چرا ناظم متخلف معرفی نشد؟

شرق: انتشار ویدئویی جنجالی از قیچی‌کردن مو‌های دانش‌آموزان یک مدرسه به دست ناظم در روزهای اخیر در شبکه‌های اجتماعی خبرساز شد. این کلیپ چهره‌ دانش‌آموزانی را نشان می‌دهد که در صف حیاط مدرسه هستند و منتظر برای اینکه وارد کلاس‌ها شوند؛ اما به ناگاه یکی از اولیای مدرسه که به نظر می‌آید ناظم مدرسه باشد، در تصویر حاضر می‌شود و با قیچی سراغ موهای دانش‌آموزان می‌رود. این فرد با حالتی تند پسران دانش‌آموز را که همه آنها در رده سنی کودک قرار دارند، با شدت می‌کشد و دسته‌ای از موهای‌شان را کوتاه می‌کند.

کوتاهی موهای دانش‌آموزان پسر در مدارس از قدیم وجود داشته است؛ موضوعی که با تکیه بر بهداشت ایجاد شد و هدفش این بود که با کوتاهی موها، دانش‌آموزان را از گزند بیماری‌های پوستی شبیه به شپش محفوظ نگه دارد. حساسیتی که به نظر می‌رسید با رشد و پیشرفت سطح بهداشت در کشور کمتر شود یا نحوه برخورد با آن در چارچوبی طبیعی پیش برود، نه اینکه تبدیل به ابزار کنترل‌گری باشد. انتشار این ویدئو در شبکه‌های اجتماعی خیلی زود باعث شد تا مردم از تجربه زیسته خود در دوران مدرسه بنویسند؛ از سخت‌گیری‌هایی که برخی از اولیای مدرسه نسبت به این موضوعات داشتند و گاهی با برخوردها تند و سلبی دست به تنبیه دانش‌آموزان می‌زدند. نگاهی به شبکه‌های اجتماعی به‌خوبی پرده از برخی از این تجارب برمی‌دارد. برای مثال زنی که نوشته بود: «در آستانه 40‌سالگی یاد روزی افتادم که به خاطر به همراه داشتن پوستر دروازه‌بان تیم ملی فوتبال در کیفم، سه روز از مدرسه اخراج شدم» یا مردی که نوشته بود: «حالا شما برای این کودکان غصه خوردید، اما یک روز هم در مدرسه، همه ما را به صف کردند. 40 پسری را که قرار بود سال بعد وارد دانشگاه شویم، به صف کردند و با ماشین، موهای همه ما را تراشیدند. حس حقارتی که آن لحظات تحمل کرده بودم، هیچ‌وقت از خاطرم نمی‌رود». پسری دیگر که این روزها خدمت سربازی را پشت سر می‌گذارد، این‌طور نوشته است: «همه عمرمان با همین رفتارها طی شد. وقتی مدرسه می‌رفتیم تنها زبانی که بلد بودند با پسرها حرف بزنند، زبان کتک و تحقیر بود. فرصت نشد راهی دانشگاه بشوم، اما حالا در سربازی هم اوضاع همین است. چیزی در زندگی ما قرار نیست فرق بکند». صادق ستاری‌فرد، سخنگوی وزارت آموزش و پرورش، در صفحه شخصی خود درخصوص ماجرای کوتاه‌کردن موهای سر دانش‌آموزان در یک مدرسه نوشت: «وَ لَقَدْ کَرَّمْنَا بَنِی آدَمَ» و ما فرزندان آدم را بسیار گرامی داشتیم؛ رفتار فرد خاطی با دانش‌آموزان عزیز مطابق ماده ۸ قانون رسیدگی به تخلفات اداری، «اعمال و رفتار خلاف شئون اداری یا شغلی است» که از طریق هیئت رسیدگی به تخلفات اداری و تنبیهات موضوع ماده ۹ قانون مذکور رسیدگی می‌شود. او اگرچه به این موضوع واکنش نشان داد، اما فرد متخلف هنوز معرفی نشده است. حال آنکه به نظر می‌رسد معرفی چنین چهره‌هایی و برخورد قانونی با آنها بتواند از تکرار تخلفات این‌چنینی بکاهد؛ بااین‌حال هنوز هیچ اتفاق روشنی رخ نداده است. اما جدی‌ترین واکنش مربوط به سخنگوی دولت بود؛ آنجا که علی بهادری‌جهرمی در توییتی در‌این‌باره نوشت: متخلفی که کرامت دانش‌آموزان را حفظ نکرده بود، به هیئت رسیدگی به تخلفات اداری معرفی شد، مدیر و معاون مدرسه نیز استعفا دادند. برخورد ناظم مدرسه در این ویدئو به‌عنوان مصداقی از خشونت علیه کودکان مطرح شده است. اینجاست که لزوم استفاده از قوانین بازدارنده برخورد با این تخلفات بیش از گذشته حس می‌شود. دو سال پیش، لایحه حمایت از کودکان و نوجوانان پس از سال‌ها ماندن پشت در مجلس شورای اسلامی بالاخره از سوی شورای نگهبان تأیید و تبدیل به قانون شد، اما مشخص نیست چرا به کمک همین قانون به برخورد با تخلفات این‌چنینی پرداخته نمی‌شود. تنها دو هفته از زمان بازگشایی مدارس پس از دو سال تعطیلی به خاطر شیوع ویروس کرونا گذشته است. فیلمی منتشر شد از معلمی که دانش‌آموز را کتک می‌زند. ویدئویی دیگر از برخورد تحقیرآمیز ناظم مدرسه با دانش‌آموزان خبر می‌دهد. در هادیشهر دیوار روی سر دانش‌آموزان ریزش می‌کند و همه اینها در حالی رخ می‌دهد که قرار است آینده این کشور به دست همین کودکان رقم بخورد.