ترامپ که روز پنجشنبه بار دیگر بر تمایل به توافق با ایران تأکید کرد و گفت «در تلاش برای تعامل و همکاری با ایران هستیم»، مؤید آن است که کاخ سفید نیز به دنبال راه‌حلی دیپلماتیک است؛ اما فشارهای داخلی و خارجی، از جمله لابی‌گری اسرائیل و گروه‌های مخالف در آمریکا، مذاکرات را تهدید می‌کند. به گزارش فاکس‌نیوز، ادعای تأسیسات سمنان با هدف ایجاد تردید در واشنگتن مطرح شده، اما دیپلماسی هوشمندانه ایران که با پیشنهادهای عملی در مذاکرات عمان و رم همراه بوده، این تلاش‌ها را بی‌اثر کرده است.
