مخالفان برای کنارهگیری رئیسجمهور فرانسه فشار میآورند
پارلمان تکهتکه، خیابان جوشان
زمان رأیگیری سرنوشتساز نزدیک میشد و فرانسه روی لبه تیغ راه میرفت. فرانسوا بایرو، چهارمین نخستوزیر مکرون در کمتر از دو سال، دولت اقلیت را به رأی گذاشت؛ اما موضوع فقط ماندن یا رفتن یک کابینه نیست. بحران سیاسی طولانی حلقه را بر گلوی الیزه تنگتر کرده است. نشست پارلمان با سخنرانی آغازین بایرو از ساعت ۱۵:۰۰ شروع شد و بعد رهبران همه گروهها نوبتی حرف زدند؛


به گزارش گروه رسانهای شرق،
شرق: زمان رأیگیری سرنوشتساز نزدیک میشد و فرانسه روی لبه تیغ راه میرفت. فرانسوا بایرو، چهارمین نخستوزیر مکرون در کمتر از دو سال، دولت اقلیت را به رأی گذاشت؛ اما موضوع فقط ماندن یا رفتن یک کابینه نیست. بحران سیاسی طولانی حلقه را بر گلوی الیزه تنگتر کرده است. نشست پارلمان با سخنرانی آغازین بایرو از ساعت ۱۵:۰۰ شروع شد و بعد رهبران همه گروهها نوبتی حرف زدند؛ اعلام نتیجه حوالی ۱۷:۰۰ پیشبینی میشد. از چپ تا راست گفتند دولت را میاندازند. مانوئل بومپار از حزب «فرانسه تسلیمناپذیر» در فرانس اینفو گفت: «خوشحالم که دولت امروز میافتد؛ برای خیلیها این یک خبر خوش است». چه دولت میماند چه نه، بنبست سیاسی و اقتصادی پابرجاست و نشانههایش در بازار بدهی پیداست.
مکرون تا عصر دیروز انحلال مجلس را برخلاف پارسال، رد کرده بود. انتخابات زودهنگام سال گذشته مجلسی چندپارهتر ساخت: ائتلاف مکرون از سال ۲۰۲۲ اکثریت ندارد و ضعیفتر هم شد؛ «مجمع ملی» راست ضدمهاجرت بزرگترین حزب و یک بلوک شکننده از چپها، با شکافهای عمیق، بزرگترین بلوک شد. هیچ اردوگاهی اکثریت ندارد. مارین لوپن میگوید: «این بحران را مکرون و خدمتگزارانش ساختند... امروز بیمار اروپا، فرانسه است». در شبکههای اجتماعی، گروههایی مردم را برای چهارشنبه به «همه چیز را مسدود کنید» فراخواندهاند و اتحادیههای اصلی هم برای ۱۸ سپتامبر علیه برنامه کاهش بودجه دولت دست به اقدام میزنند. «10 روز دیگر برگردید، میبینید هیچ چیز عوض نشده. اکثریتی در کار نیست؛ بودجهای هم نخواهد بود»؛ این را محمد ۸۰ساله در بازار آلیگر میگوید. آشفتگی سیاسی توان سامان اقتصاد را میخورد. نشانهها روشن است: اختلاف بازدهی اوراق بالا میرود و کاهش رتبه اعتباری در کمین میایستد. سال گذشته، کسری نزدیک دو برابر سقف سه درصد ثبت شد و نسبت بدهی به تولید به ۱۱۳.۹ درصد رسید. فشارها در حساسترین وقت اروپا سرریز کرده است.
نگاهها به چپ
پس از یک نخستوزیر راست میانه (میشل بارنیه) و یک میانهرو (بایرو)، خیلیها میگویند مکرون این بار به سوسیالیستها نگاه میکند. نامی که بیشتر شنیده میشود اولیویه فور است؛ با مکرون آنقدر نزدیک که به هم «تو» میگویند. اما مسیر دشوار است: چپ باید با بلوک لیبرال رئیسجمهور کنار بیاید -بلوکی که با ایدههای چپ، از جمله افزایش مالیات ثروتمندان، مشکل دارد- و همزمان مکرون باید راست میانه را هم راضی کند تا بار دولت اقلیت تحمل شود. لوران ووکیه میگوید برای برانداختن نخستوزیر سوسیالیست فشار نخواهد آورد؛ اما برونو رتایو پاسخ داده: «بههیچوجه نخستوزیر سوسیالیست را نمیپذیریم». حفظ اکثریت هم آسان نیست: سوسیالیستها از ۳۳۱ کرسی در سال ۲۰۱۲، به ۶۶ کرسی در انتخابات سال گذشته رسیدند. آن هیدالگو، نامزد آنان در سال ۲۰۲۲، حدود ۶۱۶ هزار رأی (۱.۷ درصد) آورد؛ حدود ۲۰۰ هزار رأی کمتر از نامزد کمونیست. با این همه، فور وعده داده سن بازنشستگی را از ۶۴ به ۶۲ برگرداند و مالیات دودرصدی بر داراییهای بیش از ۱۰۰ میلیون یورو ببندد. در پرونده مهاجرت هم شعار «یکی داخل، یکی بیرون» لندن-پاریس را «سرکوبگر» خوانده، از سازوکارهای قانونی پیوستن خردسالان بیهمراه به خانواده در بریتانیا گفته و حتی از ادغام بریتانیا در شینگن حرف زده است.
مکرون و بحران مشروعیت
نارضایتی فراگیر است. یک نظرسنجی هفته گذشته محبوبیت مکرون را ۱۵ درصد گزارش کرد. از مارین لوپن تا ژان لوک ملانشون و حتی میانهروهایی مثل ژان فرانسوا کوپه خواهان استعفایش شدهاند. در نظرسنجی آخر هفته، ۵۸ درصد گفتهاند اگر دولت در رأی امروز بیفتد، مکرون باید کنار برود. خود مکرون هم در سال ۲۰۱۹ گفته بود رئیسی که «اکثریت واقعی را از دست بدهد» نباید بماند. اکثریت او در سال ۲۰۲۲ با از دست دادن ۱۰۵ کرسی فروریخت و در انتخابات زودهنگام سال ۲۰۲۴، ۹۵ کرسی دیگر رفت. سه سال است که او اکثریت پارلمان را ندارد و همچنان در قدرت مانده است. منتقدان تندتر میگویند مکرون بر صحنه بینالمللی -آن هم بیشتر در اروپای غربی- در قابها میدرخشد، اما بیرون از آن حوزه جدی گرفته نمیشود؛ نه از سوی ترامپ، نه شی، نه پوتین و نه حتی تونس. هفته گذشته آشوب یک مهاجم تونسی دارای سابقه خشونت در مارسی با شلیک پلیس تمام شد؛ دولت تونس آن را «قتل بیتوجیه» خواند و خواستار تحقیق شد. در الجزایر هم طی سال گذشته یک روزنامهنگار فرانسوی و یک نویسنده فرانسوی-الجزایری زندانی شدند. منتقدان میگویند حکومتهای اقتدارگرا چنین میتازند چون واکنش قاطعی از پاریس نمیبینند.
سناریوها؛ صندوق یا ائتلاف؟
نیکولا سارکوزی، رئیسجمهور سابق، تنها راه را انتخابات قانونگذاری تازه میداند و حتی حضور «مجمع ملی» را «عادی» توصیف میکند. اما مکرون ماه گذشته گفت انتخابات تازه راهحل نیست و ترجیح میدهد سومین دولت ائتلافی را سر هم کند: بعد از راست و میانهرو، حالا نگاه به چپ دوخته شده است. روزهای توفانی در راه است: رأی امروز در مجلس و چهارشنبهای که وعده دادهاند «همه چیز را مسدود کنند». حتی اگر در صحن هم معجزهای رخ میداد و دولت میماند، قفل سیاست و اقتصاد باز نمیشد.
آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.