استاد فاطمی‌نیا دار فانی را وداع گفت

آزاده رحیمی: حجت‌الاسلام فاطمی‌نیا، استاد اخلاق و از خطبای نام‌آشنا، روز گذشته در 76‌سالگی بر اثر بیماری سرطان درگذشت. کمتر واعظی است که در عین حال که اهل پژوهش و تحقیق باشد، استادی درجه‌یک در عرفان و تاریخ اسلامی هم باشد و 40 سال شاگردی علامه حسن مصطفوی، عارف برجسته را کرده باشد و از بزرگانی همچون علامه‌ طباطبایی و برادر عارفش محمدحسن الهی و سید‌رضا بهاالدینی و آیت‌الله بهجت و علامه‌ جعفری علوم دینی آموخته باشد، در عرفان نظری و علم رجل آگاهی‌های گسترده داشته باشد و منبرش پرمخاطب باشد از مستدرکات، منابع، اشعار عربی و پارسی و نکات نغز و شگفت‌انگیز و شنیدنی. او چهره‌ای شناخته‌شده حتی برای عوام در باب استادی اخلاق و عرفان بود و بسیاری از او به نیکی یاد می‌کنند. استاد فاطمی‌نیا ازجمله علمایی بود که در تبریز متولد شد و از کودکی نیز تحت تربیت دینی و علمی پدر خود (میراسماعیل) که از علمای اهل عرفان بود، قرار گرفت. سپس نزدیک به ۳۰ سال نزد حسن مصطفوی (از شاگردان مرحوم آیت‌الله سیدعلی قاضی) تحصیل کرد و تحت تعلیم و تربیت وی قرار داشت و هم‌زمان تحصیلات حوزوی خویش را هم دنبال می‌‌کرد. پس از مصطفوی، وی محضر بزرگانی همچون علامه طباطبایی، آیت‌الله بهجت، آیت‌الله بهاءالدینی و آیت‌الله محمدتقی آملی را درک کرد. استاد فاطمی‌نیا خطیب، استاد اخلاق، مورخ اسلامی و کتاب‌شناسی است که در زمینه اخلاق و عرفان، حدیث و شعر عربی تحقیقاتی انجام داده است. وی چهره‌ای نام‌آشنا بود که همواره سخنرانی‌هایش از صداوسیما پخش می‌شد؛ چهره‌ای که به گفته سیدرضا اکرمی، عضو شورای روحانیت مبارز، گوینده‌ای مشهور و معروف بود. شخصیتی که به تعبیر اکرمی، به دلیل خاکی‌بودن و متواضع‌بودن بین مردم محبوب بود و جاذبه داشت. فاطمی‌نیا از روحانیونی بود که کتاب‌های متعددی در زمینه اخلاق و عرفان به نگارش درآورده که از‌جمله آنها، اثری با عنوان «فرجام عشق» است که شرح غزلی معروف از امام خمینی است. آثار چندی نیز بر اساس سخنان او گردآوری و منتشر شده است که برخی از آنها عبارت‌اند از: شرح و تفسیر زیارت جامعه کبیره، نکته‌ها از گفته‌ها: گزیده سخنرانی‌های او که در سه جلد منتشر شده است، فرهنگ انتظار، نغمه عاشقی: برگزیده چند سخنرانی. او در نخستین ساعات بامداد ۲۶ اردیبهشت ۱۴۰۱ و بعد از تحمل چهار سال رنج سرطان، دار فانی را وداع گفت. در ادامه این مطلب به مختصری از ویژگی‌های شخصیتی مرحوم فاطمی‌نیا از دیدگاه سید‌رضا اکرمی می‌پردازیم. سیدرضا اکرمی، عضو شورای مرکزی جامعه روحانیت مبارز، درباره ویژگی‌های شخصیتی و رفتاری حجت‌الاسلام فاطمی‌نیا به «شرق» گفت: استاد فاطمی‌نیا پس از انقلاب اسلامی از طریق سخنرانی، مصاحبه، حضور در نشست‌ها و جلسات مختلف شناخته شد و حتی در محضر مقام معظم رهبری هم سخنرانی می‌کردند و یک گوینده مشهور و معروف شدند و به صحنه تبلیغات وارد شدند. او افزود: ایشان بیان جذابی داشتند که افراد را با همان بیان روان و جاذب خودشان، جذب می‌کردند و شنونده‌های بسیاری پای منبر ایشان می‌رفتند. نکته دیگر، اخلاق است که با تواضع و فروتنی به تعبیری خاکی‌بودن و امثال اینها مورد احترام بود و در مجموع سیدی بزرگوار و محترم بودند. این چهره سیاسی ادامه داد: نکته دیگری که در ارتباط با آیت‌الله فاطمی‌نیا باید به آن پرداخت، اطلاعات ایشان است مبنی بر اینکه بسیار کتاب مطالعه می‌کردند و از این منظر اطلاعات فراوان داشتند و در واقع به هر که وارد می‌شد، اطلاعاتش را ارائه و کتاب‌های بسیاری را برای مطالعه معرفی می‌کرد. اطلاعات ایشان برای همه جاذبه ایجاد می‌‌کرد. او با بیان اینکه صداوسیما نیز به پخش سخنرانی‌های ایشان می‌پرداخت، تصریح کرد: برای مثال روز گذشته رادیو معارف این جمله را از ایشان نقل کرد که حضرت مهدی(ع) فرمودند حضرت زهرا الگوی من در دنیاست، بنابراین حضرت زهرا اسوه همه پاکان و نیکان از‌جمله امام زمان است. ایشان تعبیرات زیبایی به کار می‌بردند و در انتخاب الفاظ، کلمات و اصطلاحات دقت داشتند؛ به گونه‌ای که افراد را جذب او می‌کرد. اکرمی در پاسخ به این سؤال که چه چیزی موجب محبوبیت ایشان در میان مردم شد؟ اظهار کرد: روزی از میدان خراسان به سمت سمنان حرکت می‌کردم، مشاهده کردم پشت وانتی یک جمله نوشته مبنی بر اینکه «همه از خاکیم و به سوی خاک بازمی‌گردیم، پس خاکی باش». این جمله آن‌قدر جالب است که آن را یادداشت کردم. به بیان دیگر هر فردی که دارای تواضع و فروتنی باشد، اخلاق داشته باشد، به گرمی سلام و احوالپرسی کند، جاذبه دارد و در واقع اخلاق‌مداری بهترین جاذبه برای جامعه است. او اضافه کرد: حال در کنار این اخلاق، مسئله صداقت، دیانت، پاکی و خدمتگزاری نیز مطرح است. همین که حاضر باشیم درددل دیگران را بشنویم و با آنها همدردی کنیم، به‌طور طبیعی جاذبه به همراه می‌آورد. اما اگر به اینها توجه نکنیم، طبیعی است که دافعه دارد. مرحوم آیت‌الله فاطمی‌نیا به مجالسی که می‌رفت و مباحثی که مطرح می‌کرد و در نهایت پامنبری‌هایی که جذب می‌کرد، نشان می‌داد دارای جاذبه است و این جاذبه، محبوبیت، احترام، معنویت و توسل به خدا و اهل‌بیت را به دنبال دارد.