سالمندی فراموش‌شده

در ایران به تبعیت از روز جهانی سالمند، هفته ملی سالمندی نام‌گذاری شده است که از هشتم مهرماه شروع شد و تا 14 مهرماه ادامه دارد؛ اما وضعیت سالمندان ایران چگونه است؟ در‌حال‌حاضر بنا بر آخرین آمارهای رسمی، حدود 10 میلیون سالمند بالای 60 سال در کشور داریم؛ سالمندانی که بسیاری از آنها تحت پوشش صندوق‌های بازنشستگی نیستند. پیش‌بینی‌ها نشان می‌دهد که ایران احتمالا تا سال 1430 با 30 میلیون سالمند مواجه شود؛ یعنی حدود 30 درصد از جمعیت احتمالی کشور در آن دوره. بررسی مرکز پژوهش‌های مجلس نشان می‌دهد ایران تا سال 1445 در دسته جوامع فوق سالخورده قرار خواهد گرفت؛ ضمن آنکه پیش‌بینی شده کشور تا هشت سال دیگر با بیش از یک‌میلیون تجرد قطعی روبه‌رو است. آماری که نشان از کلاف سردرگم سالمندی در ایران می‌دهد. از یک‌سو مسائل اقتصادی از‌جمله بیمه سالمندان مطرح است و از سوی دیگر مسائل فرهنگی و اجتماعی. یکی از جامعه‌شناسان پیش‌بینی‌هایی انجام داده است که به نظر خودش خوش‌بینانه بوده، با‌این‌حال باید درباره این شرایط تلاش‌هایی انجام شود. احمد بخارایی، جامعه‌شناس و عضو هیئت علمی دانشگاه علامه طباطبایی، در نشستی گفت: «بنا بر آخرین سرشماری که مربوط به سال 95 است، سال 99 در پژوهشی وضعیت سالمندی در ایران را بررسی کردم. سال 95 جمعیت ایران حدود 80 میلیون نفر و نرخ رشد جمعیت 1.25 درصد بود. براساس‌این جمعیت بالای 60 سال حدود هفت‌میلیون‌و 400 هزار نفر و بالای 65 سال حدود چهار‌میلیون‌و 900 هزار نفر بود. بر‌اساس این آمار جمعیت سالمندان در سال‌های 1400 تا 1430 را پیش‌بینی کردم». بخارایی ادامه داد: «بنا را بر این گذاشتم که نرخ رشد جمعیت کاهش اندکی داشته باشد؛ یعنی خوش‌بینانه بررسی کردم. بنا بر این بررسی، سال 1400 جمعیت ایران حدود 84 میلیون نفر و 10 میلیون نفر جمعیت بالای 60 سال و هفت میلیون جمعیت بالای 65 سال محاسبه شد؛ یعنی به ترتیب 12 درصد و 10 درصد از جمعیت ایران را باید جمعیت بالای 60 سال و 65 سال تشکیل می‌دادند. سال 1410 براساس اینکه جمعیت ایران 91.5 میلیون نفر باشد، جمعیت بالای 60 سال حدود 17 میلیون نفر و جمعیت بالای 65 سال 12 میلیون نفر پیش‌بینی شد». حالا سؤال اینجاست که برای سالمندان، تنهایی‌ها و مسائل پزشکی آنان چه تدابیری اندیشیده شده است. شاید این هفته فرصت خوبی باشد که به این مسائل پرداخته شود و از فراموشی و بی‌توجهی به شرایط آنان دست کشیده شود.