پول وفاق در دخل شهرداری

به گزارش گروه رسانه‌ای شرق،

شرق: اول تیرماه سال گذشته، در میانه رقابت‌های چهاردهمین دوره انتخابات ریاست‌جمهوری، مسعود پزشکیان در یک عبارت خطاب به رقیب انتخاباتی خود علیرضا زاکانی گفت: «تا آخر می‌مونی دیگه؟»؛ عبارتی که کاربران رسانه‌های اجتماعی در جریان تبلیغات انتخاباتی و حتی پس از آن در مواجهه با دیدگاه‌ها و اقدامات زاکانی در مدیریت شهری پایتخت آن را تکرار می‌کردند و همین امر سبب شده است تا مردم با وجود پایان رقابت‌های انتخاباتی، این عبارت را به فراموشی نسپارند.‌‌ آغاز به کار دولت چهاردهم و تأکید پزشکیان بر«وفاق»، مجالی برای تداوم فضای حاکم رقابت‌های انتخاباتی در روابط میان دولت و شهرداری تهران باقی نگذاشت و دور جدیدی از همکاری میان شهرداری و دولت شکل گرفت. روند همکاری مدیریت شهری پایتخت و دولت سبب شد که مرداد‌ امسال، پزشکیان‌، رئیس‌جمهور، در جریان بازدید از ساختمان شیشه‌ای صداوسیما از عملکرد و همکاری شهردار تهران تشکر کند و گفت: «هر‌چند ما در مناظرات انتخابات ریاست‌جمهوری با آقای زاکانی، شهردار تهران، کل‌کل داشتیم، ولی الان دارد کمک می‌کند، خوب کار می‌کند و ما هم قدردان‌شان هستیم». بااین‌حال، «وفاق» میان دولت و شهرداری تهران فقط در مرحله حرف و تشکرهای معمول باقی نمانده و آن‌گونه که بهروز شیخ‌رودی در واکاوی و بررسی گزارش درآمد و هزینه چهار‌ماهه نخست سال 1404 شهرداری تهران به خبرنگار «شرق» گفت، «وفاق» برای دخل شهرداری پول داشته است.

بهروز شیخ‌رودی، کارشناس مالیه و اقتصاد شهری، با اشاره به گزارش درآمد و هزینه چهارماهه نخست امسال شهرداری تهران، درگفت‌وگو با «شرق» گفت: شهرداری تهران با تحصیل 59‌هزار‌و 278 میلیارد تومان‌ توانسته است 77 درصد از منابع تکلیفی بودجه را در برش زمانی چهارماهه محقق کند؛ البته منابع واقعی تحصیل‌شده توسط شهرداری تهران در چهارماهه نخست امسال کمتر از این رقم است و برای دستیابی به رقم واقعی منابع تحصیل‌شده توسط مدیریت شهری پایتخت، ابتدا باید مازاد درآمد بر هزینه سال قبل را که رقمی بالغ بر 16 هزار میلیارد تومان است، کسر کنیم. با کسر رقم مازاد درآمد بر هزینه سال قبل، پی می‌بریم که شهرداری تهران در چهارماهه نخست امسال فقط توانسته است 43‌هزار‌و 272 میلیارد تومان منابع کسب کند که این رقم در مقایسه با عملکرد چهارماهه نخست سال گذشته، فقط پنج‌هزار‌و 584 میلیارد تومان افزایش پیدا کرده است. در‌واقع، مجموع منابع واقعی تحصیل‌شده توسط شهرداری پایتخت در چهارماهه نخست امسال، بدون لحاظ مازاد درآمد بر هزینه سال قبل، در مقایسه با سال گذشته فقط 15 درصد افزایش داشته ‌و برخلاف ادعاهای زاکانی در چهارماهه نخست امسال درآمدهای شهرداری از تورم جا مانده است.

معاون پیشین محاسبات و پایش عملکرد شورای شهر تهران، در ادامه با اشاره به مهم‌ترین منابع تأمین مالی بلدیه پایتخت گفت: اعداد و ارقام گزارش درآمد و هزینه شهرداری تهران در چهارماهه نخست امسال حکایت از آن دارند که عوارض موضوع قانون مالیات بر ارزش افزوده با رقم 17‌‌هزار‌و 772 میلیارد تومان، اولین و مهم‌ترین منبع پرکردن خزانه شهرداری بوده است. پس از آن، اتکای شهرداری بر رقم 16‌هزار‌و پنج میلیارد تومان مازاد درآمد بر هزینه سال قبل، دومین منبع تأمین خزانه شهرداری تهران به‌شمار می‌رود. البته در چهار‌ماهه نخست امسال، ماشین بدهی‌سازی شهرداری نیز بیکار ننشسته و برای تأمین مالی خزانه شهرداری شش‌هزار‌و 39 میلیارد تومان بدهی جدید ایجاد کرده است. ‌‌جالب آن است که علی‌رغم همه تلاش‌های مدیریت شهری دوره ششم، از تخفیف پرداخت عوارض صدور پروانه و اقدامات متعدد دیگر در تسهیل بارگذاری و...، شهرداری تهران در چهارماهه نخست امسال فقط توانسته است هفت‌هزار‌و 746 میلیارد تومان از محل صدور پروانه ساختمانی درآمد کسب کند. این اعداد و ارقام روشنگر آن هستند که خزانه شهرداری بیش از آنکه با اتکا‌ بر اقدامات و فعالیت‌های مدیریت شهری پر شده باشد، با پرداخت سهم شهرداری از محل عوارض موضوع قانون مالیات بر ارزش افزوده توسط دولت، ایجاد بدهی جدید و اتکا‌ بر مازاد درآمد بر هزینه سال قبل پر شده است.

این کارشناس مالیه و اقتصاد شهری با اشاره به نقش وفاق میان دولت و شهرداری در تسهیل تأمین مالی بلدیه پایتخت گفت: دولت بر‌اساس قانون مکلف به تأمین برخی از منابع شهرداری‌ها به‌شمار می‌رود که از مهم‌ترین این منابع می‌توان به سهم شهرداری‌ها از عوارض موضوع قانون مالیات بر ارزش افزوده، یارانه بلیت مترو و اتوبوس و... اشاره کرد. در چهارماهه نخست امسال که شهرداری تهران فقط توانسته است هفت‌هزار‌و 746 میلیارد تومان از محل صدور پروانه ساختمانی درآمد کسب کند، ما شاهد‌ هستیم‌ دولت با پرداخت و تأمین 17‌هزار‌و 772 میلیارد تومان از محل عوارض موضوع قانون مالیات بر ارزش افزوده، زمینه تسهیل تأمین مالی خزانه شهرداری تهران را فراهم کرده است؛ زیرا رقم پرداختی از سوی دولت بابت سهم مالیات بر ارزش افزوده، چهار‌هزار‌و 689 میلیارد تومان بیشتر از برش مالی پیش‌بینی‌شده در بودجه شهرداری تهران است. مطمئنا این اضافه‌پرداخت از محل سهم مالیات بر ارزش افزوده، ناشی از حسن رابطه شهرداری و دولت است و بدون شک یکی از نشانه‌های وفاق میان شهرداری و دولت به‌شمار می‌رود. علاوه بر این، در چهارماهه نخست امسال، بر‌اساس گزارش درآمد و هزینه شهرداری تهران، دولت رقمی بالغ بر ‌هزار‌و 145 میلیارد تومان به‌ عنوان یارانه بلیت پرداخت کرده است و در نتیجه این پرداخت بیش از 95 درصد کمک دولت و یارانه پیش‌بینی‌شده در بودجه سال 1404 شهرداری تهران تحقق پیدا کرده است. در حقیقت، برخلاف برخی روایت‌ها که تلاش می‌کنند زاکانی و شهرداری تهران را عامل عدم اجرای برنامه‌های برخی دستگاه‌های دولتی معرفی کنند، ما شاهد‌ هستیم که رابطه دولت و شهرداری تهران در سطح مناسبات معمول و کلامی باقی نمانده است و دولت در قبال تأمین مالی خزانه شهرداری تهران نقش فعالی ایفا می‌کند. به عبارت دیگر، باید گفت هرچند وفاق منجر به کاهش مشکلات شهروندان تهرانی در قطع آب و برق نشده‌، اما برای دخل شهرداری پول داشته است.

معاون پیشین محاسبات و پایش عملکرد شورای شهر تهران با اشاره به شارژ شهری پرداختی شهروندان گفت: در چهارماهه نخست، شهروندان تهرانی رقمی بالغ بر ‌هزار‌و 550 میلیارد تومان بابت عوارض نوسازی، عوارض بر مشاغل، بهای خدمات پسماند، بهای خدمات آتش‌نشانی و... که از آن به‌ عنوان شارژ شهری یاد می‌شود، به شهرداری پایتخت پرداخت کرده‌اند‌ که این رقم سهم 2.5‌درصدی در تأمین مالی خزانه بلدیه پایتخت داشته است. این در حالی است که سهم 50درصدی شهرداری تهران از درآمد حاصل از آگهی‌های تجاری و تبلیغات محیطی در چهار‌ماهه نخست امسال فقط 466 میلیارد تومان بوده است. همچنین در همین مدت، سهم 60درصدی شهرداری تهران از درآمد حاصل از اجرای طرح ترافیک در پایتخت، فقط 212 میلیارد تومان بوده است. شهرداری تهران در چهارماهه نخست امسال، با وصول سه‌هزار‌و 133 میلیارد تومان از مطالبات و اسناد دریافتنی خود، تلاش کرده است پنج درصد از منابع خزانه شهرداری را از این محل تأمین کند. این در حالی است که مجموع منابع حاصل از فروش املاک و دارایی‌های شهرداری در همین مدت فقط توانسته است به رقم دو‌هزار‌و 301 میلیارد تومان برسد. این اعداد نشان‌دهنده آن هستند که اهالی تهران وظیفه شهروندی خود را در تأمین و پرداخت شارژ شهری به‌خوبی انجام می‌دهند و در مقابل از شهرداری انتظار دارند ‌‌به انجام وظایف ذاتی خود در قبال شهر توجه بیشتری داشته باشد.

بهروز شیخ‌رودی با تأکید بر لزوم سیاست‌گذاری شورای شهر برای افزایش تاب‌آوری مالی شهرداری گفت: داده‌های مالی شهرداری تهران حکایت از ناکارآمدی مصوبه شورای ششم برای اعمال تخفیف‌های پلکانی به پرداخت‌های نقدی عوارض شهرسازی دارد. سیاست اعمال تخفیف تا 40 درصد شورای ششم در سال 1404، بر‌خلاف آنچه در سال 1401 شاهدش بودیم، چندان با اقبال سازندگان مواجه نشده‌ و این بار تصور مدیریت شهری دوره ششم از تأمین مالی خزانه شهرداری با تخفیف چندان درست از آب درنیامده است. در چهارماهه نخست امسال، شاهد شکست این سیاست اجرائی که با تکیه بر تجربه چمران در بستن بیش از 20 بودجه برای شهرداری تنظیم شده بود، هستیم. با توجه به این واقعیت‌ها، لازم است تا مدیریت شهری دوره ششم برای افزایش تاب‌آوری مالی شهرداری در مدت باقی‌مانده از وقت اضافه‌اش تصمیم درست و اثربخشی اتخاذ کند تا شاهد تقویت پایداری خدمات و فعالیت‌های شهری و افزایش کارایی تأمین مالی  شهرداری باشیم.

آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.