نشست سران خلیج فارس با ترامپ در ریاض

شرق: در اقدامی که نشان‌دهنده اهمیت روزافزون همکاری‌های اقتصادی و سرمایه‌گذاری میان ایالات متحده و کشورهای حاشیه خلیج فارس برای دولت جدید آمریکاست، دونالد ترامپ قصد دارد در اولین سفر خارجی رسمی خود در اواسط ماه مِی، به عربستان سعودی سفر کرده و نشستی با سران این کشورها برگزار کند. این خبر را یک مقام آمریکایی و دو مقام عرب به پایگاه خبری آکسیوس اعلام کرده‌اند.

این نشست فرصتی برای ترامپ خواهد بود تا دیدگاه خود را درباره نقش ایالات متحده در خاورمیانه ارائه دهد و اهداف سیاستی خود را در منطقه تشریح کند. به گفته منابع آگاه، محمد بن‌سلمان، ولیعهد عربستان سعودی، در حال برنامه‌ریزی برای دعوت از سران تمام کشورهای عضو شورای همکاری خلیج فارس (امارات متحده عربی، بحرین، کویت، عمان و قطر) به این نشست است.

انتظار می‌رود ترامپ در تاریخ ۱۳ مِی‌ وارد عربستان سعودی شود و دیدارهای دوجانبه‌ای را برگزار کند. نشست سران نیز برای صبح روز ۱۴ مِی‌ برنامه‌ریزی شده است. یک مقام عرب گفته است که در حال حاضر برنامه‌ای برای دعوت از رهبران سایر کشورهای عربی به این نشست وجود ندارد، اما این وضعیت ممکن است تغییر کند. ترامپ پس از این نشست، برای دیدار با شیخ تمیم آل‌ ثانی، امیر قطر، به دوحه سفر خواهد کرد و در تاریخ ۱۵ مِی‌ نیز به ابوظبی خواهد رفت تا با محمد بن‌زاید، رئیس امارات متحده عربی، دیدار و گفت‌وگو کند. کاخ سفید اعلام کرده است که جزئیات رسمی این سفر به‌زودی اعلام خواهد شد. سفارت عربستان در واشنگتن از اظهار‌نظر در این باره خودداری کرده است.

مقامات آمریکایی و عرب می‌گویند سفر ترامپ به این سه کشور حاشیه خلیج فارس بر مسائل دوجانبه، به‌ویژه سرمایه‌گذاری، فروش تسلیحات و همکاری در زمینه هوش مصنوعی متمرکز خواهد بود. در همین راستا، وزارت امور خارجه آمریکا روز جمعه اعلام کرد که فروش احتمالی موشک‌های هوا به هوای میان‌برد و تجهیزات پشتیبانی به ارزش 3.5 میلیارد دلار به عربستان سعودی را تأیید کرده است.

نشست سران در عربستان سعودی، فقط بخشی از سفر ترامپ خواهد بود که تمرکز منطقه‌ای گسترده‌تری دارد و انتظار نمی‌رود او از این سفر به خاورمیانه برای پیشبرد ابتکارات دیپلماتیک جدیدی استفاده کند.

نکته قابل توجه این است که ترامپ در حال حاضر برنامه‌ای برای سفر به اسرائیل در طول این سفر ندارد. مقامات آمریکایی و اسرائیلی گفته‌اند که ترامپ در حال حاضر چیزی برای به دست آوردن از سفر به اسرائیل ندارد، به‌ویژه با توجه به اینکه توافقی برای آزادی گروگان‌ها در غزه و برقراری آتش‌بس قریب‌الوقوع به نظر نمی‌رسد. ترامپ در شرایطی وارد منطقه می‌شود که ایالات متحده در حال مذاکره درباره یک توافق هسته‌ای احتمالی با ایران است. مقامات آمریکایی گفته‌اند که عربستان سعودی، امارات متحده عربی و سایر کشورهای منطقه از توافق هسته‌ای آمریکا و ایران حمایت کرده و مقامات دولت ترامپ را به ادامه تلاش برای دستیابی به آن تشویق کرده‌اند. در دوره اول ریاست‌جمهوری ترامپ نیز، اولین سفر خارجی او به عربستان سعودی بود. او در آن سفر در سال ۲۰۱۷، نشستی را در ریاض با حضور رهبران ده‌ها کشور عربی و اسلامی برگزار کرد. همچنین، جو بایدن، رئیس‌جمهور پیشین آمریکا، در سفر خود به عربستان سعودی در سال ۲۰۲۲، نشستی را با حضور سران کشورهای حاشیه خلیج فارس، عراق، اردن و مصر برگزار کرده بود.