سومین جشنواره «عروسک‌خانه» به ایستگاه آخر رسید
در روزگاری که کودکان و نوجوانان بیش از همیشه در دنیای دیجیتال غرق شده‌اند، هنر عروسکی بار دیگر با زبان تصویر و تخیل به خانه‌ها بازگشته است. سومین دوره جشنواره تلویزیونی «عروسک‌خانه» که به همت شبکه نهال، مرکز کودک مجازی صداوسیما و با حمایت حوزه هنری کودک و نوجوان برگزار شده، تلاشی است برای احیای این هنر کهن در قالبی مدرن و رسانه‌ای.
به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،
در روزگاری که کودکان و نوجوانان بیش از همیشه در دنیای دیجیتال غرق شده‌اند، هنر عروسکی بار دیگر با زبان تصویر و تخیل به خانه‌ها بازگشته است. سومین دوره جشنواره تلویزیونی «عروسک‌خانه» که به همت شبکه نهال، مرکز کودک مجازی صداوسیما و با حمایت حوزه هنری کودک و نوجوان برگزار شده، تلاشی است برای احیای این هنر کهن در قالبی مدرن و رسانه‌ای.
جشنواره‌ای برای کشف استعدادها در نمایش عروسکی
سومین دوره جشنواره عروسک‌خانه، رقابتی میان گروه‌های حرفه‌ای نمایش عروسکی است که آثارشان از طریق تلویزیون و شبکه نهال در معرض رأی مخاطبان کودک و نوجوان قرار گرفت. علی خواجه، تهیه‌کننده برنامه عروسک‌خانه در مورد برگزاری جشنواره‌ای به این نام می‌گوید: هدف از این جشنواره، شناسایی استعدادهای تازه در حوزه نمایش عروسکی تلویزیونی و ایجاد ارتباط مستقیم میان هنرمندان و مخاطبان است. عروسک‌خانه فقط یک مسابقه نیست؛ بستری است برای آموزش، خلاقیت و رشد فرهنگی.
او توضیح می‌دهد: در این دوره، ۲۲ گروه عروسکی از سراسر ایران و یک گروه از کشور عراق شرکت کردند. آثار این گروه‌ها پس از ارزیابی اولیه توسط هیئت انتخاب، از شهریورماه ۱۴۰۴ به صورت تلویزیونی پخش شدند. مخاطبان کودک و نوجوان با تماشای برنامه‌ها، در رأی‌گیری عمومی شرکت کردند تا اثر محبوب خود را برگزینند.
حوزه هنری کودک و نوجوان؛ تسهیلگر در مسیر رشد گروه‌ها
علی خواجه، تهیه‌کننده برنامه عروسک‌خانه، تأکید می‌کند: لازم است از حوزه هنری کودک و نوجوان تشکر کنیم، چراکه همکاری این نهاد فقط به حمایت مالی یا محتوایی محدود نبوده، بلکه در دو حوزه آموزش تخصصی و حمایت اجرایی و زیرساختی نقشی پررنگ ایفا کرده است.
مدیر جشنواره عروسک‌خانه معتقد است این دوره از جشنواره با تمرکز ویژه بر ارتقای سطح هنری و فنی گروه‌های شرکت‌کننده برگزار شده و خاطرنشان می‌کند: در جشنواره سوم، رویکرد آموزشی ما بسیار تقویت شد. خانواده فرهنگ و هنر امید با به‌کارگیری مربیان حرفه‌ای نمایش عروسکی، دوره‌های آموزشی برای گروه‌های حاضر در جشنواره برگزار کرد تا سطح آثار ارتقا پیدا کند. این آموزش‌ها هم جنبه هنری داشت و هم به رشد مهارت‌های اجرایی گروه‌ها کمک کرد.
خواجه در توضیح بیشتر می‌افزاید این حمایت در دو مرحله انجام شد: نخست، برگزاری کلاس‌های آموزشی با حضور 12 مربی برجسته حوزه نمایش عروسکی که به آموزش عملی و نظری گروه‌ها پرداختند و دوم، تخصیص کمک‌هزینه‌های تولید آثار توسط حوزه هنری کودک و نوجوان برای حمایت از گروه‌ها در فرایند ساخت نمایش‌ها بود.
او می‌گوید: حوزه هنری هم آموزش مستقیم را بر عهده گرفت و هم از نظر مالی و تولیدی پشتیبان گروه‌ها بود. این همکاری باعث شد جشنواره امسال از نظر کیفیت تولید و سطح هنری آثار، رشد محسوسی داشته باشد.
در کنار این حمایت‌ها، سازمان سینمایی سوره به عنوان زیرمجموعه حوزه هنری، نقش مهمی در بخش اجرایی جشنواره داشت و سینما قیام تهران را به عنوان لوکیشن اصلی ضبط برنامه در اختیار عوامل تولید قرار داد. خواجه می‌گوید: دکور اصلی برنامه در سینما قیام ساخته شد و تمام مراحل ضبط در آنجا انجام گرفت. این پشتیبانی، بخش مهمی از موفقیت اجرایی جشنواره را رقم زد.
رأی کودکان، نگاه داوران
خواجه توضیح می‌دهد: جشنواره عروسک‌خانه دو بخش اصلی دارد؛ بخش مردمی که رأی بچه‌ها و خانواده‌ها در آن تعیین‌کننده است و بخش تخصصی که توسط هیئت داوران ارزیابی می‌شود. خواجه در توضیح این ساختار می‌گوید: یکی از ویژگی‌های مهم جشنواره این است که بچه‌ها هم رأی می‌دهند. ما می‌خواستیم خودشان در فرایند انتخاب سهیم باشند و یاد بگیرند چگونه سلیقه، احساس و مسئولیت فرهنگی‌شان را بیان کنند. در کنار آن، داوران تخصصی نیز با نگاه فنی‌تر آثار را بررسی کردند تا جنبه حرفه‌ای جشنواره حفظ شود. این رأی‌گیری تا دهم آبان‌ماه ادامه دارد و برگزیدگان نهایی در ۱۵ آبان در برج میلاد تهران معرفی خواهند شد.
علی خواجه، مرتضی اسدی‌مرام، امیر مشهدی عباس، مرتضی مشکات، نازیلا نوری‌شاد، فاطمه سلجوقی، محمد لقمانیان و محمد اعلمی، داوری این تئاترها را بر عهده دارند.
محورهای محتوایی متنوع و ارزش‌محور
سومین دوره عروسک‌خانه با تمرکز بر مضامین فرهنگی، ملی و اجتماعی برگزار شده است. محورهای محتوایی شامل خلیج فارس، مقاومت، تهران دوست‌داشتنی و اقوام ایرانی بوده و بخشی با عنوان آزاد نیز برای ایده‌های خلاق در نظر گرفته شده است. خواجه درباره این تنوع موضوعی می‌گوید: ما می‌خواستیم بچه‌ها فقط تماشاگر داستان‌های ساده نباشند. عروسک‌ها می‌توانند حامل مفاهیم مهمی مثل هویت ملی، دوستی، مسئولیت‌پذیری و تعلق فرهنگی باشند. وقتی کودک از طریق عروسک با مفاهیمی مانند خلیج فارس یا تهران دوست‌داشتنی روبه‌رو می‌شود، ناخودآگاه با ارزش‌های سرزمین خود آشنا می‌شود.
امید در کنار نسل جدید هنرمندان
خواجه توضیح می‌دهد: ما در واقع شاهد شکل‌گیری نسل جدیدی از عروسک‌گردان‌ها و نویسندگان نمایش‌های عروسکی هستیم. بسیاری از این گروه‌ها از نوجوانان و جوانانی تشکیل شده‌اند که با آموزش‌های حوزه هنری و تجربه عملی در این جشنواره رشد کردند. این اتفاق شاید مهم‌ترین دستاورد جشنواره سوم باشد.
او اضافه می‌کند که نگاه حوزه هنری به این پروژه، نگاه بلندمدت است. هدف نهایی این است که از دل این تجربه‌ها، جریان تازه‌ای در هنر عروسکی کشور ایجاد شود؛ جریانی که هم آموزش و هم تولید را در کنار هم ببیند.
خواجه درباره انتخاب برج میلاد به عنوان محل برگزاری اختتامیه می‌گوید: ما خواستیم مراسم پایانی در فضایی برگزار شود که هم برای بچه‌ها الهام‌بخش باشد و هم حس جدیت و اهمیت کارشان را نشان دهد. برج میلاد با نماد ارتباط و نگاه نو، بهترین انتخاب بود.
جشنواره عروسک‌خانه حالا به ایستگاه پایانی خود نزدیک شده، اما مسیر آن تازه آغاز شده است. همراهی حوزه هنری کودک و نوجوان با این پروژه نشان داد که هنر عروسکی هنوز می‌تواند زبانی زنده برای گفت‌وگو با نسل جدید باشد؛ زبانی که در آن خیال و آموزش، بازی و مسئولیت، دست در دست هم می‌دهند تا دنیای کودکان و نوجوانان را رنگی‌تر، روشن‌تر و امیدوارتر کنند.
آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.
