ماه رمضان به اندونزی سفر کن!

‌‌سحر طلوعی: سفر به اندونزی در ماه رمضان، یکی از توصیه‌های گردشگرهاست. آنها متفق‌القول معتقدند اگر کسی می‌خواهد سنت‌ها و آداب و رسوم روزه‌داری را ببیند، چه خوب که راهی جاکارتا پایتخت اندونزی شود. شهروندان اندونزی در آخرین روز ماه شعبان مجموعه‌ای از اعمال را انجام می‌دهند و به استقبال ماه رمضان می‌روند. مهم‌ترین کاری که اندونزیایی‌ها انجام می‌دهند، زیارت اهل قبور است. گورستان‌ها در آخرین روز ماه شعبان شلوغ می‌شود؛ مردم قبرها را می‌شویند، کنار آنها گل می‌گذارند و برای درگذشتگان قرآن می‌‌خوانند و دعا می‌کنند.

در روستاها رسمی قدیمی مثل گرداندن عروسک اژدها-‌بز را هم اجرا می‌کنند. این رسم به‌منظور تعیین روز اول ماه رمضان انجام می‌شود. بعد به رودخانه می‌روند برای غسل و دوری از پلیدی‌ها و سپس قربانی می‌کنند و گوشت قربانی را به فرودستان می‌دهند. اگر قربانی نکنند، بسته‌های مواد غذایی برای فقرا تهیه می‌‌کنند و به دست آنها می‌رسانند.

یکی دیگر از سنت‌های استقبال شب اول ماه رمضان، آتش‌بازی است. اندونزیایی‌ها با آتش‌بازی آغاز ماه رمضان را جشن می‌گیرند.

اما چرا گردشگرها توصیه می‌کنند برای لمس‌ آداب و رسوم ماه رمضان باید به اندونزی سفر کرد؟ چون در تمام مدت روزه‌داری مسلمانان، درِ فست‌فودها و رستوران‌های زنجیره‌ای بزرگ به روی آنها که روزه نمی‌گیرند، باز است. در واقع در مدت روزه‌داری، تهیه مواد غذایی برای دیگران ساده است و کسی به دردسر نمی‌افتد.

هنگام افطار ماه رمضان که فرا‌می‌رسد، در رستوران‌ها و کافه‌های جاکارتا و دیگر شهرها جای سوزن‌انداختن نیست. روزه‌داران اغلب روزه‌شان را درون رستوران باز‌ می‌کنند. معجون موسوم به «تاکجیل» همانی که مالزیایی‌ها به نام سندل می‌شناسند، از‌جمله خوردنی‌های خاص افطار در اندونزی است. تاکجیل از ترکیب شیره خرما و شیر نارگیل و تکه‌های یخ و رشته‌های فرنگی ژله‌ای درست می‌شود.

گردشگران هنگام افطار ماه رمضان سری هم به مسجد استقلال جاکارتا می‌زنند؛ بسته‌های غذایی کوچک رایگان در کنار تاکجیل از‌جمله مواد غذایی است که برای روزه‌داران و غیرروزه‌داران سرو می‌شود. سفره‌های عریض و طویل در صحن مسجد انداخته و از روزه‌داران پذیرایی می‌شود. مراسم نماز تراویح و قرآن‌خوانی هم که جای خود دارد. عید فطر در کنار عید قربان یکی از بزرگ‌ترین اعیاد اندونزیایی‌هاست. این مردم رسم دارند به مناسبت عید به فروشگاه‌ها بروند و خرید کنند؛ از لباس گرفته تا شیرینی و شکلات و البته کادو برای دوستان و نزدیکان و‌‌... . در‌واقع خریدکردن از‌جمله رفتارهای خاص مردم اندونزی هنگام عید فطر است. پوشیدن لباس نو و لبخندزدن و روی خوش داشتن، جایگاه خاصی میان رسوم اندونزیایی‌ها برای عید فطر دارد. آنها بعد از برگزاری نماز، به خانه بزرگ‌تر‌ها می‌روند و به کودکان برای عیدی شکلات و پول می‌دهند.

بازگشت به روستاها و خانه‌های پدری هم از دیگر اتفاقات روز عید فطر اندونزی است. این اتفاق باعث قفل‌شدن جاده‌ها در سراسر این کشور می‌شود که به آن «مودیک» می‌گویند. در واقع ترافیک عید فطر آن‌قدر ویژه و دوست‌داشتنی است که برایش یک لغت ساخته‌اند!

پختن غذاهای سنتی اندونزی مثل «اوپور‌آیام» که از ترکیب تکه‌های مرغ پخته‌شده درون شیر نارگیل و کتوپات درست می‌شود و تهیه «رندانگ» یا کوفته گوشت مزه‌دار‌شده مرغ یا گوساله با چاشنی کاری هم در دستور کار اندونزیایی‌ها برای عید فطر قرار دارد.