تشدید اعتراضات به کشتهشدن «جورج فلوید» غیرمسلح در آمریکا
نمیتوانم نفس بکشم
«نمیتوانم نفس بکشم»؛ آخرین جملهای که «جورج فلوید»، مرد رنگینپوست کشتهشده در ایالت مینهسوتا بر زبان آورد، دقیقا همانی بود که «اریک گارنر»، سیاهپوست در برابر پلیس نیویورک گفته بود تا شاید بتواند جان خود را نجات دهد. اما فلوید 46ساله و گارنر 43ساله نتوانستند در این جدال نابرابر پیروز باشند و تنها به خاطر رنگ پوستشان جان خود را از دست دادند. مرگ گارنر که پدر شش فرزند بود، اعتراضی گسترده علیه خشونت و بیرحمی پلیس به راه انداخت و موجی برای حمایت از حقوق شهروندی رنگینپوستان در آمریکا ایجاد کرد که شعارش این بود: «نمیتوانم نفس بکشم». اما پیش از او نیز کشتهشدن «مایکل براون»، جوان ۱۸ساله سیاهپوست، به دست یک پلیس سفید در فرگوسن، جنبشی اجتماعی با شعار «نافرمانی مدنی» نزد سیاهپوستان به راه انداخت؛ مرگ براون که مسلح نبود و سوءسابقه نیز نداشت، مانند تیر خلاصی به افرادی بود که سالهاست به خاطر تفاوت در رنگ پوستشان با تبعیض دستوپنجه نرم میکنند، اما با وجود تمامی این جنبشها هنوز سیستم نژادپرستی در جامعه آمریکا رواج دارد.
این بار نیز انتشار ویدئویی در شبکههای اجتماعی که تقلای مرگبار جورج فلوید را زیر هیکل یک مأمور پلیس نشان میدهد، معترضان را به خیابان کشاند. فلوید در حالی که بهسختی نفس میکشد، به پلیس سفیدپوستی که بر گرده او فشار آورده، میگوید: «نمیتوانم نفس بکشم» و دقایقی بعد در بیمارستانی تسلیم مرگ میشود. شهردار مینیاپولیس از جامعه سیاهپوستان به خاطر رفتار خشونتآمیز پلیس عذرخواهی کرده اما این نتوانسته از خشم و اندوه شهروندان بکاهد. پس از آن بود که هزاران معترض که جلوی پاسگاه اصلی پلیس مینیاپولیس تجمع کرده بودند، وارد مقر پاسگاه شده و آن را به آتش کشیدند. شهر سنتپل که در نزدیکی مینیاپولیس واقع است نیز شاهد اعتراضاتی خشونتآمیز بود. حتی اعلام خبر اخراج چهار پلیس درگیر در این حادثه کافی نبود و بسیاری از معترضان، از جمله «بریجت فلوید» خواهر مقتول، خواهان محاکمه عاملان قتل هستند. مقامات دادستانی تصریح کردهاند هنوز آماده اعلام جرم علیه این مأموران پلیس نیستند، اما گفتهاند تحقیق در مورد مرگ جورج فلوید را اولویت اصلی خود قرار دادهاند.
البته این اعتراض تنها محدود به این شهر نشد، موج اعتراضات به شهرهای دیگر ایالات متحده نیز گسترش یافته است. در نیویورک معترضان به خیابانهای اطراف میدان یونیون در جنوب منهتن ریختند و دستکم 40 نفر از سوی نیروهای پلیس دستگیر شدند. در کالیفرنیا نیز جمعیت معترض یکی از بزرگراههای لسآنجلس را مسدود کرده و شیشه خودروهای پلیس را شکستند. در این میان گفته میشود مردی به ضرب گلوله در مقابل یک مغازه کشته شده ولی پلیس میگوید احتمالا صاحب مغازه به سوی او شلیک کرده است.
اما واکنش دونالد ترامپ مانند همیشه جنجالبرانگیز بود؛ او در ابتدا معترضان را «اراذل و اوباش»ی خواند که در حال اهانت به یاد و خاطره جورج فلوید هستند و نوشت: «اجازه چنین کاری را نمیدهم. من در تماس با تیم والتز فرماندار ایالت مینهسوتا، گفتم ارتش و گارد ملی از او حمایت همهجانبه میکنند و با وجود همه مشکلات، ما بر اوضاع مسلط خواهیم شد و در صورت آغازشدن شورش و غارت فروشگاهها، به آشوبگران تیراندازی خواهد شد». اما پس از آن در پیامی توییتری ضمن ابراز حس همدردی با دوستان و بستگان قربانی اطمینان داده است که «عدالت کافی اجرا خواهد شد». ترامپ پیش از این در مورد خشونت سفیدپوستان علیه رنگینپوستان، یا از پلیس دفاع یا سکوت اختیار میکرد. فعالان سیاسی و اجتماعی در این کشور به تغییر موضع ناگهانی ترامپ درباره خشونت بیش از اندازه پلیس علیه رنگینپوستان شک دارند و آن را در چارچوب محاسبات سیاسی در آستانه انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۰ ارزیابی میکنند.
«نمیتوانم نفس بکشم»؛ آخرین جملهای که «جورج فلوید»، مرد رنگینپوست کشتهشده در ایالت مینهسوتا بر زبان آورد، دقیقا همانی بود که «اریک گارنر»، سیاهپوست در برابر پلیس نیویورک گفته بود تا شاید بتواند جان خود را نجات دهد. اما فلوید 46ساله و گارنر 43ساله نتوانستند در این جدال نابرابر پیروز باشند و تنها به خاطر رنگ پوستشان جان خود را از دست دادند. مرگ گارنر که پدر شش فرزند بود، اعتراضی گسترده علیه خشونت و بیرحمی پلیس به راه انداخت و موجی برای حمایت از حقوق شهروندی رنگینپوستان در آمریکا ایجاد کرد که شعارش این بود: «نمیتوانم نفس بکشم». اما پیش از او نیز کشتهشدن «مایکل براون»، جوان ۱۸ساله سیاهپوست، به دست یک پلیس سفید در فرگوسن، جنبشی اجتماعی با شعار «نافرمانی مدنی» نزد سیاهپوستان به راه انداخت؛ مرگ براون که مسلح نبود و سوءسابقه نیز نداشت، مانند تیر خلاصی به افرادی بود که سالهاست به خاطر تفاوت در رنگ پوستشان با تبعیض دستوپنجه نرم میکنند، اما با وجود تمامی این جنبشها هنوز سیستم نژادپرستی در جامعه آمریکا رواج دارد.
این بار نیز انتشار ویدئویی در شبکههای اجتماعی که تقلای مرگبار جورج فلوید را زیر هیکل یک مأمور پلیس نشان میدهد، معترضان را به خیابان کشاند. فلوید در حالی که بهسختی نفس میکشد، به پلیس سفیدپوستی که بر گرده او فشار آورده، میگوید: «نمیتوانم نفس بکشم» و دقایقی بعد در بیمارستانی تسلیم مرگ میشود. شهردار مینیاپولیس از جامعه سیاهپوستان به خاطر رفتار خشونتآمیز پلیس عذرخواهی کرده اما این نتوانسته از خشم و اندوه شهروندان بکاهد. پس از آن بود که هزاران معترض که جلوی پاسگاه اصلی پلیس مینیاپولیس تجمع کرده بودند، وارد مقر پاسگاه شده و آن را به آتش کشیدند. شهر سنتپل که در نزدیکی مینیاپولیس واقع است نیز شاهد اعتراضاتی خشونتآمیز بود. حتی اعلام خبر اخراج چهار پلیس درگیر در این حادثه کافی نبود و بسیاری از معترضان، از جمله «بریجت فلوید» خواهر مقتول، خواهان محاکمه عاملان قتل هستند. مقامات دادستانی تصریح کردهاند هنوز آماده اعلام جرم علیه این مأموران پلیس نیستند، اما گفتهاند تحقیق در مورد مرگ جورج فلوید را اولویت اصلی خود قرار دادهاند.
البته این اعتراض تنها محدود به این شهر نشد، موج اعتراضات به شهرهای دیگر ایالات متحده نیز گسترش یافته است. در نیویورک معترضان به خیابانهای اطراف میدان یونیون در جنوب منهتن ریختند و دستکم 40 نفر از سوی نیروهای پلیس دستگیر شدند. در کالیفرنیا نیز جمعیت معترض یکی از بزرگراههای لسآنجلس را مسدود کرده و شیشه خودروهای پلیس را شکستند. در این میان گفته میشود مردی به ضرب گلوله در مقابل یک مغازه کشته شده ولی پلیس میگوید احتمالا صاحب مغازه به سوی او شلیک کرده است.
اما واکنش دونالد ترامپ مانند همیشه جنجالبرانگیز بود؛ او در ابتدا معترضان را «اراذل و اوباش»ی خواند که در حال اهانت به یاد و خاطره جورج فلوید هستند و نوشت: «اجازه چنین کاری را نمیدهم. من در تماس با تیم والتز فرماندار ایالت مینهسوتا، گفتم ارتش و گارد ملی از او حمایت همهجانبه میکنند و با وجود همه مشکلات، ما بر اوضاع مسلط خواهیم شد و در صورت آغازشدن شورش و غارت فروشگاهها، به آشوبگران تیراندازی خواهد شد». اما پس از آن در پیامی توییتری ضمن ابراز حس همدردی با دوستان و بستگان قربانی اطمینان داده است که «عدالت کافی اجرا خواهد شد». ترامپ پیش از این در مورد خشونت سفیدپوستان علیه رنگینپوستان، یا از پلیس دفاع یا سکوت اختیار میکرد. فعالان سیاسی و اجتماعی در این کشور به تغییر موضع ناگهانی ترامپ درباره خشونت بیش از اندازه پلیس علیه رنگینپوستان شک دارند و آن را در چارچوب محاسبات سیاسی در آستانه انتخابات ریاستجمهوری ۲۰۲۰ ارزیابی میکنند.