تهدیدهای نظامی واشنگتن علیه رژیم ونزوئلا شدت میگیرد
«نارکوتروریست» اسم رمز عملیات علیه مادورو
تنها چند روز پس از آنکه یک قایق ونزوئلایی در آبهای کارائیب هدف حمله آمریکا قرار گرفت و 11 نفر کشته شدند، رسانهها از برنامهای وسیعتر خبر دادند؛ کارزاری نظامی برای مقابله با کارتلهای مواد مخدر. این کارزار بهطور مستقیم نیکلاس مادورو، رئیسجمهور سوسیالیست ونزوئلا را نشانه گرفته است. این حمله که ترامپ آن را «ضربهای علیه قاچاق مواد مخدر» معرفی کرد، از نظر بسیاری از تحلیلگران آغاز مرحلهای تازه در سیاست فشار حداکثری واشنگتن است.


به گزارش گروه رسانهای شرق،
شرق: تنها چند روز پس از آنکه یک قایق ونزوئلایی در آبهای کارائیب هدف حمله آمریکا قرار گرفت و 11 نفر کشته شدند، رسانهها از برنامهای وسیعتر خبر دادند؛ کارزاری نظامی برای مقابله با کارتلهای مواد مخدر. این کارزار بهطور مستقیم نیکلاس مادورو، رئیسجمهور سوسیالیست ونزوئلا را نشانه گرفته است. این حمله که ترامپ آن را «ضربهای علیه قاچاق مواد مخدر» معرفی کرد، از نظر بسیاری از تحلیلگران آغاز مرحلهای تازه در سیاست فشار حداکثری واشنگتن است.
به نظر میرسد این اقدام تنها شروع ماجراست. یکی از مقامات آمریکایی گفته است: «هدف نهایی این است که مادورو یا خودش کنارهگیری کند یا اطرافیانش چارهای جز کنارزدن او نبینند».
سیانان گزارش داد دونالد ترامپ در حال بررسی گزینههایی برای انجام حملات هوایی علیه کارتلهای مواد مخدر در داخل ونزوئلاست. چنین اقدامی به روشنی میتواند تنشهای دیرینه واشنگتن و کاراکاس را وارد مرحلهای تازه و خطرناک کند.
زمانی که ترامپ در جمع خبرنگاران با پرسش درباره احتمال تغییر رژیم در ونزوئلا روبهرو شد، گفت: «درباره آن صحبت نمیکنیم». او افزود: «اما درباره این واقعیت صحبت میکنیم که در ونزوئلا انتخاباتی برگزار شد که به بیان ملایم، بسیار عجیب بود». این اشاره مستقیم به انتخابات سال گذشته ونزوئلا بود که طبق روال عادی در رژیم چپگرای این کشور، با اتهامهای گسترده تقلب همراه شد.
نمایش قدرت نظامی در کارائیب
حمله روز سهشنبه گذشته به کشتی مظنون ونزوئلایی تنها نمونهای از گزینههای موجود روی میز کاخ سفید بود. این حمله از دید منابع آگاه «نشانهای آشکار از مسیر انتخابشده دولت ترامپ» بود و بخشی از راهبردی بزرگتر برای نابودی کارتلها محسوب میشود؛ کارتلهایی که برخی از آنها در فهرست سازمانهای تروریستی قرار گرفتهاند.
سیانان به نقل از منابع متعدد نوشت: «حمله سهشنبه تنها آغاز بود. هدف کارزار، نابودی کامل شبکه قاچاق و ایجاد فشار بر حلقه نزدیک به مادورو است؛ کسانی که از منافع کارتلها بهرهمند میشوند. فشار شدید میتواند آنان را به سمت کنارزدن رئیسجمهور سوق دهد».
به گفته مقامهای کاخ سفید، ایالات متحده در هفتههای اخیر آرایش نظامی بیسابقهای در دریای کارائیب ایجاد کرده بود؛ آرایشی که هم پیامی مستقیم به مادورو داشت و هم ابزار عملیاتی برای سناریوهای احتمالی.
اکنون ناوهایی مجهز به موشکهای تاماهاوک، یک زیردریایی تهاجمی، چندین هواپیما و بیش از چهار هزار ملوان و تفنگدار دریایی آمریکا در نزدیکی ونزوئلا مستقر شدهاند. دو مقام آمریکایی به سیانان گفتهاند
10 جنگنده پیشرفته اف-۳۵ نیز به پورتوریکو اعزام شدهاند تا در تمرینهای آبی–خاکی واحد تفنگداران شرکت کنند. دولت آمریکا برای گرهزدن نام مادورو به این کارزار ضد مواد مخدر، او را «نارکوتروریست» معرفی کرده و جایزه بازداشت او را به 50 میلیون دلار افزایش داده است.
چراغ سبز برای کشتن «تروریستها»
منابع آگاه فاش کردند که ترامپ در اوایل سال به ارتش اجازه داده بود عملیات مرگبار علیه کارتلهایی که در فهرست تروریستی قرار گرفتهاند، انجام دهد. این تصمیم به رئیسجمهور امکان میداد مظنونان قاچاق مواد را نه صرفا بهعنوان مجرم، بلکه همچون «دشمنان جنگی» هدف قرار دهد. مارکو روبیو، وزیر خارجه آمریکا، در پاسخ به پرسشی درباره احتمال حمله به خاک ونزوئلا در چارچوب مقابله با کارتلها، احتمال را رد نکرد. او گفت: «این یک عملیات مقابله با مواد است. ما با کارتلها در هرجا که باشند و هرجا که علیه منافع آمریکا فعالیت کنند، مقابله میکنیم».
در واقعیت، هنوز روشن نبود این مسیر به چه نتیجهای برای مادورو منجر خواهد شد. بااینحال، منابع متعدد گفتند برخی مقامات معتقد بودند ادامه چنین حملاتی میتواند اطرافیان مادورو را تحت فشار بیسابقه قرار دهد. یکی از آنان به نقل از برنامهریزان گفت: ایدئال این است که مادورو خودش کنارهگیری کند. پیام ساده است: «میخواهید این روند با خشونت و سختی رخ دهد یا راه سادهتر را انتخاب میکنید؟».
منابع نزدیک به دولت ترامپ تأکید میکنند که رئیسجمهور هنوز تصمیمی قطعی درباره حمله مستقیم به خاک ونزوئلا نگرفته است. یک مقام ارشد گفت: «دولت عمدا با ابهام سخن میگوید. تاکنون نشانهای وجود ندارد که ترامپ دستور اجرای حملات زمینی یا هوایی در داخل ونزوئلا را صادر کرده باشد».
بااینحال، دو مقام دیگر کاخ سفید به سیانان گفتند احتمال تکرار حملاتی مشابه در آینده منتفی نیست. به گفته یکی از آنان، ترامپ در جلسهای با مشاوران امنیت ملی تأکید کرده بود «اگر فرصتی برای کشتن تروریستها باشد، فورا چراغ سبز میدهم».
نگرانیهای حقوقی در کنگره
در یکی، دو روز گذشته، سکوت دولت درباره پشتوانه حقوقی حمله به کشتی ونزوئلایی نگرانیهای زیادی در واشنگتن برانگیخت. منابع آگاه خبر دادند جلسهای که قرار بود صبح جمعه برای اعضای کنگره درباره این عملیات برگزار شود، در آخرین لحظه لغو شد. یکی از حاضران گفت: «کارمندان کنگره حتی در اتاق جلسه جمع شده بودند، اما ناگهان اعلام شد که نشست برگزار نمیشود».
یک منبع دیگر افزود: «هیچ چیز روشن نیست. دولت نه توضیحی درباره مبنای قانونی حمله ارائه کرده، نه مدرکی که نشان دهد هدف واقعا قاچاقچیان شناخته شده بودهاند».
کاخ سفید روز پنجشنبه نامهای برای مایک جانسون، رئیس مجلس نمایندگان و چاک گرسلی، رئیس موقت سنا ارسال کرد. در این نامه -که نسخهای از آن به دست سیانان رسیده بود- دولت تأکید کرده بود که رئیسجمهور در چارچوب اختیارات قانون اساسی خود بهعنوان فرمانده کل قوا عمل کرده است. اما در همان نامه نیز آمده بود: «در حال حاضر امکان تعیین دامنه و مدتزمان عملیات نظامی وجود ندارد. نیروهای آمریکا همچنان آماده اجرای عملیات بیشتر هستند». این جمله به روشنی نشان میداد که مأموریت میتواند گستردهتر و طولانیتر از یک حمله محدود باشد.
روبیو علیه گرنل
این تحولات در حالی رخ میداد که درون دولت ترامپ نیز اختلافنظرهایی درباره سیاست ونزوئلا وجود داشت. ریچارد گرنل، فرستاده ویژه رئیسجمهور، مدتی پیش در سفری غیرمنتظره به کاراکاس با مادورو دیدار کرده بود. بازگشت او به آمریکا با شش شهروند آمریکایی که از نظر واشنگتن «بهطور غیرقانونی بازداشت شده بودند» همراه بود و کاخ سفید این اقدام را جشن گرفت.
اما همین سفر موجب جدالی آشکار میان گرنل و مارکو روبیو شد. روبیو که سالها از منتقدان سرسخت مادورو بوده، هرگونه «معامله» با او را خیانت به سیاست فشار حداکثری میدانست. از آن پس، گرنل کنار گذاشته شد و روبیو عملا به چهره اصلی کارزار ضد کارتل در دولت بدل شد.
از نگاه روبیو، تعقیب قضائی مادورو بهعنوان «قاچاقچی متهم در آمریکا» بخشی جداییناپذیر از هدف بزرگتر دولت یعنی نابودی جرائم سازمانیافته فراملی بود. با وجود همه تهدیدها و نمایش قدرت، برخی اقدامات دولت تناقضآمیز بود. آمریکا همچنان پروازهای دیپورت را با مقامات ونزوئلا هماهنگ میکرد و حتی مجوز فعالیت شرکت نفتی شورون را تمدید کرد. این رفتارها پرسشهای تازهای درباره هدف نهایی کارزار واشنگتن ایجاد کرد. نشانهها حاکی از حرکت به سوی عادیسازی روابط بود. به همین دلیل این آرایش نظامی ناگهانی غافلگیرکننده است. با وجود این ابهامات، سخنگوی کاخ سفید کارولاین لویت بار دیگر تأکید کرد: «ترامپ آماده است از همه ابزارهای قدرت آمریکا برای توقف جریان مواد مخدر به کشورمان استفاده کند و مسئولان را به دست عدالت بسپارد». او افزود: «رژیم مادورو دولتی مشروع نیست. او یک کارتل نارکوتروریستی است و از دید این دولت، رئیسجمهور قانونی ونزوئلا محسوب نمیشود».
نقش واقعی ونزوئلا در تجارت مواد مخدر
یکی از نقاط اصلی اختلاف در واشنگتن، پرسش درباره میزان واقعی نقش ونزوئلا در قاچاق مواد مخدر است. لوئیس مورنو، سفیر بازنشسته آمریکا که سالها در حوزه مبارزه با قاچاق مواد فعالیت داشته، گفت: «منافع مالی حاصل از قاچاق تا حدی از مادورو حمایت میکند، اما این پول در برابر منابع نفتی و کمکهای روسیه و کوبا جایگزینی جدی نیست». او افزود: «نیروهای امنیتی ونزوئلا از قاچاقچیان کلمبیایی رشوههای هنگفت دریافت میکنند. معلوم نیست این پول مستقیم صرف ساختارهای حکومتی شود، اما تردیدی نیست که سالهای طولانی است که فساد گسترده در نهادهای نظامی ونزوئلا ریشه دوانده است».
گزارشها نشان میدهد ونزوئلا درآمد قابل توجهی از تجارت کوکائین، صادرات غیرقانونی طلا و اقتصاد زیرزمینی به دست میآورد. هرچند این کشور تولیدکننده مستقیم کوکائین نیست، اما مسیر ترانزیت را برای بخشی از محمولهها فراهم میکند. سازمان ملل در گزارشهای اخیر، کشورهای دیگری را بهعنوان بازیگران اصلی معرفی کرده که افزایش ناگهانی قتلها در آنها با رشد تجارت مواد ارتباط مستقیم دارد.
با وجود این، مارکو روبیو بهشدت هرگونه تردید درباره نقش کلیدی ونزوئلا را رد کرده است. او گفت: «بارها گزارشهایی دیدهام که میگویند ونزوئلا نقشی در قاچاق ندارد، چون سازمان ملل چنین میگوید. این ادعاها دروغ است. سازمان ملل بهعنوان حامی این رژیم، اصلا نمیداند درباره چه حرف میزند».
آخرین مطالب منتشر شده در روزنامه شرق را از طریق این لینک پیگیری کنید.