|

ثبات خاورمیانه در میانه دو بحران

جهان کنونی با دو بحران بزرگ روبه‌رو است؛ جنگ اوکراین و روسیه در حوالی اروپا و تحرکات نظامی چین در حوزه پاسیفیک که در دیپلماسی پنهان و خزنده در هم تنیده شده است. رویارویی روسیه و اوکراین در مقایسه با تحرکات چین از نوع دیگری است. جنگ اوکراین ریشه در تمایلات توسعه‌طلبی روسیه دارد که در چارچوب مدل‌های کلاسیک توسعه ارضی در سرزمین‌های پیرامونی جای می‌گیرد. اما استراتژی نفوذ چین می‌تواند امنیت جهانی را با دشواری‌های ژرفی روبه‌رو کند.

ثبات خاورمیانه در میانه دو بحران

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

محمود اشرفی: جهان کنونی با دو بحران بزرگ روبه‌رو است؛ جنگ اوکراین و روسیه در حوالی اروپا و تحرکات نظامی چین در حوزه پاسیفیک که در دیپلماسی پنهان و خزنده در هم تنیده شده است. رویارویی روسیه و اوکراین در مقایسه با تحرکات چین از نوع دیگری است. جنگ اوکراین ریشه در تمایلات توسعه‌طلبی روسیه دارد که در چارچوب مدل‌های کلاسیک توسعه ارضی در سرزمین‌های پیرامونی جای می‌گیرد. اما استراتژی نفوذ چین می‌تواند امنیت جهانی را با دشواری‌های ژرفی روبه‌رو کند.

 

جنگ اوکراین در مقایسه با تحرکات نظامی چین تأثیرات بسیار کمتری بر خاورمیانه خواهد داشت. در سال 2025 حضور نظامی چین در جنوب اقیانوس آرام و اقیانوس هند افزایش یافته است. چین در حال گسترش‌ پیمان‌های امنیتی با کشورهای جزیره‌ای حوزه پاسیفیک از‌جمله پاپوآ گینه نو و جزایر سلیمان است. تحرکات نظامی چین پیرامون تایوان روزافزون بوده و این کشور گستره مانورهای نظامی خود را به اقیانوس هند، دریای عرب، خلیج عمان و تنگه مالاکا کشانده است. اقدامات نظامی چین در حوزه پاسیفیک تهدیدی برای منافع ملی آمریکاست.

 

آمریکا از گسترش نظامی چین در اقیانوس آرام بیمناک بوده و آن را عاملی برای برهم‌خوردن موازنه قوا در ژئوپلیتیک فراپاسیفیک به شمار می‌آورد. چین درباره حوزه پاسیفیک و خاورمیانه از یک استراتژی دوسویه پیروی می‌کند. استراتژی چین در خاورمیانه بر‌اساس جانبداری از صلح و ثبات است. چین نیمی از انرژی مورد نیاز خود را از خاورمیانه تأمین می‌کند.

 

در سال ۲۰۲۲ معادل ۵۳ درصد از واردات نفت خام چین از خاورمیانه بوده است. چین در دو دهه گذشته روابط سیاسی و اقتصادی خود را با کشورهای خاورمیانه گسترش داده است. گسترش روابط با تمامی کشورهای نفت‌خیز خاورمیانه برای چین اهمیت دارد؛ زیرا برنامه‌ریزان چینی بر این باورند که نباید واردات نفت به یک کشور خاص محدود شده و از هر کشور بیش از 20 در صد نفت مورد نیاز خریداری نشود.

 

خاورمیانه اصلی‌ترین تأمین‌کننده انرژی مورد نیاز چین بوده و ثبات آن در راستای کنش‌های سیاسی و دیپلماتیک این کشور قرار دارد. خاورمیانه در میانه دو بحران جهانی بوده و تأثیرات اندکی از بحران اوکراین خواهد داشت. تغییرات ژئوپلیتیکی حوزه پاسیفیک ناشی از تحرکات نظامی چین یک توازن‌ استراتژیک میان منافع چین و آمریکا در خاورمیانه برقرار می‌کند. آمریکا قادر نیست ثبات منطقه خاورمیانه یعنی منبع اصلی انرژی چین را دستخوش تغییرات کند؛ زیرا در حوزه پاسیفیک توازن قوا آرام‌آرام در راستای منافع چین در حال دگرگونی است.

 

آخرین اخبار روزنامه را از طریق این لینک پیگیری کنید.