بازگشت کابوس ویروس چینی

برداشته‌شدن یکباره محدودیت‌های کووید‌19 در چین و بازکردن مرزهای این کشور، نگرانی نسبت به تکرار فاجعه سه سال گذشته ناشی از شیوع سؤال‌برانگیز این ویروس از چین را افزایش داده است. در روزهای اخیر ایتالیا اولین کشور اروپایی بود که اعلام کرد به‌طور میانگین از هر دو مسافری که از این کشور وارد فرودگاه میلان می‌شوند، یک نفر مبتلا به کرونا است. بر همین اساس کمیته امنیت بهداشتی اتحادیه اروپا از کشورهای عضو این اتحادیه خواست تا هم‌زمان با بازگشایی مرزهای چین، اقدامات مشترکی را علیه بیماری کووید۱۹ به اجرا بگذارند.

این کمیته که یک گروه مشاوره غیررسمی در مورد امنیت بهداشتی در سطح اروپاست، پس از برگزاری نشست اضطراری خود درباره وضعیت شیوع ویروس کرونا در چین اعلام کرد که «هماهنگی در مواجهه ملی با تهدیدات جدی مرزی برای سلامت بسیار مهم است. ما باید به‌طور مشترک اقدام کنیم و به همین منظور به گفت‌وگوهای خود را ادامه خواهیم داد».

این نشست پس از آن برگزار شد که ایتالیا انجام آزمایش تشخیص ویروس کرونا را برای تمامی مسافران ورودی از مبدأ چین الزامی کرد. تصمیم وزارت بهداشت ایتالیا در پی انتشار خبر تأیید ابتلای نیمی از مسافران دو پرواز ورودی به فرودگاه میلان از مبدأ شهرهای چین به زیرسویه‌های اُمیکرون اتخاذ شد.

سخنگوی کمیسیون اروپا نیز تأیید کرد که زیر سویه ۷ (BF7) ا‌میکرون که در چین همه‌گیر شده، در‌‌حال‌حاضر در اروپا وجود دارد، ولی سرایت آن سرعت درخور‌توجهی ندارد. البته او تأکید کرد که به محض مشاهده شواهد نگران‌کننده، کشورهای عضو اتحادیه به سرعت اقدام‌‌های لازم را اتخاذ و به اجرا خواهند گذاشت.

همچنین ایالات متحده در حال بررسی اعمال محدودیت‌هایی برای ورود مسافران از چین است. در چین موارد ابتلا به کووید از زمان لغو محدودیت‌ها به‌طور درخور توجهی افزایش یافته است و مقامات آمریکایی می‌گویند «از شواهد علمی و توصیه کارشناسان بهداشت عمومی برای محافظت از مردم آمریکا پیروی می‌کنند». اگرچه به ارقام رسمی چین به دلیل ابهام در شمار دقیق ابتلا و مرگ‌ومیرها انتقادهای زیادی وارد است‌ اما بیش از آن، این فقدان داده‌های ژنومی است که نگرانی مقامات بین‌المللی را برای شناسایی هرگونه سویه جدید برانگیخته است؛ زیرا هرگونه اقدام فوری برای کاهش شیوع این بیماری را برای مقامات بهداشت عمومی دشوار می‌کند.

بر همین اساس مقامات آمریکا اعلام کردند: «جامعه بین‌المللی به‌طور فزاینده‌ای نگران شیوع فعلی بیماری کووید۱۹ در چین و فقدان داده‌های شفاف، از‌جمله داده‌های توالی ژنومی ویروسی توسط جمهوری خلق چین است». پکن اذعان کرده پیگیری سیر تکاملی این بیماری همه‌گیر «غیرممکن» است و حتی از اوایل هفته گذشته انتشار داده‌های روزانه خود را در مورد وضعیت بهداشت متوقف کرده است. مقامات آمریکایی با اشاره به نگرانی‌های ابراز‌شده از سوی سازمان جهانی بهداشت همچنین اقدامات اتخاذ‌‌شده توسط ژاپن، هند و مالزی افزودند: «ایالات متحده با پیگیری شواهد علمی و توصیه‌های کارشناسان بهداشت عمومی و مشورت با شرکای عمومی خود، اقدامات مشابهی را برای محافظت از مردم آمریکا در نظر می‌گیرد». دولت ژاپن نیز از روز جمعه تست کووید را برای مسافرانی که از چین بازمی‌گردند، اجباری کرده است.

از هشتم ژانویه ۲۰۲۳ با حذف قرنطینه‌های اجباری به‌ محض ورود به چین به‌عنوان آخرین ردپای سیاست کووید صفر، آزمایش‌های انبوه و قرنطینه‌های طولانی که زنجیره‌های تأمین و روابط تجاری با سایر نقاط جهان را مختل کرده بود، پایان می‌یابد. وزارت خارجه چین هفته گذشته در همین باره اعلام کرد که کشورها باید کنترل‌ «علمی و مناسب» بیماری را به‌گونه‌ای حفظ کنند که بر تبادلات عادی افراد تأثیر نگذارد. به نوشته یورونیوز، کمیسیون ملی بهداشت چین پیش‌تر اعلام کرده بود که کووید۱۹ را یک بیماری «واگیر کمتر خطرناک» می‌داند که دیگر قرنطینه را توجیه نمی‌کند. پس از اعلام این تصمیم، جست‌وجوهای آنلاین پروازها برای ترک چین افزایش یافت و یکی از سایت‌های رزرو مسافرتی از افزایش 10برابری تعداد جست‌وجوها برای مقاصد خارجی از‌جمله ماکائو، هنگ‌کنگ، ژاپن، تایلند و کره‌جنوبی خبر داد. مرزهای چین از سال ۲۰۲۰ تقریبا به‌طور کامل به روی اتباع خارجی بسته بود و این کشور تقریبا سه سال است که صدور ویزای توریستی را متوقف کرده است.

آمار نگران‌کننده از چین

پس از لغو اجرای سیاست «کووید صفر» از سوی دولت چین که در پی اعتراض‌های خیابانی علیه محدودیت‌های کرونایی صورت گرفت، شمار ابتلا به بیماری کووید۱۹ در شهرهای مختلف این کشور شتاب گرفته و همین اتفاق موجب ایجاد نگرانی‌های جهانی درباره شکل‌گیری موج تازه همه‌گیری کرونا شده است.

شمار مرگ‌و‌میر روزانه مبتلایان کووید در چین به ۹ هزار نفر رسیده است؛ این نتیجه بررسی‌های انجام‌شده توسط مرکز تحقیقات بهداشتی Airfinity مستقر در بریتانیا است که روز گذشته اعلام شد. ارزیابی‌های این مرکز همچنین افزایش تقریبا «دو‌برابری» مرگ‌و‌میرهای ناشی از ابتلا به کرونا در چین در یک هفته اخیر را نشان می‌دهد که نتیجه گسترش سریع این عفونت در سراسر پرجمعیت‌ترین کشور جهان است. دور جدید شیوع گسترده ویروس کرونا در چین از اواخر ماه نوامبر آغاز شد؛ یعنی زمانی که سرانجام پکن در پی اعتراضات سراسری سیاست سخت‌گیرانه «کووید صفر» را به کنار گذاشت.

در گزارش جدید مرکز «ایرفینیتی» آمده است: «شمار تلفات کرونا در چین از اول دسامبر احتمالا به صد هزار نفر رسیده و در مجموع ۱۸‌میلیون‌و ۶۰۰ هزار نفر نیز به این ویروس آلوده شده‌اند». این مؤسسه همچنین پیش‌بینی کرده است که در ۱۳ ژانویه 2023 ابتلا به کرونا در این کشور به اوج خود برسد و روزانه سه‌میلیون‌و ۷۰۰ هزار نفر به کووید۱۹ مبتلا شوند. «ایرفینیتی» معتقد است که آمار مرگ‌و‌میرهای ناشی از کرونا در چین نیز در ۲۳ ژانویه 2023 به اوج خود خواهد رسید و به این ترتیب روزانه ۲۵ هزار نفر در این کشور جان خود را از دست خواهند داد. به این ترتیب شمار تلفات کرونا در چین از ماه دسامبر تا این تاریخ به ۵۸۴ هزار نفر خواهد رسید. کارشناسان این مرکز همچنین معتقدند با ادامه روند موجود، تا پایان آوریل ۲۰۲۳ حدود یک‌میلیون‌و ۷۰۰ هزار نفر در سراسر چین جان خود را به دلیل ابتلا به این بیماری از دست بدهند.

آمار گزارش‌شده از سوی «ایرفینیتی» با آمارهای ادعایی دولت چین بسیار متفاوت است و کارشناسان معتقدند با وجود اصرار مقامات پکن مبنی بر درستی آمارهایشان، به دلیل سانسور حکومتی و نبود رسانه‌ها و نهادهای تحقیقاتی مستقل و آزاد، گزارش‌های آنها با واقعیت‌ها همخوانی ندارد.

جیائو یاهویی، از مقامات ارشد کمیسیون ملی بهداشت چین می‌گوید: «چین همیشه داده‌های خود را درباره آمار مرگ‌و‌میر کووید۱۹ و شمار مبتلایانی که در وضعیت بحرانی قرار دارند، داوطلبانه و به‌طور شفاف منتشر کرده است». بر همین اساس، دولت چین شمار کشته‌شدگان کرونا در این کشور از اوایل ماه دسامبر را ۱۰ نفر اعلام کرد و در ۲۸ دسامبر نیز اعلام کرد شمار کل کشته‌شدگان این ویروس در چین از زمان آغاز همه‌گیری کرونا در سال ۲۰۲۰ تا‌کنون، پنج‌هزار‌و ۲۴۶ نفر بوده است. بررسی‌ها نشان داده در‌واقع از نظر مقامات بهداشتی پکن، تنها افرادی قربانیان کرونا محسوب می‌شوند که به‌طور مستقیم بر اثر نارسایی تنفسی ناشی از کووید۱۹ جان خود را از دست داده باشند. به‌این‌ترتیب آمار مرگ‌و‌میر رسمی دولت چین، فوت‌شدگانی را که دچار بیماری‌های دیگری بودند، حتی اگر تست کرونای آنها مثبت باشد، شامل نمی‌شود. این در حالی است که در سایر کشورها، همه بیمارانی که تا ۲۸ روز پس از مثبت اعلام‌شدن تست کرونای آنها فوت می‌کنند، قربانیان کرونا محسوب می‌شوند.