ماراتن دیپلماتیک برای نجات طرح صلح

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

شرق: وزیر خارجه آمریکا پس از ماراتن دیپلماتیک ژنو بر سر طرح توقف جنگ اوکراین، از پیشرفت در «سند زنده» صلح خبر داد؛ سندی که هر روز تغییر می‌کند اما هنوز نیازمند تأیید نهایی مسکو است. با وجود خوش‌بینی‌های محتاطانه درباره عبور از «لیست آرزوهای روسیه» و جهش معنادار بازار اوراق قرضه، ضرب‌الاجل پنجشنبه ترامپ همچنان شناور است و دیپلمات‌ها برای جلوگیری از مرگ‌ومیر بیشتر، در حال جنگ با زمان هستند. وزیر خارجه آمریکا پس از خروج از اتاق مذاکره اعتراف کرد که روس‌ها در این معادله «حق رأی» دارند؛ جمله‌ای که نشان می‌دهد کلید پایان جنگ تنها در جیب واشنگتن یا کی‌یف نیست.

مارکو روبیو اعلام کرد که دولت ایالات متحده در رسیدگی به سؤالات حل‌نشده در پیش‌نویس طرح آمریکا برای پایان‌دادن به جنگ اوکراین، پیشرفت خوبی داشته است. او که پس از دیدار با هیئت اوکراینی در ژنو با خبرنگاران صحبت می‌کرد، تصریح کرد: «چند مسئله وجود دارد که باید همچنان روی آنها کار کنیم». روبیو این طرح را یک «سند زنده و دارای تنفس» توصیف کرد که «هر روز با ورودی‌های جدید، تغییر می‌کند».

او تأکید کرد که این جلسات تاکنون ارزشمند بوده است. به گفته روبیو، این احتمالا «سازنده‌ترین روزی» بوده که آنها درمورد این مسئله داشته‌اند، شاید در تمام طول تعاملاتشان، اما قطعا در مدتی بسیار طولانی. او هشدار داد که کار باقی است و چون این یک فرایند در حال انجام است، نمی‌خواهد در اینجا اعلام پیروزی یا قطعیت کند. روبیو افزود: «هنوز کارهایی برای انجام‌دادن هست، اما ما امروز، در این لحظه، خیلی جلوتر از جایی هستیم که صبح امروز شروع کردیم و قطعا جلوتر از جایی که یک هفته پیش بودیم».

عبور از موانع غیرقابل عبور

در حالی که قانون‌گذاران آمریکایی از تلاش‌های دولت برای صلح انتقاد کرده‌اند، روبیو ابراز اطمینان کرد که معامله‌ای برای توافق با اوکراین و روسیه وجود خواهد داشت. او درباره «چند مسئله» باقی‌مانده گفت: «هیچ‌کدام از آنها غیرقابل عبور نیستند». روبیو تصریح کرد: «می‌توانم به شما بگویم آیتم‌هایی که باز مانده‌اند غیرقابل حل نیستند، ما فقط به زمان بیشتری نسبت به آنچه امروز داریم نیاز داریم. صادقانه باور دارم که به آنجا خواهیم رسید».

به گفته روبیو، تیم‌ها تاکنون یک «سند پایه» درمورد طرح صلح با اوکراین تدوین کرده‌اند. او توضیح داد: «ما تقریبا سه هفته پیش با یک سند پایه شروع کردیم که آن را اصلاح کردیم و با هر دو طرف در میان گذاشتیم و از هر دو طرف ورودی گرفتیم». او افزود وقتی کسی ۱۰ ماه درگیر این ماجرا باشد، درک بسیار خوبی از اولویت‌ها، خطوط قرمز و مسائل مهم برای هر دو طرف پیدا می‌کند. این درک اجازه داد تا سند پایه‌ای ایجاد شود که به یک سند کاری مداوم تبدیل شده است.

روبیو جزئیات دقیق‌تری از تحرکات دیپلماتیک ۹۶ ساعت گذشته ارائه داد. او گفت تعاملات گسترده‌ای با طرف اوکراینی صورت گرفته، از جمله حضور وزیر ارتش آمریکا و دیگران در میدان در کی‌یف که با ذی‌نفعان مربوطه در سراسر طیف سیاسی اوکراین، در شاخه قانون‌گذاری، اجرایی و ارتش دیدار کرده‌اند تا این نکات را دقیق‌تر و محدودتر کنند. او هدف امروز در ژنو را این‌گونه تشریح کرد: «ما با یک هدف آمدیم؛ اینکه آن ۲۸ یا ۲۶ نکته را - بسته به نسخه‌ای که مدام تکامل می‌یابد - بگیریم و تلاش کنیم آیتم‌های باز را محدود کنیم. و ما امروز به شکل بسیار قابل توجهی به آن دست یافتیم».

چرخش مثبت زلنسکی و پیام‌های شبانه

ولودیمیر زلنسکی، رئیس‌جمهور اوکراین هم می‌گوید خوب است که اوکراین در حال گفت‌وگو با نمایندگان آمریکاست و خاطرنشان کرد سیگنال‌هایی وجود دارد که تیم رئیس‌جمهور دونالد ترامپ «صدای ما را می‌شنود». زلنسکی در سخنرانی ویدئویی شبانه خود گفت: «امروز گفت‌وگوها در سوئیس ادامه دارد. تیم‌ها عملا تا پاسی از شب کار خواهند کرد و گزارش‌های بیشتری وجود خواهد داشت».

این اظهارات پس از آن بیان شد که زلنسکی پیش‌تر گفته بود اوکراین بابت کمک‌های ایالات متحده سپاسگزار است؛ واکنشی به گلایه ترامپ که گفته بود رهبران اوکراین «صفر درصد قدردانی» برای کمک‌های آمریکا ابراز کرده‌اند. زلنسکی روز گذشته نیز در دومین روز مذاکرات سوئیس تأکید کرد: «ما به کار با شرکا، به‌ویژه ایالات متحده ادامه می‌دهیم تا به دنبال مصالحه‌ای باشیم که ما را تقویت کند، نه تضعیف». او این سخنان را از طریق لینک ویدئویی از سوئد، جایی که در اجلاس کشورهای خواهان عقب‌نشینی روسیه از کریمه شرکت داشت، بیان کرد.

حق وتوی مسکو

در این میان، روبیو تأکید کرد که مذاکرات با ریسک بالا، نیازمند گفت‌وگوی بیشتر با رهبران اوکراین، روسیه و آمریکاست. او با صراحت گفت: «بدیهی است، مانند هر توافق نهایی، این باید مورد توافق رؤسای جمهور قرار گیرد». وزیر خارجه آمریکا افزود: «بدیهی است که روس‌ها در اینجا یک رأی دارند». او توضیح داد که از مراحل اولیه این فرایند، با درک موضع روسیه کار را شروع کرده‌اند، چرا که وزارت خارجه «تعداد زیادی یادداشت غیررسمی و موارد مکتوب و شفاهی از آنها دریافت کرده است». روبیو افزود: «مهم نیست امروز به چه چیزی رسیدیم، اگر بتوانیم با طرف اوکراینی به توافق برسیم، حالا باید آن را نزد طرف روسی ببریم. این بخش دیگری از معادله است. آنها باید با این موافقت کنند تا کار کند».

ترامپ مهلتی تا روز پنجشنبه برای پاسخ اوکراین به طرح تعیین کرده است. اما او همچنین پیشنهاد داده اگر مدرکی از پیشرفت واقعی وجود داشته باشد، این مهلت می‌تواند جابه‌جا شود و این طرح، پیشنهاد نهایی او نیست. روبیو نیز گفت: «بسیار خوش‌بینم که می‌توانیم کاری انجام دهیم چون امروز پیشرفت فوق‌العاده‌ای داشتیم». او درباره ضرب‌الاجل گفت: «ما می‌خواهیم این کار هرچه زودتر انجام شود. بدیهی است دوست داریم پنجشنبه باشد». او ادامه داد: «چه پنجشنبه، چه هفته بعد، ما می‌خواهیم زودتر این اتفاق رخ دهد. چون بین امروز تا زمانی که این را حل کنیم، افراد بیشتری خواهند مرد و ویرانی بیشتری رخ خواهد داد. هدف ما پایان‌دادن به جنگ در اسرع وقت است، اما کمی زمان بیشتر نیاز داریم». سؤالات درباره ماهیت طرح زمانی تشدید شد که گروهی از سناتورهای دو حزب گفتند روبیو روز شنبه به آنها گفته این طرح از روسیه نشئت گرفته و در واقع یک «لیست آرزوهای مسکو» است تا یک پیشنهاد نهایی. برخی حامیان آمریکایی و اروپایی اوکراین نیز این طرح را بیش از حد مطلوب مسکو دانسته‌اند.

واکنش بازار و جزئیات مالی

آندری یرماک، رئیس دفتر ریاست‌جمهوری اوکراین، گفت: «ما پیشرفت بسیار خوبی داریم و به سمت صلح عادلانه و پایدار حرکت می‌کنیم». او افزود مردم اوکراین بیش از هرکس دیگری در این سیاره خواهان این صلح هستند. یرماک تأکید کرد که در روزهای آینده برای پیوستن پیشنهادها کار خواهند کرد و دوستان اروپایی را نیز درگیر می‌کنند.

بیانیه کاخ سفید از مذاکرات یکشنبه نشان‌دهنده درک و قدردانی اوکراین از نقش ترامپ و دولتش به عنوان میانجی بود. طبق این قرائت، هیئت اوکراینی تأیید کرد که تمام نگرانی‌های اصلی آنها - شامل ضمانت‌های امنیتی، توسعه اقتصادی بلندمدت، حفاظت از زیرساخت‌ها، آزادی دریانوردی و حاکمیت سیاسی - در طول جلسه به طور کامل مورد بررسی قرار گرفت. نمایندگان اوکراین اعلام کردند براساس اصلاحات ارائه‌شده، پیش‌نویس فعلی منافع ملی آنها را بازتاب می‌دهد و مکانیسم‌های معتبر و قابل اجرایی برای حفاظت از امنیت اوکراین در کوتاه‌مدت و بلندمدت فراهم می‌کند. روبیو و تیمش نیز بر تعهد قاطع آمریکا به تضمین حاکمیت و امنیت اوکراین تأکید کردند.

بازارها نیز به این تحولات واکنش نشان دادند. اوراق قرضه دلاری اوکراین با سررسید ۲۰۲۹ روز دوشنبه به بالاترین سطح از فوریه رسید که نشان‌دهنده خوش‌بینی به مذاکرات صلح است. مقامات اروپایی همچنین ابراز خوش‌بینی کردند که آخرین نسخه متن پیش‌نویس، دیگر شامل طرح انتقال ۱۰۰ میلیارد دلار از دارایی‌های مسدودشده روسیه به تلاش‌های بازسازی تحت رهبری آمریکا نیست. پیشنهاد قبلی پیش‌بینی می‌کرد آمریکا ۵۰ درصد سود را دریافت کند و دارایی‌های خرج‌نشده به یک صندوق سرمایه‌گذاری مشترک  آمریکا-روسیه برود.

گزارش‌ها حاکی است متن جدید، مسائل حساس تبادل ارضی و عضویت اوکراین در ناتو را برای بحث مستقیم بین زلنسکی و ترامپ باقی گذاشته است. رهبران اتحادیه اروپا نیز قرار است در حاشیه اجلاس اتحادیه اروپا-آفریقا در لواندا، پایتخت آنگولا، برای بحث درباره اوکراین دیدار کنند. زلنسکی نیز تأکید کرد که روسیه باید هزینه جنگ را بپردازد و تصمیم‌گیری درباره دارایی‌های مسدودشده حیاتی است. او وضعیت کنونی را «لحظه‌ای بحرانی» توصیف کرد که زیر فشار سیاسی و هیاهوی رسانه‌ای قرار دارد.

آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.