بازگشت آرام اما پرسروصدای غول آبی
ایرانخودرو چطور ناگهان «روی برنامه» برگشت؟
ایرانخودرو، همان شرکتی که سالها تیراژ واقعیاش با برنامههای اعلامی فاصله داشت. بیسروصدا خبر داده که «برنامه تولید سالانه تا یازدهم آذر بهطور کامل محقق شده؛ برای نخستینبار طی هفت سال.» سؤال اما همینجاست: این اتفاق چطور افتاده؟ و چرا درست امسال، در میانه بازاری که هر روز یک رنگ دارد، از جهش دلار تا کمبود قطعه و افت اعتماد عمومی، ناگهان تولید روی ریل قرار گرفته؟
به گزارش گروه رسانهای شرق،
شبهای آذر، کارخانههای خودروسازی ایران معمولاً جای آرامی نیستند؛ نور سالنها تا آخرین ساعت روشن میماند و خط تولید نفسنفس میزند تا از عقبماندگیها جا نماند. اما امسال، اتفاقی خلاف عادت رخ داده.
ایرانخودرو، همان شرکتی که سالها تیراژ واقعیاش با برنامههای اعلامی فاصله داشت. بیسروصدا خبر داده که «برنامه تولید سالانه تا یازدهم آذر بهطور کامل محقق شده؛ برای نخستینبار طی هفت سال.»
سؤال اما همینجاست: این اتفاق چطور افتاده؟ و چرا درست امسال، در میانه بازاری که هر روز یک رنگ دارد، از جهش دلار تا کمبود قطعه و افت اعتماد عمومی، ناگهان تولید روی ریل قرار گرفته؟
۱. این جهش از کجا آمده؟ انفجار ظرفیت یا موج فشار؟
۴۰۳ هزار و ۲۰۵ دستگاه؛ عددی که چشم را میگیرد. ۵۳ هزار دستگاه بیشتر از سال قبل. اما از کجا؟ چطور؟
میگویند «بهبود تأمین»، «مدیریت منابع»، «افزایش سرعت تولید».وجملاتی آشنا، شبیه گزارشهای سالانهای که همیشه یک نقطه گمشده داشتند.
اما آیا واقعاً گلوگاههای تأمین باز شدهاند؟ تحریمها نرمتر شدهاند؟ قطعهسازان پولشان را سر وقت گرفتهاند؟
یا یک دستور نانوشته آمده که هر طور شده، حتی با فشار و اضافهکاری، برنامه تولید بسته شود تا پایان سال، شاخصها قشنگتر به نظر برسند؟ چه چیزی در زیر پوست این جهش پنهان است؟
۲. پایداری یا یک دویدن کوتاه قبل از نفسگیری؟
تاریخ صنعت خودرو در ایران یک درس دارد: جهشها زیادند، ماندگاریها کم.
همیشه یک موج تولید میآید، بعد اولین تکانه ارزی، اولین تأخیر در واردات یا اولین بدهی سنگین به قطعهسازها همهچیز را به عقب میراند.
پس سؤال ساده است: آیا این جهش یک روند است یا فقط یک حادثه؟ ریتم تولید میتواند تا پایان سال همینطور بماند؟ یا با اولین شوک ارزی دوباره خطوط خاموش میشوند و تیراژ سقوط میکند؟ و اگر این رشد نتیجه «فشار مدیریتی» باشد، چه میشود وقتی فشار برداشته شود؟ خط تولید آرام میگیرد یا دوباره عقبماندگیها صف میکشند؟
۳. داستان ریرا؛ اصلاح ساختار یا فقط مهار یک بحران رسانهای؟
در میانه این هیاهو، یک اسم خاص بیشتر از بقیه میدرخشد: ریرا. همان خودرویی که با سر و صدا معرفی شد و خیلی زود با موجی از انتقادات کیفی روبهرو شد.
شرکت میگوید: «برای اصلاح مشکلات، عمداً تولید را کم کردیم.» اگر این حرف درست باشد، این تصمیم کمسابقه است. در صنعت خودروی ایران، همیشه تیراژ مهمتر از کیفیت بوده. اما آیا این تصمیم یک الگوست یا فقط برای مهار فشار افکار عمومی گرفته شد؟
پرسشها ادامه دارد: آیا این چرخه اصلاح برای سایر محصولات هم اجرا میشود؟ یا تنها محصولاتی که صدای اعتراضشان بلندتر است به اتاق جراحی میروند؟ آیا واقعاً کیفیت محور شده یا همچنان «کیفیت» یک واژه زیبا در گزارشهاست؟
۴. کاهش ۴۰ درصدی شکایات؛ نشانه بهبود یا تغییر در مسیرهای رسیدگی؟
عددها میگویند شکایات مشتریان ۴۰ درصد کاهش یافته، اما صنعت خودرو ایران سرزمینی است که «عدد» همیشه همه حقیقت را نمیگوید.
این کاهش از کجاست؟ از موتور؟ از سیستم الکتریکی؟ از بدنه؟ از تحویل؟ یا فقط مسیر ثبت شکایت سختتر شده؟ فرآیندها کوتاهتر شده؟ یا مشتریانی که بارها هزینه پیگیری دادهاند، دیگر میلی به شکایت ندارند؟
کاهش شکایت بدون جزئیات، فقط یک سیگنال است؛ نه سند، نه مهر تأیید.
۵. معوقات تحویل نزدیک صفر؛ موفقیت واقعی یا محصول محدودسازی فروش؟
ایرانخودرو میگوید معوقات تحویل حالا تنها هزار دستگاه است؛ کمتر از نیمروز تولید. برای صنعتی که سالها با تأخیرهای چندماهه زندگی کرده، این رقم شبیه یک رؤیاست. اما چرا؟ فروشها محدود شده؟ برخی طرحها تعلیق شده؟ یا فقط موجودی قطعات برای چند محصول پرفروش بالا بردهاند؟ این تحول واقعی باشد یا حاصل سیاست فروش، پرسشی است که پاسخ آن آینده را میسازد. چون در ایران، همیشه «معوقات تحویل» تابع سیاستهای فروش بوده نه برنامهریزی صنعتی.
۶. نقش مدیریت چقدر است و نقش سیاستهای کلان چقدر؟
گزارشهای رسمی میگویند «این تحول نتیجه رویکردهای مدیریتی است.» اما آنکه صنعت خودرو را از نزدیک میشناسد میداند که بدون ثبات نرخ ارز، هماهنگی نهادی، و امکان واردات قطعات حساس، خط تولید حتی یک هفته روی پا نمیماند.
بنابراین سؤال اساسی این است: چقدر از این جهش محصول مدیریت است؟ و چقدر محصول ثبات نسبی بیرونی؟ آیا این موفقیت با یک شوک ارزی فرو میریزد؟ یا ساختار چنان تقویت شده که در برابر تکانهها مقاوم باشد؟
ایرانخودرو بعد از سالها بینظمی، امسال به شکلی غافلگیرکننده روی برنامه حرکت کرده؛
یک اتفاق کوچک نیست. اما مهمتر از تحقق یک برنامه، آزمونی است که پیش روست: آزمون پایداری.
سؤال نهایی این نیست که «چقدر تولید شده؟» بلکه این است که آیا این نظم تازه میتواند تبدیل به عادت شود؟
اگر تأمین قطعه پایدار بماند، اگر کیفیت از یک شعار به یک رفتار تبدیل شود، و اگر مدیریت و سیاستگذاری در یک جبهه بایستند، شاید برای اولینبار بعد از سالها بتوان گفت: ایرانخودرو نهفقط بیشتر تولید میکند، بلکه بهتر. و شاید همین «بهتر شدن»نقطه شروع یک فصل تازه باشد.
آخرین اخبار اقتصادی را از طریق این لینک پیگیری کنید.
