سفیدگرایی، زیبایی آسیب‌زا
شاید بسیاری از ما این دغدغه را نداشته باشیم، اما برای برخی افراد رنگین‌پوست، سفیدکردن و روشن‌کردن پوست خود تبدیل به یک دغدغه شده است. شاید ماجرای مایکل جکسون و در نهایت مشخص‌نشدن اینکه او به خاطر بیماری، پوستش تغییر رنگ پیدا کرد یا اینکه چون پوست صورتش را سفید کرده بود، دچار بیماری شد، هنوز از خاطره‌ها پاک نشده باشد.
شاید بسیاری از ما این دغدغه را نداشته باشیم، اما برای برخی افراد رنگین‌پوست، سفیدکردن و روشن‌کردن پوست خود تبدیل به یک دغدغه شده است. شاید ماجرای مایکل جکسون و در نهایت مشخص‌نشدن اینکه او به خاطر بیماری، پوستش تغییر رنگ پیدا کرد یا اینکه چون پوست صورتش را سفید کرده بود، دچار بیماری شد، هنوز از خاطره‌ها پاک نشده باشد. بااینحال، این دغدغه در کشورهایی که هنجارهای زیبایی با پوست روشن ارتباطی مستقیم دارد، مرکز توجه است. آمریکا یک‌سوم بازار جهانی را تشکیل می‌دهد و منطقه آسیا و اقیانوسیه جزء پردرآمدترین بازارهای این صنعت هستند. سی‌ان‌ان در مجموعه گزارش‌هایی که با عنوان دروغ‌های سفید منتشر کرده، به این صنعت 8.6 میلیارد دلاری پرداخته است؛ صنعتی که در سه سال آینده گستره 13.7 میلیارد دلاری را در بر می‌گیرد. این هنجار پوست سفید پس از ماجرای اعتراضات گسترده و جنبش «جان سیاهان مهم است»، ابعاد گسترده‌تری پیدا کرده است. رنگ‌گرایی (که به‌عنوان تبعیض علیه رنگ پوست در یک گروه نژادی یا قومی تعریف می‌شود؛ ترجیح‌دادن افراد با پوست روشن‌تر به افرادی که پوست تیره‌تر دارند)، یک چالش رسانه‌ای بود که تبدیل به دغدغه شد. با وجود اینکه مقالات زیادی نوشته شد، این استاندارد زیبایی مضر، سلامتی میلیاردها نفر را در سراسر جهان تحت تأثیر قرار می‌دهد و به نابرابری جنسیتی توجهی ویژه می‌کند. سی‌ان‌ان در این راستا با چند نفر از کسانی که به استفاده از این کرم‌ها و مواد پرداخته‌اند، گفت‌وگو کرده و همچنین نظرات افراد زیاد درگیر در این صنعت را مورد ارزیابی و تحلیل قرار داده است. در یکی از مقالات، محدودیت استفاده از مواد روشن‌کننده در کشورهای مختلف از‌جمله رواندا را مورد بررسی قرار داده است. سیرا از ترس گرفتار‌شدن توسط مقامات درخواست می‌کند از نام مستعار استفاده کند. این مغازه‌دار 27ساله رواندایی توضیح می‌دهد که نمی‌تواند روال هفت‌ساله روشن‌کردن پوست خود را حفظ کند؛ زیرا ممنوعیت این محصولات سبب شده تا امکان خرید آن فراهم نشود. در سال 2018، دولت رواندا ممنوعیت سراسری لوازم آرایشی و رنگ موی حاوی مواد شیمیایی مضر مانند هیدروکینون (بالاتر از سطوح معین) یا جیوه را آغاز کرد که به این ترتیب تولید یا فروش بیشتر لوازم آرایشی روشن‌کننده پوست غیرقانونی شد.
اکنون، سیرا یک مشکل حاد دارد: یافتن یک تأمین‌کننده جدید. او به سی‌ان‌ان می‌گوید به دلیل مجازات‌های سخت‌گیرانه، حتی قاچاقچیان نیز از فروش این مواد خودداری می‌کنند. هر‌کسی که در این تجارت دستگیر شود، مشمول دو سال زندان و جریمه نقدی پنج میلیون فرانک رواندا (حدود پنج هزار دلار آمریکا) می‌شود و تا به حال دلالان بسیاری دستگیر شده‌اند. سیرا توضیح می‌دهد اگر نتوان اعتماد قاچاقچیان را جلب کرد، امکان خرید این مواد ممکن نیست.
تصمیم برای ممنوعیت این محصولات پس از آن گرفته شد که مقامات اداراتی نظیر بهداشت و امنیت تا گمرک و دولت محلی، گزارش‌های متعددی از آسیب‌های جبران‌ناپذیر به پوست استفاده‌کنندگان دریافت کردند. استفاده نادرست یا استفاده طولانی‌مدت از محصولات حاوی جیوه، استروئیدها یا هیدروکینون می‌تواند برای سلامتی مضر باشد؛ بااینحال و با وجود ممنوعیت، همچنان تقاضا برای پوست روشن‌تر وجود دارد و این بازار به صورت زیرزمینی کار خود را دنبال می‌کند. مثلا الایو 45ساله و دخترش توانسته‌اند در شهر توریستی موسانزه -شهری که به‌عنوان زادگاه گوریل‌های کوهستانی معروف رواندا شناخته می‌شود- این مواد را تهیه کنند. او هم که با نام مستعار با سی‌ان‌ان حرف زده است، می‌گوید ماهی یک بار به یک مغازه لوازم آرایشی می‌رود، پس از به‌کاربردن چند کلمه رمز می‌تواند یک جعبه کرم را که در یک پاکت بزرگ پنهان شده است، دریافت کند. او قبل‌تر حدود دو دلار برای کرم خود پرداخت می‌کرد، اما حالا مجبور است بیش از شش دلار بپردازد. هرچند این افزایش قیمت با درآمد 41دلاری او ناسازگار است. این افزایش قیمت سبب نشده تا کلمنتاین که درآمد ثابتی ندارد، استفاده از کرم‌های روشن‌کننده را متوقف کند. او می‌گوید: «وقتی فهمیدم چقدر خطرناک است و بعد از اینکه پوستم بیش از آنچه می‌خواستم سفید شد، تصمیم گرفتم استفاده از این کرم را ترک کنم». از سوی دیگر مقامات معتقدند تأثیر این ممنوعیت ملموس بوده و از نظر آنها این روند ممنوعیت شش‌ساله کاملا موفق بوده است و در این کشور 13میلیونی این محصولات را فقط می‌توان به‌‌طور غیرقانونی تهیه کرد و حتی یکی از مقامات معتقد است استفاده از محصولات سفید‌کننده پوست به یک تابو تبدیل شده است. بااینحال، داده‌هایی برای تأیید این موضوع در اختیار سی‌ان‌ان قرار نگرفته است.
