‌زمزمه خطرناک

این روزها زمزمه‌هایی مبنی بر خروج از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای، موسوم به ان‌پی‌تی، مطرح است. آقای عراقچی هم در یک مصاحبه گفتند: «این هم یک گزینه است، اما تنها گزینه نیست». من به‌عنوان یکی از کوچک‌ترهای این ملت‌ که سال‌هاست فکرم درگیر موضوع هسته‌ای ایران است، نسبت به این تمایل بسیار نگرانم.

مثلی قدیمی است که می‌گوید «آن را که حساب پاک است از محاسبه چه باک است‌». ما بیست و چند سال است که تن به سخت‌ترین بازرسی‌های آژانس داده‌ایم، چون تصمیم گرفتیم فضای جهانی را دچار ایران‌هراسی نکنیم. ما بابت هر‌ سطر از گزارش‌های آژانس که منجر به رفع نگرانی کشورهای بی‌طرف جهان در مورد فعالیت‌های هسته‌ای ایران بشود، هزینه‌های بسیار کرده‌ایم. مجموع نفر و ساعت‌‌هایی که در این باب صرف شده است، سر به آسمان می‌گذارد. خروج از ان‌‌پی‌تی یعنی: ‌ای جهانیان، همه حرف‌های قبلی ما کشک بود؛ آری ما دنبال فعالیت صلح‌آمیز نیستیم‌!

اگر کسی فکر می‌کند که از ان‌پی‌تی خارج می‌شویم اما اعلام می‌کنیم‌ به دنبال سلاح هسته‌ای نیستیم، سخت در اشتباه است. خروج از ان‌پی‌تی در عرف جهانی یک معنا بیشتر ندارد و آن این است که منتظر آزمایش‌های هسته‌ای ما باشید. کشوری را نمی‌شناسیم که از ان‌پی‌تی خارج باشد و دست به تولید سلاح هسته‌ای نزده باشد. هند، پاکستان، کره شمالی و رژیم صهیونیستی نمونه‌های بارز این واقعیت هستند (البته در برخی منابع گفته شده که کشور تازه‌تأسیس سودان جنوبی هم عضو ان‌پی‌تی نیست که چندان نتیجه را عوض نمی‌کند). برخی از دوستان و احتمالا تعدادی از نمایندگان مجلس‌ بر این گمان هستند که خروج از ان‌پی‌تی نوعی قدرت‌نمایی است و می‌توان آن را به‌عنوان ابزاری برای تهدید غربی‌ها به کار برد. عرض می‌کنم که این دوستان سخت در اشتباه هستند. تکرار این تهدید، به‌‌ویژه از زبان نمایندگان مجلس و آن‌هم اعضای کمیسیون امنیت ملی، پیش از آنکه حکایت از قدرتمندی ما داشته باشد، پیام‌دهنده آن است که ابزار دیگری در دست‌مان نیست.

مشکل از کم‌صبری دوستان است‌ وگرنه به گمان من با صبوری و مقاومت به مرور ابزار قدرت ساخته می‌شود. بی‌اعتنایی به کشورهای اروپایی و کنارگذاشتن آنها از روند تحول سیاسی، به‌تدریج برای آنها هزینه‌های سنگینی را به دنبال خواهد داشت. اروپا اگر ساز‌و‌کار ماشه را دنبال کند، تقریبا تمام تیرهای ترکش خود را رها کرده است. به باور من اگر ما صبورانه و مقاوم، خود را برای بدترین سناریو آماده کنیم و به راه‌های عملی مقابله با آن فکر کنیم، تأثیر بسیار قوی‌تری خواهد داشت. تهدید به خروج از‌ ان‌پی‌تی حکایت از درماندگی ما دارد و به طرف مقابل چنین القا می‌کند که تیرش به هدف خورده است. من منکر تأثیرات سوء‌ بازگشت قطع‌نامه‌های معلق‌مانده شورای امنیت نیستم. بدون تردید باید همه قوای خود را به کار گیریم که تا جای ممکن این داستان‌ اتفاق نیفتد. شاید یک روش برای جلوگیری از این امر، آن باشد که با اعتماد‌به‌نفس و خونسردی، مقتدرانه به طرف مقابل نشان دهیم که اقداماتش اولا ما را از پا درنمی‌آورد و ثانیا او را از روند تأثیرگذاری سیاسی خارج می‌کند.

هرچند ممکن است برخی از تهدیدها، اگر به‌طور غیررسمی مطرح شوند، در برخی از موارد دستاویزی مثبت برای مذاکره‌کنندگان ما باشند، اما در این مورد خاص زمزمه خروج از ان‌پی‌تی از طرف مجلس نتیجه خوشایندی را نخواهد داشت. این امر بیش از هر رخداد دیگری دشمنان ما را آماده تعرضی ویرانگر خواهد کرد و فضای سیاسی-تبلیغاتی را برای آنان مساعد می‌کند.

آخرین مقالات منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.