آلودگی هولناک مازوت

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

حسین  مقیسه -  تحلیلگر  صنعت خودرو

ما در این نوشتار می‌خواهیم درکی عددی از بزرگی اختلاف منبع آلودگی هوا بین سوخت مازوت و بنزین در تولید اکسیدهای گوگرد را به صورت تحلیلی پیدا کنیم. برای همین با ساده‌سازی محاسبات سعی می‌کنیم بزرگی اختلاف روشن شود، نه اینکه ادعا کنیم خودرو یا نیروگاه، مستقیم باعث تولید SO2  می‌شوند؛ بلکه از احتراق این دو سوخت اکسید گوگرد و همین‌طور دی‌اکسید‌کربن تولید می‌شود که بحث اصلی ما آن چیزی است که باعث خفقان نفس‌ها  می‌شود؛ یعنی همان اکسید گوگرد  که باید میزان تولیدش را از دو سوخت معیار و سنجشی بررسی کنیم. کاملا روشن است که اکسیدهای گوگرد محصول جانبی احتراق سوخت‌های حاوی گوگرد هستند و مقدار آن فقط به درصد گوگرد موجود در سوخت  وابسته است.

۱. عدد واقعی گوگرد سوخت نیروگاه شهید رجایی

طبق جدولی که در رسانه‌ها منتشر شده، گوگرد مازوت مصرفی نیروگاه رجایی حدود سه درصد وزنی است. این یعنی در هر یک‌ هزار کیلوگرم سوخت، ۳۰ کیلوگرم گوگرد وجود دارد.

۲. مقدار مصرف سوخت

نیروگاه دو هزار مگاواتی رجایی در صورت مازوت‌سوزی شبانه‌روزی حدود ۱۳ میلیون لیتر مازوت مصرف می‌کند. این مقدار معادل تقریبی 12 هزار و 800 تن سوخت است.

۳. محاسبه اکسیدهای گوگرد

همه گوگرد موجود در سوخت، در احتراق تبدیل به SO2  می‌شود. ضریب استوکیومتری ساده حاکی از آن است که خروجی یک کیلوگرم گوگرد، دو کیلوگرم SO2  است. پس اگر سه درصد گوگرد را در عدد 12 هزار و 800 تن سوخت ضرب کنیم، عدد حاصل ۳۸۵ تن گوگرد به دست می‌آید و اگر این رقم را در دو ضرب کنیم، حدود ۷۷۰ تن SO2  در شبانه‌روز تولید می‌شود. حالا اگر فرض کنیم فقط یک‌سوم شب‌ها در نیروگاه مازوت‌سوزی شود، این عدد به حدود ۲۵۷ تن SO2  می‌رسد.

۴. وضعیت بنزین خودروها

گوگرد بنزین یورو ۴ حدود ۵۰ ppm است، یعنی ۰.۰۰۵ درصد وزنی. ضمن اینکه بخش قابل توجهی از آلاینده‌ها با کاتالیست خودرو کاهش پیدا می‌کند، اما فرض می‌کنیم هیچ فیلتری وجود ندارد تا مقایسه خنثی باشد. بررسی مصرف سه استان نشان می‌دهد مصرف تهران حدود ۲۰ میلیون لیتر است و استان‌های البرز و قزوین مجموعا حدود ۱۰ میلیون لیتر مصرف می‌کنند که در مجموع حدود ۳۰ میلیون لیتر در روز می‌شود. کل SO2  حاصل از این مقدار بنزین حدود دو تا سه تن در روز است.

۵. نسبت مقایسه

اگر ۲۵۷ تن SO2  ناشی از مازوت‌سوزی شبانه را مبنا بگیریم، برای تولید این مقدار SO2  با بنزین، باید یک میلیارد خودرو با متوسط مصرف شبانه‌روز چهار لیتر به طور هم‌زمان در سه استان تردد کنند که طبعا فقط برای تصویرسازی بزرگی اختلاف است، ولی نشان می‌دهد مقیاس آلودگی مازوت در حد خودروها نیست، بلکه حدود ۴۰۰ تا ۶۰۰ مرتبه بزرگ‌تر است.

نکته اینکه مصرف ۴.۲ میلیون خودرو و ۴.۷ میلیون موتورسیکلت استان تهران در تابستان ۱۴۰۴ روزانه حدود ۲۰ میلیون لیتر در روز و کل تابستان ۱.۸۸ میلیارد لیتر بوده است.

۶. جمع‌بندی

هدف از این محاسبات، توضیح همین نکته بود که حتی مصرف محدود مازوت با گوگرد سه درصد، از نظر انتشار SO2، معادل مصرف سوخت صدها میلیون خودرو با بنزین کم‌گوگرد است. بنابراین اگر در زمستان آلودگی کم نمی‌شود، دلیل اصلی نه تعداد خودرو و نه تردد روزانه، بلکه ورود یک منبع آلایندگی فوق‌سنگین مثل مازوت با گوگرد چند هزار برابر استاندارد است.

آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.